पाकिस्तान-अफगाण युद्धही लवकर संपवणार!“मी 8 युद्धं थांबवली” Donald Trump चा धडाकेबाज दावा

पाकिस्तान

डोनाल्ड ट्रम्पचा दिग्गज प्रशंसा लेख — “असिम मुनीर, शेहबाज शरिफ महान लोक”; पाकिस्तान-अफगाण युद्ध लवकरच सुटवेन — ट्वीक आणि आंतरराष्ट्रीय मागोवा

 अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी मलेशियातून मोठं विधान केलं आहे. त्यांनी सांगितलं की त्यांनी आतापर्यंत 8 युद्धं संपवली असून आता पाकिस्तान-अफगाण युद्ध लवकरच संपवणार आहेत. ट्रम्प यांनी पाकिस्तानचे पंतप्रधान शेहबाज शरिफ आणि सैन्यप्रमुख असिम मुनीर यांना “महान लोक” म्हटलं आहे.

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी मलेशियाच्या राजधानीत थायलंड आणि कंबोडियाच्या वादातून झालेल्या तणावावर मध्यस्थी करून कियलेल्या सौहार्दपूर्ण कराराच्या समारंभानंतर पत्रकारांना दिलेल्या भाषणात पाकिस्तानचे पंतप्रधान शेहबाज शरिफ आणि सैन्यप्रमुख फील्ड मार्शल असिम मुनीर यांचे कौतुक करताना म्हटले की ते “महान लोक” आहेत आणि पाकिस्तान-आफगाणिस्तान संघर्ष लवकरच वॉशिंग्टनच्या हस्तक्षेपाने सुटवला जाईल अशी आश्वासने दिली. ट्रम्प यांनी त्या प्रसंगी असा दावा देखील केला की त्यांच्या प्रशासनाने आतापर्यंत आठ युद्धे थांबवली असून ते सरासरी “दर महिने एक युद्ध” इतक्या वेगाने शमन केले आहे असेही ते म्हणाले.

या विधानामुळे आंतरराष्ट्रीय राजकारणात पुन्हा एकदा चर्चा सुरू झाली आहे — तथापि, ट्रम्प यांनी केलेल्या काही दाव्यांवर विविध राष्ट्रांतील अधिकाऱ्यांनी, वृत्तवाहिन्यांनी आणि राजकीय नेत्यांनी सूक्ष्मपणे प्रतिक्रिया व्यक्त केल्या आहेत. पुढील विभागात आपण या बाबींचे सविस्तर वर्णन, पार्श्वभूमी, भारत-पाकिस्तान-आफगाणिस्तान संदर्भातील घटनेचा इतिहास, तसेच या विधानांचे संभाव्य राजनैतिक आणि धोरणात्मक परिणाम तपासून पाहणार आहोत.

Related News

ट्रम्पचे विधान — काय म्हणाले आणि कुठे म्हणाले

ट्रम्प हे कुएलालम्पूर येथे आयोजित असलेल्या आशियाई परिषदेच्या पार्श्वभूमीवर आले होते. थायलंड व कंबोडियामधील ताज्या संघर्षावर मध्यस्थी करून जे करार झाला त्या समारंभात त्यांच्या उपस्थितीबद्दल त्यांनी अभिमान व्यक्त केला आणि भाषणात ते म्हणाले — “हे खूपच दीर्घकाळ टिकणारे शांती असेल. माझ्या प्रशासनाने अठवटा युद्धांपैकी आठ थांबवली आहेत. आम्ही सरासरी एक युद्ध प्रति महिना हे करतो.” त्यानंतर त्यांनी पाकिस्तान आणि आफगाणिस्तानमधील नव्या तणावाची तातडीने निवारण करण्याचे वक्तव्य केले आणि असिम मुनीर व शेहबाज शरिफ यांचे नाव घेतले.

