माझी लाडकी बहीण’ योजनेत तांत्रिक अडचणींनी महिलांचे खोळंबले काम, सरकारकडून सुधारणा प्रक्रिया सुरू

लाडकी

शेवटची संधी! ‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेतील लाभार्थ्यांसाठी १८ नोव्हेंबर अंतिम मुदत; अजून १.६० कोटी महिलांची e-KYC प्रक्रिया अपूर्ण

राज्य सरकारच्या सर्वाधिक चर्चेत असलेल्या आणि महिलांना आर्थिक बळ देणाऱ्या “मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना”साठी आता फक्त काहीच दिवस उरले आहेत. योजनेच्या लाभार्थी महिलांनी आपली e-KYC प्रक्रिया १८ नोव्हेंबर २०२५ पूर्वी पूर्ण करणे अत्यावश्यक आहे. अन्यथा त्यांना पुढील हप्ता मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात, अशी माहिती महिला व बालविकास विभागाकडून देण्यात आली आहे.

या योजनेअंतर्गत राज्यातील जवळपास २.४० कोटी महिला लाभार्थी आहेत. मात्र, अद्याप सुमारे १.६० कोटी महिलांची e-KYC प्रक्रिया अपूर्ण आहे. म्हणजेच, केवळ एक तृतीयांश महिलांनीच ही प्रक्रिया यशस्वीरीत्या पूर्ण केली आहे. सरकारकडून अनेक वेळा सूचना, एसएमएस आणि ग्रामपातळीवरील मोहिमा राबवूनही अद्याप अनेक महिलांनी आपली पडताळणी पूर्ण केलेली नाही.

e-KYC म्हणजे काय आणि ती का आवश्यक आहे?

e-KYC (Electronic Know Your Customer)” ही एक डिजिटल पडताळणी प्रक्रिया आहे, ज्यामध्ये लाभार्थी महिलांनी आपला आधार क्रमांक आणि संबंधित कुटुंब सदस्यांचा (पती किंवा वडील) आधार क्रमांक देऊन ओटीपीद्वारे खात्री करावी लागते. यामुळे लाभार्थ्यांची ओळख व पात्रता निश्चित करता येते आणि योजनांमध्ये पारदर्शकता टिकवली जाते.

Related News

महिला व बालविकास विभागानुसार, e-KYC पूर्ण न केल्यास पुढील हप्त्यांचे वितरण थांबवले जाईल. त्यामुळे, ज्या महिलांनी अद्याप ही प्रक्रिया केली नाही त्यांनी तातडीने ती पूर्ण करण्याचे आवाहन प्रशासनाने केले आहे.

तांत्रिक आणि सामाजिक अडचणींमुळे गती मंद

या प्रक्रियेत सर्वात मोठी समस्या विधवा आणि घटस्फोटीत महिलांना येत आहे. e-KYC करताना कुटुंबातील सदस्याच्या आधार क्रमांकाची पडताळणी अनिवार्य असल्याने, ज्या महिलांचे पती किंवा वडील हयात नाहीत त्यांना OTP मिळवणे शक्य होत नाही.
यामुळे हजारो महिलांची प्रक्रिया थांबलेली आहे.

तसेच, ग्रामीण भागातील नेटवर्क समस्या, सायबर सेवा केंद्रांवरील गर्दी, आणि आधार पडताळणीतील तांत्रिक त्रुटी यांमुळेही अनेक महिला वेळेत प्रक्रिया पूर्ण करू शकत नाहीत. काही जिल्ह्यांमध्ये सर्व्हर डाऊन किंवा आधार लिंक त्रुटीमुळे फॉर्म अडकून राहत आहेत.

अदिती तटकरे यांचे वक्तव्य : “अडचणी सोडवण्यासाठी काम सुरू”

महिला व बालविकास मंत्री अदिती तटकरे यांनी या समस्यांची दखल घेतली आहे. त्यांनी सांगितले, “विधवा आणि घटस्फोटीत महिलांना e-KYC करताना काही अडचणी येत आहेत, हे सरकारच्या निदर्शनास आले आहे. या महिलांसाठी पर्यायी तांत्रिक उपाययोजना करण्याचे काम सुरू आहे. आम्ही खात्री देतो की कोणतीही पात्र महिला या योजनेच्या लाभापासून वंचित राहणार नाही.”

अदिती तटकरे यांनी पुढे सांगितले की, काही पूरग्रस्त भागांतील महिलांसाठी मुदत १५ दिवसांनी वाढवण्यात आली आहे, मात्र राज्यातील उर्वरित भागांसाठी १८ नोव्हेंबर हीच अंतिम तारीख कायम राहणार आहे.

आकडेवारी काय सांगते?

