Vitamin B12 Deficiency ही धोकादायक स्थिती आहे. B12 कमी झाल्याने स्मरणशक्ती, नसांचे आरोग्य आणि मेंदूचे कार्य गंभीरपणे बाधित होते. जाणून घ्या 7 महत्त्वाची Warning Signs आणि उपाय.
Vitamin B12 Deficiency : ‘महत्वाची’ सुरुवात – व्हिटॅमिन B12 का गरजेचं?
Vitamin B12 Deficiency ही आजच्या काळातील वेगाने वाढणारी आरोग्य समस्या आहे. बदलती जीवनशैली, अनियमित आहार, शाकाहारात B12 कमी असणे आणि औषधांच्या चुकीच्या वापरामुळे या कमतरतेत मोठी वाढ होत आहे. B12 हे शरीरातील प्रत्येक पेशीच्या कार्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणारे पोषक तत्त्व आहे. विशेषतः मेंदू, नसांचे आरोग्य, स्मरणशक्ती, एकाग्रता, आणि हेमोग्लोबिन तयार करण्यासाठी हे अत्यावश्यक आहे.
Vitamin B12 Deficiency : कोण आहेत जास्त धोक्यात?
भारतामध्ये सुमारे 70% शाकाहारी लोकांमध्ये Vitamin B12 Deficiency लक्षणीय प्रमाणात आढळते.
यामागील काही प्रमुख कारणे:
Related News
Muli Benefits : धक्कादायक! मुळ्यासोबत या 2 गोष्टी खाल्ल्या तर आरोग्यावर मोठा धोका
7 अद्भुत पाणी पिण्याचे फायदे: शरीरासाठी हा महत्वाचा उपाय
“Health Care : सतत थकवा जाणवतोय? 7 लक्षणे जी सांगतात तुम्हाला झाली आहे Vitamin B12 deficiency!
Poor Gut Health Signs : पोटातील बिघाडाची 5 धोकादायक लक्षणं, वेळेत ओळखा नाहीतर वाढेल धोका!
Chocolates Or Biscuits : चॉकलेट की बिस्कीट? आरोग्यासाठी कोणतं अधिक घातक?
The serious health effects of eating sprouted potatoes! 5 धोकादायक कारणं
10 Precious Tips for Health and Weight Management – आजच सुरु करा!
Cold Hands and Feet: हात–पाय कायम थंड राहतात? बी12 ची कमतरता सावधान ! या गंभीर कारणांकडे दुर्लक्ष करू नका – आजच घ्या योग्य उपचार
आतड्याचा कर्करोग (Colon Cancer): कारणं, लक्षणं आणि प्रतिबंधक उपाय
9 ने सुरू होणारा कोड म्हणजे सेंद्रिय फळं!
शाकाहारात B12 चे स्त्रोत अत्यल्प
वयोमानानुसार पचनशक्ती घटते
आम्लनाशक औषधांचा दीर्घकाळ वापर
मेटफॉर्मिन सारख्या मधुमेहाच्या औषधांचा साइड इफेक्ट
पचनाचे आजार (गॅस्ट्रायटिस, IBS, IBD)
प्रदूषण, तणाव, अनियमित झोप
ही सर्व कारणे Vitamin B12 Deficiency वाढविण्यास महत्वाची ठरतात.
Vitamin B12 Deficiency : 7 Powerful Warning Signs (H2 – Focus Keyword Used)
स्मरणशक्ती कमी होणे (Memory Loss)
Vitamin B12 Deficiency चा सर्वात गंभीर परिणाम मेंदूच्या पेशींवर होतो. होमोसिस्टीनचे प्रमाण वाढल्याने मेंदूच्या न्यूरॉन्सवर नकारात्मक परिणाम होतो.
यामुळे दिसणारी लक्षणे:
नव्या गोष्टी विसरणे
एकाग्रता कमी होणे
चर्चा आठवत न राहणे
शिकण्याची क्षमता कमी होणे
दीर्घकाळ B12 कमी राहिल्यास डिमेंशियाचा धोका वाढू शकतो.