ट्रम्प यांनी हा दावा करताना स्वतःच्या सरकारच्या “शांतीसेवेचे” श्रेय घेतले — मागील काही महिन्यांत ते अनेक आंतरराष्ट्रीय समस्यांचे निराकरण करीत असल्याचा त्यांचा ठाम दावा आहे. परंतु या दाव्यांवर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रश्न निर्माण झाले आहेत आणि काही घटनांविषयी स्थानिक घटकांनी किंवा जवळचे पक्षकारांनी ट्रम्पच्या हस्तक्षेपाचा दावा नाकारल्याचे वृत्तप्रकाशन झाले आहे.

पाकिस्तान-आफगाणिस्तान तणावाची पार्श्वभूमी (थोडक्यात)

पाकिस्तान आणि आफगाणिस्तान यांच्यातील सीमाक्षेत्रावरील तणाव हे दीर्घकाळ चाललेले आणि गुंतागुंतीचे प्रश्न आहेत — सीमावार शस्त्रसंधीचे उल्लंघन, दहशतवाद्यांची हालचाल, सीमा सुरक्षा आणि राजनैतिक दावे या घटकांमुळे हा भाग सदैव संवेदनशील होता. या नवीन घडामोडीत काहीच आठवड्यांपूर्वी गोळायुद्धे सुरू झाल्यावर अनेक लोकांना जीवितहानीचा फटका बसला; अशा परिस्थितीत ट्रम्प यांनी “मी दोहोंना जाणतो, मी ते लवकर सोडवीन” असे आश्वासन दिले आहे.

आंतरराष्ट्रीय माध्यमांवर आणि स्थानिक धोरणविशेषज्ञांमध्ये याबद्दल वेगवेगळ्या मते उमटली आहेत — काहींना वाटते की ट्रम्पच्या हस्तक्षेपाचे वास्तववादी पालन करणे अवघड आहे कारण सीमावर्ती वादांमध्ये स्थानिक भू-राजकीय घटक, राष्ट्रीय सैन्य धोरणे आणि क्षेत्रीय शक्तींचे स्वार्थ गुंतलेले असतात; तर काही विश्लेषकांनुसार, बड़ी शक्तींच्या कूटनीतिक दबावामुळे वाद शिथिल होऊ शकतो, परंतु ते दीर्घकालीन आणि टापट अशी शांती नाही. (संदर्भ: आंतरराष्ट्रीय वृत्तमाध्यमे व धोरणविश्लेषणे).

ट्रम्पचे “आठ युद्धे थांबवली” — दाव्याचे विश्लेषण

ट्रम्पने आपल्या भाषणात केलेला “आठ युद्धे थांबवली” असा दावा गोंधळ वाढवणारा ठरला आहे, कारण कोणत्या कोणत्या संघर्षांना ते युद्ध म्हणून समजतात हे अस्पष्ट आहे. ट्रम्प आणि त्यांच्या प्रशासनाच्या वक्तव्यांमध्ये त्यांनी मध्यपूर्वेतील, आफ्रिका आणि आशियातील काही तणावांवर स्वतःचे श्रेय घेतले आहे, परंतु अनेक जागतिक विश्लेषक आणि स्थानिक नेते त्यांच्या दाव्याचा पुन्हा-तपास करतात. उदाहरणार्थ, भारत- पाकिस्तान मधील विशिष्ट ऑपरेशन्स किंवा संघर्षांबाबत काही स्थानिक नेत्यांनी किंवा राज्यांनी ट्रम्पच्या हस्तक्षेपाचा दावा नाकारला आहे.

दुसरीकडे, ट्रम्पचे हा दावा ते त्यांच्या आंतरराष्ट्रीय प्रभावाचे प्रदर्शन करण्यासाठी करीत असण्याचीही शक्यता व्यक्त केली जाते — राजकीय संवादात अशा प्रकारचे दावे प्रभावशाली असतात आणि त्यांच्या समर्थकांचे मनोधारण स्थिर करण्यासाठी उपयोगी पडतात. तथापि, जमीनीवरचे वास्तविक राजनैतिक व सैन्यघटनाक्रम वेगळे असण्याचीही शक्यता आहे.

