ठाणेदार श्रीधर गुट्टे यांची संवेदनशील भूमिका, शेतमजुरांना मिळाले दोन लाख रुपये

गुट्टे

मुर्तीजापूर ग्रामीणचे ठाणेदार श्रीधर गुट्टे ठरले शेतमजुरांचे देवदूत! – बुडालेली मजुरी वसूल करून दिला न्याय

मूर्तिजापूर : गुट्टे ठाणेदारांनी मजुरांना दिला मोठा दिलासा शेतमजुरांच्या घामाचा प्रत्येक थेंब पवित्र असतो. या घामात गरिबीशी दोन हात करणाऱ्या लाखो कुटुंबांचे भवितव्य दडलेले असते. पण अनेकदा या घामाची किंमत वेळेवर मिळत नाही, त्यांच्या मेहनतीचा मोबदला कुठेतरी अन्यायाच्या जाळ्यात हरवतो. अशाच एका घटनामध्ये, मुर्तीजापुर ग्रामीण पोलीस स्टेशनचे ठाणेदार श्रीधर गुट्टे यांनी संवेदनशील व ठाम भूमिका घेत, मागील वर्षीचे सुमारे दोन लाख रुपये गोरगरीब मजुरांना परत मिळवून दिले आणि अगदी थेट शब्दात सांगायचे तर शेतमजुरांचे ‘देवदूत’ ठरले.

ही घटना आजच्या यंत्रणेमध्ये संवेदनशीलतेचे महत्त्व किती आहे याची जाणीव करून देते. सामाजिक जबाबदारी, शेतमजुरांचा सन्मान आणि न्याय यांचे एक अप्रतिम उदाहरण म्हणजे ठाणेदार गुट्टे यांची ही कामगिरी.

 घटना काय?

दुर्गवाडा परिसरात बाहेरगावाहून आलेल्या मजुरांनी सोयाबीन कापणीचे काम केले होते. दीड-दोन महिन्यांच्या कष्टानंतर त्यांना मजुरी मिळणे अपेक्षित होते. मात्र किरण नवघरे यांनी दीड लाख ते दोन लाख रुपयांची मजुरी देण्यास नकार देत टाळाटाळ सुरू केली.

Related News

दिवाळी निघून गेली, वर्ष बदललं, पण मजुरी मिळाली नाही… कष्टांचे पैसे मिळेनाशे झाल्याने मजूर त्रस्त झाले. घरी कुटुंब, लहान मुले, घरखर्च, सण-वार… या सर्व गोष्टींसाठी ते पैशाची वाट पाहत होते. शेवटी हताश मजुरांनी पोलीस स्टेशनची वाट धरली.

 ठाणेदार गुट्टे यांची तत्परता व संवेदनशीलता

मजुरांनी संपूर्ण प्रसंग सांगितल्यानंतर ठाणेदार श्रीधर गुट्टे यांनी प्रकरणाचे गांभीर्य तात्काळ ओळखले. त्यांनी त्वरित संबंधित शेतकरी किरण नवघरे यांना पोलीस स्टेशनमध्ये बोलावून घेतले.

बैठकीत त्यांनी दोन्ही बाजूंचे म्हणणे शांतपणे ऐकले, पण गरीब मजुरांचे न्याय्य हक्क लक्षात ठेवून ठोस भूमिका घेतली. मध्यस्थी, कायदेशीर स्पष्टता आणि कडक इशाऱ्यामुळे अखेर नवघरे यांनी दोन लाख रुपये मजुरांना देण्यास मान्य केले.

 प्रमुख मुद्दे

मुद्दामाहिती
प्रकरणमजुरांची बुडालेली मजुरी
रक्कमअंदाजे ₹2,00,000
आरोपीकिरण नवघरे
मुलुखदुर्गवाडा, मूर्तिजापूर
पोलीस कारवाईमध्यस्थी, कायदेशीर दबाव, तात्काळ निकाल
फायदागरीब शेतमजुरांना न्याय

 मजुरांचा दिलासा आणि भावना

मजुरांचा आनंद शब्दात व्यक्त करणे कठीण आहे. अनेकांनी भावूक होऊन म्हटले:
“आम्ही न्यायासाठी कुठे जायचं? पोलीस साहेब नसते तर आमचे पैसे कधीच मिळाले नसते.”

काही मजुरांनी हात जोडून ठाणेदारांचे आभार मानले. तर काहींनी डोळ्यात पाणी आणून सांगितले  “आम्हाला आज न्याय मिळाला… आमच्या घरात दिवा लागणार आहे.”

