हिवाळ्यात बाईक चालवताना जर तुम्ही ‘ही’ खबरदारी घेतली नाही तर पडाल आजारी; जाणून घ्या सविस्तर माहिती
बाईक चालवणे ही अनेकांसाठी रोजची गरज तर काहींसाठी आवड असते, पण हिवाळ्यात बाईक चालवताना विशेष काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे ठरते. थंड हवा, धुके आणि कमी तापमान यामुळे अपघातांचा तसेच आजारपणाचा धोका वाढतो. त्यामुळे बाईक चालवताना नेहमी योग्य हेल्मेट, विंडप्रूफ जॅकेट, हातमोजे आणि जाड कपडे वापरणे आवश्यक आहे. थंड वारा थेट डोळे आणि कानांवर लागल्यास सर्दी, खोकला, डोळ्यांची जळजळ यासारख्या तक्रारी होऊ शकतात. अनेकदा धुक्यामुळे समोरचे दृश्य स्पष्ट दिसत नाही, त्यामुळे वेग कमी ठेवणे आणि वाहनांपासून सुरक्षित अंतर राखणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. थोडक्यात सांगायचे तर, हिवाळ्यात बाईक चालवताना फक्त प्रवासाकडेच नाही तर स्वतःच्या सुरक्षिततेकडे आणि आरोग्याकडेही तितकेच लक्ष देणे आवश्यक आहे.
हिवाळ्याचे दिवस सुरू झाले की वातावरणात मोठ्या प्रमाणावर बदल होतात. थंड वारे, सकाळच्या वेळी दाट धुके, आर्द्रतेचा अभाव आणि तापमानात अचानक होणारी घट याचा थेट परिणाम आपल्या आरोग्यावर होतो. विशेषतः जे लोक दररोज दुचाकीने प्रवास करतात, त्यांच्या आरोग्याला या दिवसांत अधिक धोका निर्माण होतो. ऑफिसला जाणे असो, कॉलेजचा प्रवास असो किंवा छोट्या कामांसाठी बाहेर पडणे असो – हिवाळ्यात बाईक चालवताना थोडीशीही निष्काळजीपणा केली तर आजार हमखास अंगावर येऊ शकतो.
सर्दी, खोकला, ताप, घसा दुखणे, डोळ्यांचा दाह, शरीरदुखी, सांधेदुखी यांसारख्या त्रासांचे प्रमाण हिवाळ्यात लक्षणीयरीत्या वाढते. यामागे मुख्य कारण म्हणजे थंड हवा थेट शरीरावर आदळणे, योग्य कपड्यांचा अभाव, अपुरी काळजी आणि बदलत्या हवामानाशी शरीर जुळवून न घेणे. त्यामुळे जर तुम्ही दररोज बाईक चालवत असाल, तर खाली दिलेल्या खबरदाऱ्या तुमच्यासाठी अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत. या खबरदाऱ्या पाळल्या नाहीत, तर तुम्ही नकळत आजाराला आमंत्रण देत आहात, असे म्हटले तरी वावगे ठरणार नाही.
Related News
हिवाळ्यात बाईक सुरू होत नसेल? जाणून घ्या 5 सोपे उपाय
उष्ण श्वास आणि थंड हवा: तोंडातून वाफ का दिसते ?
तुमचा कुत्रा आजारी आहे का? ओळखा या लक्षणांवरून – सकाळची खास माहिती
रोज रात्री Ajwain Water पिण्याचे 7 जबरदस्त फायदे: एक महिन्यात दिसणारे चकित करणारे बदल!
5 सोप्या मार्गांनी अद्रकाचा स्वाद आणि पचनसुलभ लाभ मिळवा
हिंगाशिवाय डाळ अपूर्ण! 90% लोकांना माहीत नाही हे वैज्ञानिक कारण
बदाम आणि अंजीर: हिवाळ्यात सकाळी खाल्ल्यास शरीराला कसे फायदे मिळतात?
महाराष्ट्रात अंड्यांच्या दरवाढीची धक्कादायक बातमी: अंड्यांची किंमत 8-9 रुपये प्रति नगापर्यंत पोहोचली!
हिवाळ्यातील घरगुती उपाय: पाय गरम मिठाच्या पाण्यात भिजवून शरीराला मिळवा पूर्ण विश्रांती
हिवाळ्यात पाळीव प्राण्यांची काळजी कशी घ्यावी?
2025:हिवाळ्यात सर्दी-खोकल्यावर घरगुती उपायांनी मिळवा नैसर्गिक आराम
Car Tricks : हिवाळ्यातील इंजिनसाठी 11 आवश्यक टिप्स – आपल्या कारचे आयुष्य वाढवा!
१. धुक्यात बाईक चालवताना अत्यंत सावधगिरी आवश्यक
हिवाळ्यात सकाळच्या वेळी आणि उशिरा रात्री दाट धुके पडण्याचे प्रमाण खूप वाढते. या धुक्यामुळे समोरील दृश्य स्पष्ट दिसत नाही. त्यामुळे अपघातांचा धोका अनेक पटीने वाढतो. अनेक वेळा समोर येणारे वाहन, अचानक वळण, खड्डे किंवा रस्ता ओलांडणारे पादचारी वेळेवर दिसत नाहीत.
