बुलढाण्यात ‘इरीथ्रो पोएटीन’ इंजेक्शनचा पुरवठा ठप्प; डायलिसिस रुग्णांची बिकट अवस्था, आरोग्य विभागाचा दोन दिवसात उपलब्धतेचा दावा
बुलढाणा जिल्ह्यात डायलिसिसवर असलेल्या शेकडो रुग्णांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरणारे इरीथ्रो पोएटीन इंजेक्शन मागील दोन महिन्यांपासून उपलब्ध नाही. रक्तनिर्मिती वाढवण्यासाठी आणि डायलिसिसनंतर रुग्णांची शारीरिक स्थिती सुधारण्यासाठी हे इंजेक्शन आवश्यक असते. मात्र, पुरवठा खंडित झाल्याने रुग्णांना उपचार अपूर्ण ठेवून परत जावे लागत असल्याची चिंताजनक माहिती मिळाली आहे.
जिल्ह्यातील अनेक रुग्णालये, डायलिसिस केंद्रे आणि उपजिल्हा रुग्णालयांमध्ये हा तुटवडा तीव्र जाणवत आहे. विशेष म्हणजे राज्यातील इतर जिल्ह्यांना पुरवठा नियमित सुरू असल्याची माहिती मिळत असतानाच केंद्रीय आरोग्य राज्य मंत्री प्रतापराव जाधव यांचे होमटाउन असलेल्या बुलढाणा जिल्ह्यातच ही परिस्थिती निर्माण झाल्याने आरोग्य व्यवस्था आणि प्रशासनाबाबत प्रश्नचिन्ह उपस्थित झाले आहे.
खारपाणी पट्ट्यात किडनी रुग्णांची संख्या प्रचंड, परिस्थिती गंभीर
बुलढाणा जिल्ह्यातील संग्रामपूर, जळगाव जामोद, शेगाव, मलकापूर परिसर हा राज्यातील कुप्रसिद्ध “खारपाणी पट्ट्यांपैकी” एक म्हणून ओळखला जातो.
येथील पाण्यात जास्त प्रमाणात फ्लोराइड, नायट्रेट आणि मीठाचे प्रमाण असल्याने गेल्या १५–२० वर्षांत किडनीचे आजार झपाट्याने वाढले आहेत.
Related News
Maharashtra नगर परिषद व नगर पंचायत निवडणूक 2025 निकाल : नेत्यांची प्रतिष्ठा आणि टफ लढत
बुलढाण्यात शिक्षण व्यवस्थेची दयनीय अवस्था; 13 पैकी 11 तालुक्यांत गट शिक्षणाधिकारी पदे रिक्त
“Health Insurance Claim नाकारले? जाणून घ्या 5 महत्त्वाची कारणे आणि उपाय”
मुर्तिजापूर नगर परिषद सार्वत्रिक निवडणूक 2025: मतदानाची तयारी पूर्ण
शिंदे सेना हादरली! मेहकर तालुक्यातील 7 प्रमुख पदाधिकाऱ्यांचा उद्धव ठाकरे गटात प्रवेश
मेहकर तालुक्यात शेतीच्या वादातून हाणामारी 1 मृत्यू, 8 जखमी; 9 जणांना अटक
शेतीच्या वादातून एक ठार, पाच गंभीर जखमी
5 Major Alert: बुलढाण्यातील 1,050 पोलिसांना आयकर विभागाची जोरदार नोटिस
अकोटातील गव्हर्मेंट कॉन्ट्रॅक्टर मुन्ना अग्रवाल वर ॲट्रॉसिटी अंतर्गत गंभीर गुन्हे दाखल..
जांभोरा गावातील महिलांचा संताप : अवैध जुगार–दारू व्यवसायावर बंदीची मागणी; पोलिस अधीक्षकांकडे निवेदन सादर
डोणगाव जिल्हा परीषद सर्कल मध्ये रंगत वाढली पण शिंदे सेनेच्या उमेदवाराबाबत संभ्रम
Botha घाटातील बस अपघात ,25 ऑक्टोबर 2025रोजी
केवळ संग्रामपूर आणि जळगाव जामोद तालुक्यातच शेकडो रुग्ण नियमित डायलिसिसवर आहेत.
प्रत्येक रुग्णाला दर आठवड्याला २–३ वेळा डायलिसिस करावे लागते.
