जेव्हा सोनिया गांधींनी फोन करून विचारले – “तुम्ही ठीक आहात ना?” आणि अटल बिहारी वाजपेयी यांचे आदर्श उत्तर
संकटात राजकारणापेक्षा मानवी मूल्य: वाजपेयी-सोनिया गांधी यांचा ऐतिहासिक फोन संवाद भारतातील राजकारण अनेकदा तीव्र आणि संघर्षशील असते, विशेषतः संसदेच्या अधिवेशनात. सत्ताधारी आणि विरोधी पक्षांमध्ये शाब्दिक हल्ले, आरोप-प्रत्यारोप आणि कधी कधी अगदी जहाल शब्दप्रयोग पाहायला मिळतात. परंतु असेही क्षण येतात जेव्हा राजकीय विरोधाभास बाजूला ठेवून, मानवी भावना आणि काळजी सर्वोच्च प्राधान्य मिळवतात. अशाच एका प्रसंगाचे उदाहरण म्हणजे दिवंगत माजी पंतप्रधान अटल बिहारी वाजपेयी आणि काँग्रेसच्या नेत्या सोनिया गांधी यांच्यातील संवाद.
अशोक टंडन यांनी त्यांच्या पुस्तकात ‘अटल संस्मरण’मध्ये याबाबत सविस्तर माहिती दिली आहे. १३ डिसेंबर २००१ रोजी संसद हल्ला झाला तेव्हा वाजपेयी त्यांच्या निवासस्थानी होते. दहशतवाद्यांवर सुरक्षा दलांचे कारवाईचे वृत्त टीव्हीवर चालू होते आणि निवासस्थानी एक गंभीर वातावरण निर्माण झाले होते. या परिस्थितीत अचानक टेलिफोनची रिंग वाजली. फोनवरुन काँग्रेस अध्यक्ष सोनिया गांधी होत्या.
सोनिया गांधी यांनी विचारले: “तुम्ही ठीक आहात ना? तुम्ही सुरक्षित आहात ना?” वाजपेयी यांनी शांतपणे उत्तर दिले: “हो, मी सुरक्षित आहे. तुम्ही काळजी करू नका. माझी स्थिती ठीक आहे. मला तुमची काळजी वाटली, पण सध्याची परिस्थिती हाताळण्यास आम्ही सज्ज आहोत.”
Related News
हा संवाद भारतातील राजकीय सुसंस्कृतपणाचे आणि मानवी सहानुभूतीचे उत्कृष्ट उदाहरण मानले जाते. संसदेत कितीही तीव्र राजकीय वाद असला तरी संकटात, नेता एकमेकांची काळजी घेतात, ही संस्कृती भारतीय राजकारणात कायम आहे.
अशोक टंडन यांनी पुस्तकात आणखी सांगितले की, वाजपेयींचा हा आदर्श त्यांच्या स्वभावाचे प्रतिबिंब आहे. त्यांनी जीवनात नेहमीच सार्वजनिक हिताचा विचार केला, स्वार्थापेक्षा देशासाठी कार्य केले. त्यांच्या राजकीय कारकिर्दीतही, पक्षाच्या दबावाच्या बाबतीत ते तडक निर्णय घेण्यास तयार नसले, परंतु देशाच्या हितासाठी आवश्यक ते निर्णय घेतले.
अटल बिहारी वाजपेयी आणि सोनिया गांधी यांचा संस्मरणीय संवाद: संकटात राजकारणाआधी मानवी काळजी
उदाहरणार्थ, वाजपेयींवर पक्षातील दबाव वाढला तेव्हा त्यांनी राष्ट्रपती भवनात पोहचून क्रमांक दोनचे नेता लालकृष्ण अडवाणी यांचे नाव पंतप्रधान पदासाठी पुढे केले. हे दाखवते की वाजपेयी स्वभावाने अत्यंत विनम्र, सहानुभूतिशील आणि लोकतंत्राचे आदर्श पाळणारे होते.
सोनिया गांधी आणि वाजपेयी यांचा हा प्रसंग आपल्याला सांगतो की राजकारण फक्त सत्ता आणि विवादासाठी नसते; त्यामागे मानवी मूल्ये, काळजी, सहानुभूती आणि सामाजिक जबाबदारीदेखील असते. संकटाच्या काळात विरोधक नेत्यांमधील काळजी आणि सहकार्य, हे भारतीय राजकारणाचे एक प्रेरणादायक पैलू आहे.
आजही, या प्रसंगाची चर्चा केली जाते आणि विचार केला जातो की, वाजपेयींचा आदर्श कोण घेणार? त्यांच्या राजकारणातील संयम, माणुसकी आणि नेतृत्वाचे मूल्य नेहमीच लोकांसाठी उदाहरण ठरेल. हे दाखवते की संकटात नेते एकमेकांची काळजी घेतात, राष्ट्राच्या हिताचा विचार करतात आणि व्यक्तिशः विरोधक असले तरी मानवी भावनांचे महत्त्व ओळखतात.
या प्रसंगाचा प्रभाव फक्त त्या काळापुरता मर्यादित नाही; आजही राजकारणात, संकटे आलेली असली तरी, एकमेकांबद्दल आदर आणि काळजी राखणे हे सर्व नेत्यांनी शिकलं पाहिजे. अटल बिहारी वाजपेयी आणि सोनिया गांधी यांचा हा संवाद राजकारणातील आदर्श आणि माणुसकीचे उत्तम उदाहरण आहे, ज्यातून आपण नेतृत्व आणि सहनशीलतेचे मूल्य शिकतो.
अशोक टंडन यांनी याबाबत सांगितलेले ‘अटल संस्मरण’ हे पुस्तक वाचकांसाठी प्रेरणादायक ठरते. यातून आपल्याला शिकायला मिळते की, संकटाच्या काळात नेत्यांनी केवळ धोरणात्मक निर्णय घ्यावे असे नाही, तर मानवी मूल्य, काळजी आणि आदर हेही तितकेच महत्वाचे आहेत.
अशा प्रसंगांमुळे राजकारण फक्त सत्ता मिळवण्याचे साधन नसून, देश आणि समाजासाठी कार्य करण्याचे एक साधन असल्याचे स्पष्ट होते. वाजपेयींचा आदर्श आणि सोनिया गांधींचा काळजीशील दृष्टिकोन हे दोन्ही भारतीय राजकारणातील प्रेरक उदाहरण आहेत.
