कबुतरखान्यांवरील बंदीने संतप्त जैन समाज — आझाद मैदानावर आमरण उपोषणाची चेतावणी
मुनी निलेश चंद्र विजय यांचा इशारा; धार्मिक स्वातंत्र्याचा मुद्दा पुन्हा पेटणार?
मुंबई : मुंबईतील कबुतरखान्यांवर बंदी घालण्याच्या निर्णयामुळे Jain समाजामध्ये असंतोष वाढला असून आता हा विरोध आंदोलनाच्या मार्गावर पोहोचला आहे.Jain मुनी निलेश चंद्र विजय यांच्या नेतृत्वाखाली येत्या ३ नोव्हेंबरपासून आझाद मैदानावर आमरण उपोषण सुरू होणार आहे. हे आंदोलन केवळ कबुतरखान्यांच्या बचावासाठी नसून धार्मिक स्वातंत्र्य, अहिंसेच्या परंपरेचे रक्षण आणि जैन प्रार्थनास्थळांच्या सुरक्षेशी निगडित आहे.
पार्श्वभूमी : कबुतरखान्यांवर बंदीचा आदेश
मुंबई उच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतर काही महिन्यांपूर्वी शहरातील कबुतरखान्यांवर बंदी घालण्यात आली. कारण म्हणून स्वच्छता, आरोग्य आणि सार्वजनिक सुरक्षेचे मुद्दे मांडले गेले. तथापि, Jain समाजाचा दावा आहे की कबुतरांना दाणे टाकणे ही त्यांच्या धार्मिक श्रद्धेचा आणि अहिंसेच्या तत्त्वांचा अविभाज्य भाग आहे. या परंपरेवर बंदी म्हणजे श्रद्धेवर आघात असल्याचं मत अनेक जैन संघटनांनी व्यक्त केलं.
“धर्मात हस्तक्षेप सहन करणार नाही” — जैन मुनींचा इशारा
मुनी निलेश चंद्र विजय यांनी पत्रकार परिषदेत स्पष्ट शब्दांत इशारा दिला, “कबुतरांना दाणे टाकणे ही Jain धर्माची शतके जुनी परंपरा आहे. या श्रद्धेवर कुणी आघात करण्याचा प्रयत्न केल्यास आम्ही शांत बसणार नाही. आवश्यक असेल तर आमरण उपोषण करणारच.”
Related News
बंजारा समाजाला एसटी आरक्षण मिळावे
मुंबईत ट्रान्सजेंडर गुरु माँ अटक : अयान खानवर पोलिसांची 20+ घरांची चौकशी
Rinku Singh धमकी प्रकरण: 10 कोटी रुपयांच्या खंडणीसह भारतीय क्रिकेटवर अंडरवर्ल्डचा गंभीर दबाव
त्यांच्या नेतृत्वाखाली Jain समाजातील शेकडो अनुयायी आझाद मैदानावर ३ नोव्हेंबरपासून उपोषण करणार आहेत. यापूर्वी त्यांनी १ नोव्हेंबरपासून आंदोलन सुरू करण्याचा निर्णय घेतला होता, मात्र मुंबई पोलिसांनी कायदा आणि सुव्यवस्थेच्या कारणास्तव परवानगी नाकारली.
पोलिसांनी परवानगी का नाकारली?
मुंबई पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, १ नोव्हेंबर हा सुट्टीचा दिवस असल्याने आणि त्याच दिवशी मनसे आणि महाविकास आघाडी या दोन्ही पक्षांचे मोर्चे नियोजित असल्यामुळे, एकाच दिवशी तीन मोठी जमावबांधणी टाळण्यासाठी खबरदारीचा उपाय म्हणून जैन समाजाला परवानगी नाकारण्यात आली.
तथापि, जैन समाजाने सांगितले की, “आमचं आंदोलन पूर्णतः शांततामय आणि अहिंसेवर आधारित आहे. आम्ही कायद्याचा सन्मान राखत सरकारकडून संवादाची अपेक्षा ठेवतो.”
आंदोलनाच्या प्रमुख मागण्या
मुनी निलेश चंद्र विजय यांनी आपल्या निवेदनात काही स्पष्ट मागण्या मांडल्या आहेत :
कबुतरखान्यांवरील बंदी तत्काळ उठवावी.
कबुतरांना दाणे टाकणे ही धार्मिक परंपरा असल्यामुळे ती सुरू ठेवण्यास परवानगी द्यावी.
मुंबईतील जैन मंदिरांची सुरक्षा वाढवावी.
गोवंश आणि गोरक्षणासाठी ठोस उपाययोजना कराव्यात.
जैन प्रार्थनास्थळे, कबुतरखाने आणि गोरक्षणाचे संरक्षण करण्यासाठी स्वतंत्र बोर्ड स्थापन करावा.