धुक्यात बाईक चालवताना वेग कमी ठेवणे ही सर्वांत पहिली आणि महत्त्वाची खबरदारी आहे. जास्त वेगात बाईक चालवल्यास अचानक ब्रेक मारल्यावर गाडी घसरू शकते किंवा अपघात होऊ शकतो. त्यामुळे शक्यतो मध्यम वेग ठेवा. याशिवाय बाईकवर फॉग लाइट्स बसवणे हा देखील चांगला पर्याय ठरतो. हे लाइट्स धुक्यातही समोरील रस्ता स्पष्ट दाखवतात.
धुक्यात हाय बीमचा वापर टाळा. कारण तेजस्वी प्रकाश धुक्यात परावर्तित होऊन तुमच्या डोळ्यांवर उलट परिणाम करतो आणि समोरचे नीट दिसत नाही. लो बीम लाइट्सचा वापर केल्यास रस्त्यावरील अडथळे योग्य प्रकारे दिसतात.
२. डोळ्यांची योग्य काळजी न घेतल्यास होऊ शकतो मोठा त्रास
बाईक चालवताना सर्वांत जास्त थेट संपर्कात येणारा अवयव म्हणजे डोळे. हिवाळ्यातील थंड, कोरडी हवा डोळ्यांवर थेट आदळते. त्यामुळे डोळे कोरडे पडणे, लाल होणे, पाणी येणे, खाज सुटणे, जळजळ होणे यासारख्या समस्या उद्भवतात. अनेक लोक याकडे दुर्लक्ष करतात, पण याचा परिणाम भविष्यात मोठा होऊ शकतो.
डोळ्यांचे संरक्षण करण्यासाठी चांगल्या दर्जाचा सन्स्क्रीन किंवा क्लिअर प्रोटेक्टिव्ह चष्मा वापरणे आवश्यक आहे. तसेच पूर्णपणे बंद असलेले हेल्मेट, ज्यामध्ये समोर पारदर्शक ग्लास किंवा व्हायझर आहे, ते वापरणे अधिक सुरक्षित ठरते. त्यामुळे थंड हवा, धूळ, कचरा आणि किडे डोळ्यांत जाण्याची शक्यता कमी होते.
३. विंडप्रूफ जॅकेट – हिवाळ्यातील सर्वांत महत्त्वाचे शस्त्र
हिवाळ्यात दुचाकी चालवणाऱ्यांसाठी विंडप्रूफ जॅकेट हे अत्यावश्यक आहे. अनेक लोक जाड स्वेटर किंवा हूडी घालून बाहेर पडतात. मात्र बाईक चालवताना थंड हवा या कपड्यांच्या आत सहज शिरते आणि थेट शरीराला लागते. त्यामुळे गारठा, अंगठण, ताप अशा समस्या उद्भवतात.
विंडप्रूफ जॅकेट थंड वाऱ्याला थेट शरीरावर आदळू देत नाही. त्यामुळे शरीराचे तापमान स्थिर राहते आणि सर्दी-खोकल्याचा धोका कमी होतो. पफर जॅकेट, थर्मल लाइनिंग असलेले जॅकेट किंवा राइडिंग जॅकेट हा उत्तम पर्याय ठरतो. यामुळे तुमचे छाती, पाठीचा कणा आणि हात सुरक्षित राहतात.
४. कपड्यांची निवड करताना अत्यंत काळजी घ्या
हिवाळ्यात बाईक चालवताना कपड्यांची निवड योग्य केली नाही, तर शरीर थंड होऊन आजार पटकन होऊ शकतो. फक्त वरच्या अंगावर जॅकेट घातले म्हणजे पुरेसे होत नाही. संपूर्ण शरीर उबदार ठेवणे गरजेचे असते.
हेल्मेटखाली हलकी टोपी किंवा वूलन कॅप घातली, तर डोके आणि कान सुरक्षित राहतात. कानात थेट थंड हवा गेल्यास कानदुखी, सायनस आणि डोकेदुखीचे त्रास वाढतात. हातांसाठी हिवाळ्यातील खास हातमोजे वापरणे फार महत्त्वाचे आहे. थंड हवेमुळे बोटं सुन्न पडू शकतात, ज्यामुळे ब्रेक आणि क्लच योग्य रीतीने वापरणे कठीण होते.
पायांसाठी जाड मोजे, मजबूत बूट किंवा स्पोर्ट्स शूज वापरणे आवश्यक आहे. फार पातळ चप्पल किंवा हलके शूज वापरल्यास पाय गारठतात आणि सांधेदुखी, वेदना यासारखे त्रास होतात.
५. चेहरा आणि मान संरक्षणाशिवाय राहू देऊ नका
चेहरा आणि मान हे शरीराचे असे भाग आहेत जे सर्वाधिक थंड वाऱ्याच्या संपर्कात येतात. अनेकदा लोक जॅकेट आणि हेल्मेट घालतात, पण मान आणि गळ्याकडे दुर्लक्ष करतात. थेट थंड हवा मानेला लागल्याने घसा दुखणे, आवाज बसणे, सर्दी होणे, टॉन्सिल्सचा त्रास होतो.
