जगातील सर्वात महागडा आणि मॉडर्न एअरपोर्ट: तीन वर्षांत बंद पडलेले प्रकल्प आणि कारणे
Real Ciudad Airport: तब्बल 1 कोटी प्रवाशांची क्षमता असलेले जगातील सर्वात महागडे विमानतळ फक्त तीन वर्षांत बंद! ऐका कारण आणि जाणून घ्या युरोपमधील या ‘बिलियन डॉलर्स घोस्ट एअरपोर्ट’ची कथा.
जगातील सर्वात महागडे आणि मॉडर्न एअरपोर्टचा प्रारंभ
जगातील काही एअरपोर्ट्स त्यांच्या भव्यतेमुळे, अत्याधुनिक सुविधांमुळे आणि प्रवाशांच्या संख्येच्या दृष्टीने प्रसिद्ध आहेत. अशातच Real Ciudad Airport ने 2009 मध्ये युरोपमध्ये आपले पदार्पण केले. या विमानतळाची स्थापनेची किंमत जवळपास 11,383 कोटी रुपये होती आणि त्याचे ध्येय होते, प्रवाशांना उत्कृष्ट अनुभव देणे आणि माद्रिदसह युरोपच्या प्रमुख शहरांना जोडणे.
विमानतळाची क्षमता अत्यंत प्रभावी होती. दरवर्षी तब्बल 1 कोटी प्रवाशांना हाताळण्याची क्षमता, जगातील सर्वात लांब 4.1 किमी धावपट्टी, आणि अत्याधुनिक तंत्रज्ञान यामुळे या विमानतळाची अपेक्षा होती की तो जगातील टॉप १० विमानतळांमध्ये स्थान मिळवेल.
Related News
Cheap Laos Trip : फक्त 2 हजारांत करा जबरदस्त परदेश ट्रीप! भारताचे 10 हजार होतात तब्बल 24 लाख
जगातील 5 देश जिथे Indian Rupee Value Abroad वाढवते तुमचे पैसे
Best & Ultimate Top Travel Countries 2025: फॉरेन ट्रिपसाठी सर्वाधिक पसंतीचे 10 देश – जरूर वाचा!
5 Positive Changes in Indian Railway Ticket Booking Rules – Passengers’ Guide 2025
परंतु, तीन वर्षांतच या भव्य प्रकल्पाने अपेक्षित यश मिळवले नाही आणि बंद पडले. आता याला “बिलियन डॉलर्स घोस्ट एअरपोर्ट” म्हणून ओळखले जाते.
Real Ciudad Airport: भव्यतेतून अयशस्वीतेकडे
स्थान आणि प्रकल्प योजना
Real Ciudad Airport स्पेनच्या राजधानी माद्रिदपासून सुमारे 200 किलोमीटर अंतरावर बांधण्यात आले. या प्रकल्पाचा मुख्य उद्देश होता, माद्रिद शहरातील विमानतळांच्या गर्दीतून मुक्तता देणे आणि प्रवाशांसाठी नवीन सुविधा उपलब्ध करून देणे.
परंतु या प्रकल्पाची एक मोठी अडचण म्हणजे, विमानतळ माद्रिदपासून इतके दूर होते की प्रवाशांना पोहोचण्यासाठी अतिरिक्त वाहतूक सुविधा आवश्यक होत्या. सरकारी योजना होती की, हाय-स्पीड ट्रेनच्या माध्यमातून प्रवाशांना विमानतळापर्यंत एक तासात पोहोचवले जाईल. पण स्टेशन कधी तयार झाला नाही आणि ट्रेन सुविधा उपलब्ध झाली नाही.
यामुळे प्रवाशांना विमानतळापर्यंत पोहोचणे कठीण झाले, परिणामी प्रवाशांची संख्या अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी राहिली.
विमान कंपन्यांचा माघार
प्रवासकांची संख्या कमी असल्यामुळे विमान कंपन्यांना आर्थिक तोटा होऊ लागला. अनेक प्रमुख विमान कंपन्यांनी या विमानतळावर आपले ऑपरेशन बंद केले. 2011 मध्ये, शेवटच्या विमान कंपनीने देखील आपले कामकाज थांबवले आणि परिणामी Real Ciudad Airport बंद पडले.
या तीन वर्षांच्या काळात, प्रकल्पावर झालेल्या गुंतवणुकीचे 3100 कोटींपेक्षा अधिक कर्ज झाले. त्यामुळे हा प्रकल्प आर्थिक दृष्ट्या अपयशी ठरला.