घटकसंख्या / माहिती
योजनेतील एकूण लाभार्थी महिला२.४० कोटी
e-KYC पूर्ण केलेल्या महिलासुमारे ८० लाख
e-KYC अपूर्ण महिला१.६० कोटी
अंतिम मुदत१८ नोव्हेंबर २०२५
पूरग्रस्त भागातील नवीन मुदत३ डिसेंबर २०२५
तांत्रिक मदतीसाठी हेल्पलाइन१०९१ / जिल्हा महिला व बालविकास कार्यालय

अंतिम मुदत अगदी जवळ – वेळेत पूर्ण करा प्रक्रिया

महिलांसाठी आता फक्त १२ दिवस उरले आहेत. त्यामुळे ग्रामसेवक, आंगणवाडी सेविका, तसेच स्थानिक प्रशासनाने गावपातळीवर जनजागृती सुरू केली आहे. अनेक जिल्ह्यांत “ई-केवायसी शिबिरे” घेण्यात येत आहेत, ज्यामध्ये आधार पडताळणी, मोबाईल लिंकिंग आणि ओटीपी पडताळणी यासंदर्भात थेट मदत केली जाते.

प्रशासनाने सूचना दिल्या आहेत की, “कोणतीही महिला शेवटच्या क्षणापर्यंत वाट पाहू नये. प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे घेऊन त्वरित जवळच्या सुविधा केंद्रात जावे.”

e-KYC प्रक्रिया कशी करायची? (स्टेप बाय स्टेप मार्गदर्शक)

  1. अधिकृत संकेतस्थळावर जा: https://majhiladkibahin.maharashtra.gov.in

  2. e-KYC Verification” या पर्यायावर क्लिक करा.

  3. आपला आधार क्रमांक प्रविष्ट करा.

  4. नोंदणीकृत मोबाईलवर आलेला OTP टाका.

  5. कुटुंबातील सदस्याचा (पती/वडील) आधार क्रमांक टाकून पडताळणी करा.

  6. पडताळणी पूर्ण झाल्यावर “Success” संदेश दिसेल.

  7. नोंद पूर्ण झाल्यावर लाभार्थ्याला एसएमएसद्वारे पुष्टी मिळेल.

महिलांचे अनुभव आणि प्रतिक्रिया

नाशिक जिल्ह्यातील एका लाभार्थी महिलेने सांगितले, “मी दोन वेळा ई-केवायसी करण्याचा प्रयत्न केला, पण पतींचा आधार लिंक नसल्याने प्रक्रिया पूर्ण झाली नाही. आता गावात आलेल्या शिबिरात मदत मिळाली आणि काम झाले.”

तर चंद्रपूर जिल्ह्यातील एका सेविकेने सांगितले, “अनेक महिलांकडे मोबाईल नाहीत किंवा आधारवर मोबाईल नंबर लिंक नाही. त्यामुळे OTP मिळत नाही. आम्ही आता ग्रामपातळीवर त्यांना मदत करत आहोत.”

तांत्रिक उपाय आणि सुधारणा

महिला व बालविकास विभागाने UIDAI आणि NIC यांच्या सहकार्याने तांत्रिक सुधारणा सुरू केल्या आहेत. अशा महिलांसाठी

  • पर्यायी पडताळणी पर्याय

  • स्थानिक अधिकारी मान्यता पद्धत

  • ऑफलाइन पडताळणी मोहीम
    या सुविधा लागू केल्या जाणार आहेत.

तसेच, e-KYC पोर्टलवरील सर्व्हर लोड बॅलन्सिंग, 24×7 टेक्निकल सपोर्ट आणि स्थानिक हेल्पडेस्क केंद्रे तयार केली जात आहेत.

योजनेचा उद्देश काय?

“मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना” ही महिलांच्या आर्थिक सबलीकरणासाठी सुरू करण्यात आलेली आहे. राज्यातील 21 ते 60 वयोगटातील महिलांना दरमहा रु. 1500 चा आर्थिक लाभ देण्यात येतो. या योजनेचा उद्देश महिलांना शिक्षण, उद्योजकता, आरोग्य आणि स्वावलंबनासाठी प्रोत्साहन देणे आहे.

आगामी दिशा

राज्य सरकारने सर्व जिल्हाधिकाऱ्यांना आणि पंचायत समित्यांना सूचना दिल्या आहेत की, “१८ नोव्हेंबरपूर्वी १००% e-KYC पूर्ण करणे हे प्राधान्य ठेवा.” दररोजच्या प्रगती अहवालासाठी जिल्हास्तरावर विशेष नियंत्रण कक्ष कार्यरत आहे. मुख्यमंत्री स्वतः या प्रक्रियेचा आढावा घेत असून, अपूर्ण जिल्ह्यांना इशारा देण्यात आला आहे.

वेळ न दवडता e-KYC पूर्ण करा

“माझी लाडकी बहीण” योजनेत महिलांना मोठा आर्थिक आधार मिळतो. मात्र, १८ नोव्हेंबर ही अंतिम मुदत ओलांडल्यास पुढील हप्ता थांबू शकतो. त्यामुळे, ज्या महिलांनी अद्याप आपली e-KYC प्रक्रिया केली नाही, त्यांनी तातडीने जवळच्या सुविधा केंद्रात जाऊन पडताळणी करावी.

read also:https://ajinkyabharat.com/new-hyundai-venue-launched-in-india/

Related News