भारताचा प्रतिकार: ‘ऑपरेशन सिंदूर’ संदर्भातील पंतप्रधान मोदींची माहिती

ट्रम्पच्या बोलण्याच्या पार्श्वभूमीवर भारतातही महत्त्वाच्या घटनांची स्मरणशक्ती आहे — लोकसभेत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी जुलै २०२५ मध्ये बोलताना उघड केले होते की, ९ मे रात्री अमेरिकेचे उपराष्ट्रपती जे. डी. व्हान्स (JD Vance) यांनी तेथे फोन करून पाकिस्तानातून मोठ्या प्रमाणात हल्ल्याची माहिती दिली होती; तेव्हाच्या परिस्थितीत भारताने आपले संरक्षणात्मक पावले उचलली होती. पंतप्रधानांनी स्पष्ट केले होते की “जागतिक नेत्यांनी” भारताला ऑपरेशन बंद करण्यास सांगितले नव्हते आणि त्यांनी अमेरिकेच्या सल्ल्यावर अवलंबून न राहता स्वतःच्या सैन्य निर्णयांना प्राधान्य दिले.

या विधानाचा वापर भारतातील राजकीय व सार्वजनिक संवादामध्ये नाट्यमय ढंगाने झाला — काही राजकीय गटांनी पंतप्रधानांच्या ठाम भूमिकेचे समर्थन केले, तर काही माध्यमांनी जागतिक कूटनीती आणि स्थानिक सैनिक निर्णयांचा संतुलित आकलन आवश्यक असल्याचे म्हटले.

आंतरराष्ट्रीय प्रतिसाद आणि माध्यमांतील विश्लेषणे

ट्रम्पच्या त्या भाषणाला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मिश्र प्रतिसाद मिळाला. काही वृत्तसंस्थांनी त्यांच्या दाव्यांचे स्वागत केले, तर अनेकांनी त्यांच्या दाव्यांवर शंका व्यक्त केली. उदाहरणार्थ, काही प्रमुख भारत-आधारित वा आशिया-सम्बंधित वृत्तमाध्यमांनी ट्रम्पच्या दाव्यांचा पुरावा मागितला किंवा स्थानिक नेत्यांच्या विधानांचा हवाला देऊन ट्रम्पच्या दाव्यांना सीमित केले.

तसेच, ट्रम्पच्या “नॉबेल शांति पुरस्‍कार” संदर्भातील आशयाने त्यांच्या ट्विकलेल्या पोस्टरिअर किंवा भौतिक पुरस्कार लढ्यातून परत न आल्याबद्दलही चर्चा झाली — ट्रम्पने स्वतः म्हटले होते की ते ‘नॉबेलसाठी’ हे करीत नाहीत, परंतु परिणामी त्यांच्या दाव्यांनी हा राजकीय मुद्दा कायम राखला आहे.

ट्रम्पचे आश्वासन — प्रत्यक्ष काय शक्य आहे?

ट्रम्पने स्पष्टपणे म्हटले की ते “जाणतात” आणि “लवकर” हे युद्ध सुटवू शकतात; परंतु प्रत्यक्षात आंतरराष्ट्रीय वादांना सुटविणे हे फक्त एका व्यक्तीच्या भाषणाने होणारे नसून व्यापक कूटनीती, परस्पर-विश्वास, सीमा नियंत्रणाचे तंत्र, आणि क्षणिक व दीर्घकालीन हितसंबंधांचा समन्वय हाच आवश्यक असतो. पाकिस्तान आणि आफगाणिस्तानच्या संदर्भात — येथे अनेक निर्विवाद घटक आहेत: सीमा पार गुंतवणूक (आर्थिक व आण्विक धोरणात्मक घटक), स्थानिक निष्ठा असलेली गटांची हालचाल, आणि शेजारी देशांचे हित.