खूप कमी किमतीत विक्री
विमानतळ विक्रीसाठी लावण्यात आले तेव्हा कोणीही खरेदीस रस दाखवला नाही. अखेर एका चिनी कंपनीने प्रकल्पासाठी 11 हजार कोटी रुपयांच्या विमानतळाला फक्त 10 लाख रुपये देऊन खरेदी केली.
विमानतळाचे वास्तविक उद्दीष्ट प्रवाशांना सेवा देणे नव्हते. विक्री झाल्यानंतर हे विमानतळ तुटलेल्या विमाने दुरुस्त करण्यासाठी, किंवा भंगारात रूपांतरित करण्यासाठी वापरण्यात आले. 2018 मध्ये या विमानतळाची विक्री झाली आणि त्याची किंमत मूलभूत खर्चाच्या खूपच कमी होती—केवळ 580 कोटी रुपये.
‘बिलियन डॉलर्स घोस्ट एअरपोर्ट’ची कहाणी
Real Ciudad Airport ने एक महत्त्वाचा संदेश दिला आहे—भव्यता आणि आधुनिकता हेच यशासाठी पुरेसे नाही.
योग्य स्थान निवडणे: प्रवाशांच्या सोयीसाठी आणि सुविधा मिळवण्यासाठी विमानतळाचे स्थान खूप महत्वाचे आहे. माद्रिदपासून 200 किलोमीटर दूर असलेले हे विमानतळ प्रवाशांसाठी अपायकारक ठरले.
वाहतूक सुविधा: हाय-स्पीड ट्रेनची सुविधा उपलब्ध नसल्यामुळे प्रवाशांची संख्या कमी झाली आणि विमान कंपन्यांना माघार घ्यावी लागली.
प्रकल्प व्यवस्थापन: मोठ्या प्रकल्पांची आर्थिक, लॉजिस्टिक आणि तांत्रिक नियोजन अत्यंत आवश्यक आहे. यशस्वी नियोजन नसल्यास प्रकल्प अपयशी ठरतो.
कारणं आणि शिका
Real Ciudad Airport च्या अयशस्वीतेमागील मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे होती:
स्थान खूप दूर असल्यामुळे प्रवाशांना पोहोचणे कठीण.
हाय-स्पीड ट्रेन सुविधा अपुरेपणामुळे लोकांचा प्रवास अडथळ्यांचा सामना करावा लागला.
विमान कंपन्यांच्या आर्थिक नुकसानीमुळे ऑपरेशन्स थांबले.
गुंतवणुकीची भरपूर रक्कम खालावली आणि कर्जबाजारी प्रकल्प अयशस्वी ठरला.
या प्रकल्पातून शिकण्यासारखे धडे हे आहेत की, प्रकल्पाची भव्यता आणि खर्च यावरच यश ठरवत नाही. योग्य नियोजन, स्थानिक सुविधांचा समावेश आणि प्रवाशांच्या सोयीवर लक्ष देणे आवश्यक आहे.
इतर उदाहरणे
Real Ciudad Airport सारखे अनेक प्रकल्प जगभरात आहेत, जे भव्य, आधुनिक, पण अयशस्वी ठरले आहेत. यामध्ये मुख्य कारणे नेहमी स्थान, वाहतूक सुविधा, आर्थिक नियोजन आणि मागणीची योग्य गणना न करणे असते.
उदाहरणार्थ:
टर्कीचा अँटालिया विमानतळ काही वर्षांसाठी रिक्त राहिला.
चीन आणि भारतामध्येही काही सुपर मॉडर्न प्रकल्प थोड्या कालावधीनंतर बंद पडले.
हे दाखवते की, फक्त भव्य इमारत आणि आधुनिक तंत्रज्ञानावर अवलंबून राहणे पुरेसे नाही.
Real Ciudad Airport प्रकरण एक गंभीर आणि शिकण्यासारखा अनुभव आहे.
जगातील सर्वात महागडा आणि मॉडर्न एअरपोर्ट फक्त तीन वर्षांत बंद पडला.
स्थान, वाहतूक सुविधा, प्रवाशांची संख्या आणि आर्थिक नियोजन या सर्व गोष्टींचा यशावर मोठा परिणाम होतो.
मोठ्या प्रकल्पांमध्ये भव्यतेपेक्षा योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापन महत्त्वाचे आहे.
आज हा प्रकल्प ‘बिलियन डॉलर्स घोस्ट एअरपोर्ट’ म्हणून ओळखला जातो, ज्याचा अनुभव पुढील प्रकल्पांसाठी मार्गदर्शक ठरतो.
read also:https://ajinkyabharat.com/sachin/