हात-पाय सुन्न होणे, मुंग्या येणे
Vitamin B12 Deficiency नसांच्या मायलिन शीथला कमजोर करते.
यामुळे:
हातात झिणझिण्या
पायात मुंग्या
संवेदना कमी होणे
कधीकधी जळजळ
अत्यंत थकवा आणि कमजोरी
B12 हा रक्तपेशी तयार करण्यासाठी अत्यावश्यक आहे.
Vitamin B12 Deficiency मुळे:
शरीरात ऑक्सिजन कमी पोहोचतो
सतत थकवा जाणवतो
छोटी कामे करतानाही दमायला होतं
मूड स्विंग्स आणि डिप्रेशनसारखी लक्षणे
Vitamin B12 Deficiency मेंदूतील ‘सेरोटोनिन’ ही रसायनं कमी करते.
परिणाम:
चिडचिड
स्ट्रेस वाढणे
मन खिन्न राहणे
अनावश्यक विचार
रक्तक्षय (Anemia)
B12 कमी झाल्यावर लाल रक्तपेशी व्यवस्थित बनत नाहीत.
यामुळे:
चक्कर
धाप लागणे
शरीर पिवळसर दिसणे
हृदयाचे ठोके वाढणे
तोंडाच्या आरोग्यावर परिणाम
Vitamin B12 Deficiency चे संकेत तोंडात सर्वप्रथम दिसतात.
जसे:
जिभेवर सूज
तोंडाच्या कडांना जखमा
जळजळ
जीभ लालसर किंवा पांढरी पडणे
पचनाचे त्रास वाढणे
Vitamin B12 Deficiency पचनक्रियेलाही बाधित करते.
यामध्ये:
भूक कमी होणे
पोटात दुखणे
गॅस, आम्लपित्त
अतिसार किंवा बद्धकोष्ठता
Vitamin B12 Deficiency : भारतात स्थिती किती गंभीर?
गेल्या 10 वर्षांत भारतात दुप्पट वेगाने वाढली आहे.
मुख्य कारणे:
शाकाहार
रासायनिक खतांनी उगवलेल्या अन्नातील पोषण कमी होणे
फास्टफूड
स्ट्रेसफुल जीवन
आरोग्य तज्ञांच्या मते 55 वर्षांवरील प्रत्येक दुसऱ्या व्यक्तीत B12 कमी आढळते.
Vitamin B12 Deficiency : कोणते आहार घ्यावे? (H2 – Keyword Used)
B12 मुख्यतः प्राणिजन्य पदार्थांत आढळतो.
B12 समृद्ध खाद्यपदार्थ:
दूध व दुग्धजन्य पदार्थ
पनीर, चीज
अंडी
मासे
चिकन
बीफ/मटन
शाकाहारींसाठी:
B12 फोर्टिफाइड दूध
फोर्टिफाइड सीरिअल्स
न्यूट्रिशनल यीस्ट
सप्लिमेंट्स (डॉक्टरांच्या सल्ल्याने)
Vitamin B12 Deficiency : उपचार कसे करतात?
रक्त तपासणी करून B12 पातळी तपासली जाते
सप्लिमेंट्स (टॅब्लेट, सिरप)
इंजेक्शन्स (गंभीर कमतरतेमध्ये)
आहार सुधारणा
पचन सुधारण्यासाठी औषधोपचार
Vitamin B12 Deficiency : लवकर ओळखल्यास धोका टळतो
ही जरी धोकादायक असली तरी वेळेवर निदान व उपचार केले तर पूर्णपणे बरी करता येते. स्मरणशक्ती, नसांचे आरोग्य आणि मानसिक आरोग्य चांगले ठेवण्यासाठी B12 पातळी नेहमी योग्य असणे अत्यंत आवश्यक आहे.
टीप:
वरील माहिती केवळ माहितीपुरती आहे. वैद्यकीय उपचारांसाठी तज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
read also : https://ajinkyabharat.com/protest-gesture-by-workers-at-paras-thermal-power-station/