शेत-मजूर नात्यातील संवेदनशीलता

भारतीय कृषी व्यवस्थेत शेतकरी आणि शेतमजूर हे दोन चाकांप्रमाणे आहेत. शेतीच्या प्रत्येक टप्प्यावर मजुरांचे श्रम आणि शेतकऱ्याचे व्यवस्थापन एकत्र आल्यावरच पीक आणि उत्पादन यशस्वी होते. मात्र काही ठिकाणी मजुरांची आर्थिक अडचण ओळखून त्यांचा गैरफायदा घेणे, ठरलेली रक्कम न देणे किंवा करार मोडणे यासारख्या घटना घडतात. यामुळे शेतमजूर आर्थिक आणि मानसिक संकटात सापडतात आणि त्यांचा शेती क्षेत्रावरचा विश्वास डळमळीत होतो. या प्रकरणात पोलीस ठाणेदारांनी दाखवलेली संवेदनशीलता आणि तत्पर कारवाईमुळे केवळ मजुरांना न्याय मिळाला नाही, तर शेतकरी-शेतमजूर यांच्यातील सहकार्याचे नाते अधिक मजबूत झाले. अशा प्रकारचे हस्तक्षेप वेळेवर झाले तर वाद वाढण्यापासून थांबतात, न्यायालयीन संघर्ष टळतो आणि कृषी व्यवस्थेतील संतुलन टिकून राहते. हे प्रकरण ग्रामीण भागात कायद्यावरील आणि प्रशासनावरील विश्वास वाढवणारे उदाहरण ठरले आहे.

गुट्टे यांच्या भूमिकेची सर्वत्र स्तुती

ग्रामस्थ, सरपंच, सामाजिक संस्था आणि नागरिकांनी ठाणेदार गुट्टे यांचे काम कौतुकास्पद असल्याचे सांगितले. सरपंचांनी सांगितले  “अशा अधिकाऱ्यांमुळे गावातील गरीब लोकांना आधार मिळतो.”

 प्रशासनाकडून घ्यावयाचे धडे

 मजुरांचे अधिकार सुरक्षित राहायला हवेत
 पोलिसांनी सामाजिक भुमिका बजावणे आवश्यक
 ग्रामीण भागात न्याय मिळणे कठीण  पण शक्य

 कायदेशीर बाजू

भारतीय श्रम कायद्यांनुसार मजुरी थकवणे हा गंभीर गुन्हा मानला जातो. कामगारांचे पैसे अडवणे किंवा फसवणूक करून मजुरी न देणे हे IPC कलम 406 (विश्वासघात) आणि 420 (फसवणूक) अंतर्गत गुन्हा ठरू शकते. अशा प्रकरणांत कायदेशीर कारवाई झाल्यास केवळ दंडच नव्हे तर कारावासाचीही शिक्षा होऊ शकते. मात्र या प्रकरणात ठाणेदार श्रीधर गुट्टे यांनी तातडीने हस्तक्षेप करून दोन्ही पक्षांना संवादाच्या माध्यमातून एकत्र बसवले. सौहार्दपूर्ण मार्गाने समाधान काढत त्यांनी मजुरांचे थकलेले पैसे परत दिले आणि अनावश्यक न्यायालयीन प्रक्रिया, वेळ आणि खर्च वाचवला. पोलिसांनी दाखवलेला हा संवेदनशील, कायदेशीरता राखणारा आणि मानवी मूल्यांचा आदर्श दृष्टिकोन कौतुकास्पद ठरला आहे.

 सामाजिक संदेश

  • मजुरांच्या घामाचा मान राखा

  • त्यांनी मिळवलेला प्रत्येक हक्क योग्य ठिकाणी पोहोचू द्या

  • प्रशासनातील चांगुलपणा समाजाचा आधार आहे

श्रीधर गुट्टे यांनी कर्तव्यापलीकडे जाऊन केलेले काम म्हणजे समाजासाठी सेवा आणि प्रेरणा आहे. ज्यांचे कुणी नाही, त्या शेतमजुरांसाठी ते देवदूत ठरले आहेत. आजच्या काळात जिथे अनेक ठिकाणी सत्तेचा दुरुपयोग दिसतो, तिथे अशा संवेदनशील अधिकाऱ्यांमुळे जनता आशेने जगते.

read also:https://ajinkyabharat.com/just-navache-health-center/

Related News