यासाठी मफलर, स्कार्फ किंवा नेक वॉर्मर वापरणे हा सर्वांत उत्तम उपाय आहे. यामुळे चेहरा, नाक आणि मान सुरक्षित राहतात. विशेषतः सकाळच्या प्रवासात ही सवय अतिशय फायदेशीर ठरते.
६. हातपाय सुन्न होणे – मोठा धोका
हिवाळ्यात थंड हवेमुळे हातपाय सुन्न होणे ही अगदी सामान्य समस्या आहे. मात्र ही समस्या दुर्लक्षित केल्यास मोठा अपघात होऊ शकतो. हात सुन्न झाल्यास ब्रेक योग्य वेळी काम करत नाही, क्लच योग्य दाबला जात नाही आणि नियंत्रण सुटू शकते.
यासाठी दर्जेदार राइडिंग ग्लोव्ह्ज, गरम मोजे आणि थर्मल कपड्यांचा वापर करणे आवश्यक आहे. शक्य असल्यास बाईक सुरू करण्यापूर्वी थोडा वेळ हातपाय हलवत शरीर गरम करून घ्या.
७. बाईकची स्थितीही तितकीच महत्त्वाची
हिवाळ्यात केवळ चालकानेच नव्हे, तर बाईकनेही थंड हवामानाचा सामना करावा लागतो. थंडीत टायरमधील हवेचा दाब कमी होतो, ब्रेक्स घट्ट होतात आणि इंजिन ऑइल जाड बनते. त्यामुळे बाईक स्लिप होण्याचा, स्टार्ट होत नसण्याचा धोका वाढतो.
दररोज सकाळी बाईक सुरू करण्यापूर्वी टायर प्रेशर तपासा. ब्रेक्स आणि लाईट्स व्यवस्थित काम करत आहेत का, हे पाहा. थंडीत इंजिन थेट जोरात चालवू नका. सुरुवातीला 1-2 मिनिटे बाईक स्टार्ट करून ठेवा, जेणेकरून इंजिन गरम होईल.
८. पाणी पिण्याचे प्रमाण कमी करू नका
हिवाळ्यात घाम कमी येत असल्याने अनेक लोक पाणी कमी पितात. मात्र यामुळे शरीरात डिहायड्रेशन होते, त्वचा कोरडी पडते, डोळे जळजळतात आणि थकवा जाणवतो. त्यामुळे प्रवासादरम्यानही वेळोवेळी पाणी पिण्याची सवय ठेवावी.
९. आहाराकडे दुर्लक्ष करू नका
जर तुम्ही नियमित बाईक चालवत असाल तर तुमचा आहार देखील संतुलित असणे गरजेचे आहे. हिवाळ्यात शरीराला अधिक ऊर्जा आणि उष्णता लागते. यासाठी गरम अन्न, सूप, दूध, सुके मेवे, भाज्या आणि पोषक आहार घेणे आवश्यक आहे. कमजोर प्रतिकारशक्ती असेल तर लवकर सर्दी-खोकला होतो.
१०. निष्काळजीपणा तुम्हाला आजारीही पाडू शकतो आणि अपघातालाही कारणीभूत ठरू शकतो
हिवाळ्यात बाईक चालवताना निष्काळजीपणा फक्त आजारच नाही तर गंभीर अपघातालाही आमंत्रण देऊ शकतो. धुकं, ओलसर रस्ते, थंड ब्रेक्स आणि सुन्न झालेले हात यामुळे नियंत्रण सुटण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे योग्य कपडे, योग्य वेग, योग्य सतर्कता या तीन गोष्टींची सांगड घालणे अत्यंत गरजेचे आहे.
हिवाळ्यात बाईक चालवणे पूर्णपणे सुरक्षित असू शकते, फक्त त्यासाठी योग्य खबरदारी घेणे गरजेचे आहे. थंड वारे, धुके आणि कमी तापमान यांचा थेट परिणाम आपल्या आरोग्यावर होतो. त्यामुळे जर तुम्ही या खबरदाऱ्या पाळल्या नाहीत, तर तुम्हाला वारंवार सर्दी, खोकला, ताप, अंगदुखी, घसा दुखणे आणि इतर आजारांचा सामना करावा लागू शकतो.
वेळीच काळजी घेतली, तर हिवाळ्यातील बाईक प्रवास हा सुरक्षित, आरामदायी आणि आनंददायी देखील ठरू शकतो. त्यामुळे आजपासूनच या सवयी अंगीकारा आणि स्वतःचे तसेच तुमच्या कुटुंबाचे आरोग्य सुरक्षित ठेवा.
(डिस्क्लेमर : या लेखात दिलेली माहिती ही सामान्य ज्ञानावर आधारित असून, कोणत्याही वैद्यकीय सल्ल्याचा पर्याय नाही. कोणताही गंभीर त्रास असल्यास तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
read also:https://ajinkyabharat.com/homemade-oil-free-and-healthy-peanut-butter-recipe/