विश्लेषक हे मानतात की जर अमेरिका किंवा एखादी मोठी शक्ती निर्णायक मध्यस्थी करीत असेल तर ती संयुक्त राष्ट्रांचे किंवा स्थानिक संघटनांचे समर्थन घेऊन, समर्पक सुरक्षा हमी, आणि पोस्ट-समाधान योजनेशी निगडीत रहेणे आवश्यक आहे — अन्यथा अस्थिरता पुन्हा उभी राहू शकते. त्यामुळे ट्रम्पच्या आश्वासनाचे ‘त्वरित अमलबजावणी’ प्रमाण कमीच दिसते; परंतु दबाव, कूटनीती आणि आर्थिक प्रलोभन यांचा उपयोग करून तात्पुरती शांती आणण्याचा प्रयत्न नक्कीच शक्य आहे.

स्थानिक आणि क्षेत्रीय परिणाम — काय बदलू शकते?

  1. सीमाशांतीत कमीतकमी तात्पुरती शांती: जर खरंच मध्यस्थी करून तात्पुरती आघाडी मिळाली तर सीमावरील नागरिकांना आणि स्थलिक प्रशासनाला श्वासावकाश मिळू शकतो; परंतु दीर्घकालीन समधानासाठी भावी धोरणे आणि भरोसेची संरचना आवश्यक आहे.

  2. आर्थिक व मानवी मदत: शांती असताना आंतरराष्ट्रीय मदत, पुनर्निर्माण आणि पलायनांवर उपाययोजना सहज शक्य होतात — परंतु हेही प्रश्न राहतील की कोणत्या अटींवर ही मदत दिली जाईल.

  3. राजकीय परिणाम: जर अमेरिकेचे सक्रिय हस्तक्षेप दिसले तर याचा आंतरिक राजकारणावर प्रभाव पडू शकतो — पाकिस्तान व आफगाणिस्तानमधील आंतरराष्ट्रीय नातेसंबंध, स्थानिक नेतृत्वांचे बदले व सार्वजनिक भावना यावर बदल दिसू शकतो.

  4. भारताशी संबंध: भारताने देखील आपल्या सार्वभौमत्वाची बाजू ठामपणे मांडली आहे; ऑपरेशन सिंदूर संदर्भातील मोदींचे विधान आणि JD Vance यांचा कॉल यामुळे वादाचे वेगळे परिमाण समोर आले आहे. भारताचे धोरण आणि सैन्यात्मक उत्तर या सगळ्यांमुळे कोणत्याही तटस्थ मध्यस्थीला मर्यादा येऊ शकतात.

डोनाल्ड ट्रम्पच्या विधानांनी आंतरराष्ट्रीय लक्ष वेधले आहे; त्यांनी पाकिस्तानचे नेतृत्व आणि सैन्यप्रमुखांची प्रशंसा केली आणि संभाव्य मध्यस्थीची तटस्थता दर्शवली आहे. परंतु शब्दांपेक्षा कृती महत्त्वाची असते — युद्धशमनासाठी लागणारी कठीण कूटनीती, सर्व भागधारकांशी संवाद, आणि दीर्घकालीन योजनेचा अवलंब, हेच खरे परीक्षक ठरतील. ट्रम्पचे दावे आणि त्यांच्या शासनाचे प्रयत्न यांना जागतिक पातळीवर तपासण्याची आवश्यकता आहे — तसेच स्थानिक आणि क्षेत्रीय नेत्यांची भूमिका, सार्वजनिक भावना आणि सुरक्षा व्यावहारिकता यांचा समतोल राखणे खूप गरजेचे ठरेल.

read also : http://ajinkyabharat.com/alikdech-1-video-went-viral-taliban-threatened-pakistan-army-chief-asim-munir/

Related News