डायलिसिसनंतर शरीराला आवश्यक असलेल्या रक्तनिर्मितीसाठी इरीथ्रो पोएटीन इंजेक्शन अनिवार्य असते.
मात्र इंजेक्शन उपलब्ध नसल्याने रुग्णांचे Hb (हिमोग्लोबिन) पातळी झपाट्याने घसरत आहे.
त्यामुळे थकवा, चक्कर, अशक्तपणा, श्वासोच्छवासाचा त्रास मोठ्या प्रमाणात वाढल्याचे डॉक्टर सांगतात.
रुग्णांचा आक्रोश — “दोन महिने होऊन गेले, इंजेक्शन मिळत नाही; शरीर साथ देत नाही”
डायलिसिसवर असलेले अनेक रुग्ण सांगतात की, मागील दोन महिन्यांपासून सरकारी रुग्णालयात तसेच जिल्हा रुग्णालयात इरीथ्रो पोएटीन उपलब्ध नाही.
एका रुग्णाचे उद्गार : “डायलिसिसनंतर शरीरात त्राण राहत नाही. इंजेक्शन दिलं तर थोडी उभारी येते. पण आता दोन महिने इंजेक्शनच नाही. Hb 6 वर आलंय… डॉक्टर सांगतात पण इंजेक्शन नाही म्हणून हात टेकलेत.”
तर एका रुग्णाच्या नातेवाइकांनी सांगितले “खाजगी मेडिकलमध्ये इंजेक्शन मिळतं पण किंमत 1,200 ते 2,000 रुपये आहे. आमच्या सारख्या गरीब लोकांसाठी हा खर्च अशक्य आहे. सरकारी हॉस्पिटलचं इंजेक्शनचं वाट पाहताना रुग्णाची प्रकृती बिघडते आहे.”
आरोग्य विभागाची कबुली — “तुटवडा आहे, पण दोन दिवसात पुरवठा सुरू होईल”
जिल्हा आरोग्य अधिकारी कार्यालयाने मान्य केले की बुलढाणा जिल्ह्यातील इरीथ्रो पोएटीनचा स्टॉक मागील काही आठवड्यांपासून शून्यावर आला आहे.
आरोग्य विभागाचे म्हणणे
“राज्यस्तरावरून पुरवठा उशिरा झाला.”
“पुरवठा प्रक्रियेत तांत्रिक व प्रशासकीय अडचणी आल्या.”
“पुढील दोन दिवसांत नवीन बॅच जिल्ह्यात दाखल होईल.”
परंतु रुग्णांच्या मते “दोन दिवसात येईल” हे वचन मागील काही आठवड्यांपासून वारंवार दिले जात आहे.
जिल्ह्यातच तुटवडा, बाकी जिल्ह्यांना पुरवठा नियमित?
अधिक चिंतेची बाब म्हणजे राज्यातील नागपूर, अकोला, औरंगाबाद, पुणे, नाशिक या जिल्ह्यांना इरीथ्रो पोएटीनचा पुरवठा सुरळीतपणे होत असल्याची माहिती रुग्णांच्या नातेवाइकांनी दिली आहे.
मात्र बुलढाणा जिल्ह्यातच
दोन महिन्यांपासून इंजेक्शन नाही
डायलिसिस केंद्रात रुग्णांची तुफान गर्दी
अनेक रुग्णांची HGB dangerously low
हे प्रश्न प्रशासनासमोर उभे आहेत.
आरोग्य तज्ज्ञांचे मत — “डायलिसिसनंतर इरीथ्रो पोएटीन गरजेचं; अनुपस्थिती धोकादायक”
डायलिसिस विशेषज्ञांचे म्हणणे
डायलिसिस दरम्यान रक्त गळती होते.
किडनी कार्य बंद असल्याने शरीर स्वतःचे रक्त तयार करू शकत नाही.
त्यामुळे “इरीथ्रो पोएटीन” औषध अनिवार्य आहे.
हे इंजेक्शन मिळाले नाही तर
हार्ट फेल्युअरचा धोका
हिमोग्लोबिन ५–६ पर्यंत घसरणे
वारंवार रक्त चढवण्याची वेळ येणे
रुग्णाची शारीरिक क्षमता घटणे
या गंभीर समस्या निर्माण होतात.