जैन समाजाची प्रतिक्रिया : “आम्हाला श्रद्धेचा अपमान मान्य नाही”
मुंबईतील Jain समाजातील अनेक प्रतिष्ठित मंडळींनी या विषयावर नाराजी व्यक्त केली आहे. Jain महासंघाचे प्रवक्ते म्हणाले, “कबुतरखाने आमच्या धर्माचं प्रतीक आहेत. अहिंसेचं हे प्रत्यक्ष रूप आहे. बंदी घालून सरकार आमचं धार्मिक स्वातंत्र्य हिरावून घेत आहे.” काही ठिकाणी या मुद्द्यावरून जैन समाजाने आपले व्यवसाय, शाळा आणि मंदिरे एक दिवस बंद ठेवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
आंदोलनाच्या आधीचा वादग्रस्त इशारा
अलीकडेच मुनी निलेश चंद्र विजय यांनी “गरज पडल्यास आम्ही शस्त्र उचलू” असा इशारा दिल्याने वाद निर्माण झाला होता. त्यानंतर त्यांनी स्पष्ट केलं की, “आमचं शस्त्र म्हणजे अहिंसा आणि उपोषण. आम्ही कायद्याच्या चौकटीत राहून आमचा हक्क मागणार.”
राजकीय पक्षांची भूमिका
या प्रकरणात राजकीय प्रतिक्रिया देखील उमटू लागल्या आहेत.
शिवसेना (ठाकरे गट) म्हणते की, “धार्मिक श्रद्धांचा सन्मान राखून प्रशासनाने तोडगा काढावा.”
भाजपने म्हटलं आहे की, “सरकार नागरिकांच्या भावनांचा आदर करेल, परंतु आरोग्य आणि स्वच्छतेचे नियमही पाळलेच पाहिजेत.”
तर कॉंग्रेसने हा मुद्दा सरकारविरोधी असंतोष निर्माण करण्यासाठी वापरला जात असल्याचा आरोप केला आहे.
“आमरण उपोषण हे शेवटचं अस्त्र”
मुनी निलेश चंद्र विजय यांनी सांगितलं, “आम्ही वारंवार प्रशासनाशी संवाद साधला, पण प्रतिसाद मिळाला नाही. त्यामुळे आता आम्हाला आमरण उपोषणाशिवाय दुसरा मार्ग नाही.” जैन समाजाने हे आंदोलन शांत, अनुशासित आणि सामाजिक जबाबदारीने पार पाडणार असल्याचे जाहीर केले आहे.
आझाद मैदान आंदोलन केंद्रबिंदू
३ नोव्हेंबरपासून आझाद मैदानावर हे आंदोलन सुरू होणार आहे. मुंबई, ठाणे, पुणे, सूरत, अहमदाबाद, आणि इंदूर येथील Jain अनुयायी या ठिकाणी मोठ्या संख्येने जमणार असल्याची शक्यता आहे. प्रशासनाने सुरक्षा यंत्रणा सतर्क ठेवण्याचे आदेश दिले आहेत.
“ही फक्त कबुतरांची गोष्ट नाही, ही श्रद्धेची गोष्ट आहे”
मुंबईतील एका Jain समाजसेवकाने सांगितले, “कबुतरांवर दाणे टाकणे ही फक्त परंपरा नाही, ती आमच्या श्रद्धेचा भाग आहे. अहिंसेच्या मार्गाने सर्व जीवांचे रक्षण हेच आमचं ध्येय आहे. न्यायालयाचा निर्णय आम्ही मानतो, पण आमचा धर्म मोडता कामा नये.”
कायद्यातील स्थिती काय?
मुंबई उच्च न्यायालयाने काही वर्षांपूर्वी दिलेल्या आदेशात स्पष्ट म्हटलं होतं की, कबुतरखान्यांमुळे सार्वजनिक ठिकाणी प्रदूषण, आरोग्यविषयक समस्या आणि अपघातांची शक्यता वाढते. त्यामुळे प्रशासनाला हे ठिकाणे बंद ठेवण्याचे अधिकार देण्यात आले होते. मात्र, धार्मिक श्रद्धेशी निगडित असल्यामुळे सरकारने तोडगा काढण्याची जबाबदारीही स्वीकारली होती.
पुढील घडामोडींची शक्यता
३ नोव्हेंबरपासून सुरू होणाऱ्या या आमरण उपोषणामुळे मुंबईतील सामाजिक आणि धार्मिक वातावरण तापण्याची शक्यता आहे. पोलिसांनी खबरदारीचा उपाय म्हणून आझाद मैदान परिसरात सीसीटीव्ही, बंदोबस्त आणि आपत्कालीन वैद्यकीय पथके तैनात ठेवण्याचे आदेश दिले आहेत.
श्रद्धा, स्वच्छता आणि कायदा यांच्यातील संतुलनाचा प्रश्न
मुंबईतील कबुतरखान्यांचा प्रश्न केवळ धार्मिक नसून तो श्रद्धा आणि सार्वजनिक आरोग्य यांच्यातील संतुलनाचा आहे. Jain समाज आपली परंपरा जपण्यासाठी प्रयत्नशील आहे, तर प्रशासनाला सार्वजनिक हिताची जबाबदारी पार पाडायची आहे.
या संघर्षातून एक असा तोडगा निघावा, ज्यामुळे अहिंसेचा संदेश जपत श्रद्धा आणि कायदा दोन्हीही टिकतील, अशी सर्वांची अपेक्षा आहे.
read also:https://ajinkyabharat.com/the-possibility-of-demanding-100-tariff-showed-flexibility/