आरोग्य व्यवस्थेवर प्रश्नचिन्ह — होमटाउन जिल्ह्यातच तुटवडा का?
आरोग्य विभाग, जिल्हा प्रशासन आणि लोकप्रतिनिधींवर रुग्णसुरक्षेचा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
कारण
केंद्रीय आरोग्य राज्यमंत्री प्रतापराव जाधव यांचा जिल्हा असतानाही असे इंजेक्शन उपलब्ध नसणे धक्कादायक आहे.
राजकीय स्तरावर पाठपुरावा झाला का?
आरोग्य विभागाने योग्यवेळी तुटवडा ओळखला का?
रुग्ण व्यवस्थापनासाठी पर्यायी व्यवस्था का करण्यात आली नाही?
या प्रश्नांची उत्तरे अद्याप मिळालेली नाहीत.
खाजगी बाजारात इंजेक्शन उपलब्ध, पण किंमत प्रचंड; गरीब रुग्णांचे हाल
खाजगी मेडिकलमध्ये इरीथ्रो पोएटीन सहज उपलब्ध आहे. मात्र तेथे एक इंजेक्शन 1,200 ते 2,000 रुपयांच्या दरम्यान मिळते.
एका गरीब रुग्णासाठी
आठवड्याला 2 इंजेक्शन = 4,000 रुपये खर्च
महिन्याला 16,000–18,000 रुपये खर्च
ही रक्कम अत्यंत प्रचंड आहे.
रुग्णांच्या कुटुंबीयांचा प्रश्न “खाजगी मेडिकलमध्ये इंजेक्शन उपलब्ध आहे, राज्यात इतरत्र पुरवठा सुरळीत आहे… मग सरकारी हॉस्पिटलमध्येच तुटवडा का?”
डायलिसिस तज्ज्ञ डॉक्टरांकडून प्रशासनाला सूचना
तज्ज्ञांनी काही शिफारसी केल्या आहेत
जिल्हा रुग्णालयात २-३ महिन्यांचा स्टॉक कायम ठेवा
स्टॉक संपण्यापूर्वी मागणीपत्र पाठवा
डायलिसिस रुग्णांची स्वतंत्र नोंदणी तयार करा
आरोग्य यंत्रणेला “बफर स्टॉक” उपलब्ध करून द्या
24×7 उपलब्धता तपासण्यासाठी हेल्पलाइन सुरू करा
रुग्णांची मागणी — “ताबडतोब इंजेक्शन उपलब्ध करा, आम्ही जगण्याची लढाई लढतो आहोत”
रुग्णांनी जिल्हाधिकारी आणि आरोग्य कार्यालयाकडे मागणी केली आहे—
तात्काळ पुरवठा सुरू करावा
जिल्ह्यात किडनी रुग्णांची संख्या पाहता प्राधान्य द्यावे
स्टॉक संपला तर बॅकअप सिस्टीम विकसित करावी
सरकारी मेडिकलमध्ये मोफत उपलब्धता पुन्हा सुरू करावी
दोन दिवसांत पुरवठाचा दावा — प्रत्यक्षात काय होते याकडे लक्ष
आरोग्य विभागाने दिलेले आश्वासन “पुढील दोन दिवसांत इंजेक्शनचा नवीन स्टॉक जिल्ह्यात येईल.” मात्र रुग्ण संघटनांचा विश्वास बसत नाही. कारण मागील तीन आठवड्यांपासून “दोन दिवसांत येईल” असे सांगितले जात आहे.
बुलढाण्यातील इरीथ्रो पोएटीन तुटवडा ही केवळ औषध संकट नसून आरोग्य व्यवस्थेतील गंभीर अपयश
डायलिसिस रुग्णांना हे औषध म्हणजे जीवनदायी आधार आहे. इंजेक्शनच्या तुटवड्यामुळे अनेक रुग्णांचे आरोग्य ढासळले आहे. राज्य सरकार, जिल्हा प्रशासन, लोकप्रतिनिधी आणि आरोग्य विभाग यांनी तात्काळ हस्तक्षेप करून
पुरवठा त्वरित सुरू करावा नियमित मॉनिटरिंग सिस्टीम सुरू करावी या भागातील किडनी रुग्णांसाठी खास योजना राबवावी याची तातडीची आवश्यकता आहे.
read also:https://ajinkyabharat.com/ayur-supervisor-program-in-progress-in-patur/
