Gold Rate : चीनचा हादरवून टाकणारा निर्णय, भारतात सोन्याच्या भावात मोठे चढउतार!
Gold Rate : चीनचा धडाकेबाज निर्णय! भारतात सोन्याच्या भावात प्रचंड बदल, जाणून घ्या संपूर्ण अपडेट
चीनचा सोन्यावरील निर्णय जगाला हादरवणारा
जागतिक अर्थव्यवस्थेत चीनचा सहभाग केवळ उत्पादन क्षेत्रापुरता मर्यादित नाही, तर तो मौल्यवान धातूंच्या बाजारातही निर्णायक मानला जातो. जगात सर्वाधिक सोने खरेदी करणारा देश म्हणून चीनची ओळख आहे. त्यामुळे या देशाने घेतलेला कोणताही मोठा निर्णय थेट जगभरातील Gold Rate वर परिणाम घडवतो.
1 नोव्हेंबर 2025 पासून चीन सरकारने घेतलेल्या एका निर्णयाने जागतिक सोन्याच्या बाजारात प्रचंड खळबळ माजवली आहे. शांघाई गोल्ड एक्स्चेंज (Shanghai Gold Exchange) मधून घेतल्या जाणाऱ्या सोन्यावर लागू असलेली व्हॅट (VAT) सूट रद्द करण्यात आली आहे. हा निर्णय वरकरणी करप्रणालीतील बदल वाटतो, परंतु त्याचे आर्थिक परिणाम अत्यंत खोलवर जाणारे आहेत.
Related News
सोन्यावरून काढली व्हॅट सूट — निर्णयामागचे कारण काय?
चीनने 2015 नंतर प्रथमच सोन्यावरील करप्रणालीत इतका मोठा बदल केला आहे. आतापर्यंत शांघाई गोल्ड एक्स्चेंजमार्फत सोने, सोन्याचे बिस्किट, नाणी आणि दागिने खरेदी करणाऱ्यांना व्हॅट सूट मिळत होती. यामुळे बाजारात स्थिरता आणि खरेदीत वाढ दिसत होती. परंतु मागील काही महिन्यांपासून चीनमध्ये सोन्याची मागणी वाढल्याने डॉलर रिझर्व्हवर दबाव येत होता.
तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, चीन सरकार या निर्णयाद्वारे स्थानिक बाजारावर नियंत्रण ठेवू इच्छित आहे. सोन्याची मोठ्या प्रमाणात आयात केल्याने विदेशी चलनाचा साठा कमी होत होता, तसेच आर्थिक असमतोल वाढत होता. त्यामुळे सरकारने या व्हॅट सूटीला पूर्णविराम देण्याचा निर्णय घेतला.
चीनमध्ये सोन्याच्या दरात ३ ते ५ टक्के वाढ अपेक्षित
या निर्णयामुळे चीनमधील सोन्याच्या बाजारात थेट ३ ते ५ टक्के दरवाढ होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. आतापर्यंत करमुक्त मिळणाऱ्या सोन्याच्या व्यवहारांवर आता १३ टक्क्यांपर्यंत व्हॅट लागू होणार आहे.
याचा परिणाम केवळ सोन्याच्या बिस्किटांवरच नव्हे, तर दागिन्यांच्या विक्रीवरही होईल. लग्नाचा हंगाम जवळ येत असल्याने चीनमधील ग्राहक वर्ग या दरवाढीने निश्चितच अस्वस्थ होईल.
जागतिक बाजारावर परिणाम – गुंतवणूकदारांचा कल वाढला
चीन हा जगातील सोन्याच्या एकूण खपातील जवळपास ३०% हिस्सा व्यापतो. त्यामुळे तिथे घेतलेला हा निर्णय थेट जागतिक Gold Rate वर परिणाम करणारा ठरला आहे.
आंतरराष्ट्रीय बाजारात आधीच Gold Rate चढ-उतार अनुभवत होते. अमेरिकेतील व्याजदर धोरण, मध्यपूर्वेतील अस्थिरता आणि चलनफुगवटा या घटकांमुळे गुंतवणूकदार सुरक्षित पर्याय म्हणून सोन्याकडे वळत होते. आता चीनच्या निर्णयामुळे आणखी अनिश्चितता वाढली असून गुंतवणूकदार पुन्हा एकदा सोन्यात गुंतवणूक वाढवतील, अशी शक्यता आहे.
भारतीय बाजारावर होणारा थेट परिणाम
भारत हा जगातील दुसरा सर्वाधिक सोन्याचा ग्राहक देश आहे. भारतातील Gold Rate वर आंतरराष्ट्रीय बाजाराचा थेट परिणाम होतो. त्यामुळे चीनमधील दरवाढ भारतीय बाजारातही परावर्तित होण्याची शक्यता आहे.
तज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार, चीनच्या या निर्णयामुळे भारतात सोन्याच्या भावात प्रति 10 ग्रॅम ₹1500 ते ₹2500 इतकी वाढ होऊ शकते. सध्या मुंबई आणि दिल्ली बाजारात सोन्याचा दर ₹67,000 ते ₹68,000 दरम्यान आहे. हा भाव नोव्हेंबरच्या मध्यापर्यंत ₹70,000 च्या वर जाऊ शकतो.
दिवाळीनंतरची तेजी – गुंतवणूकदारांसाठी संकेत
दिवाळीपूर्वी Gold Rate झालेली वाढ काही प्रमाणात कमी झाली होती, परंतु आता चीनच्या घोषणेनंतर पुन्हा एकदा बाजारात तेजी येऊ शकते. सोन्यात गुंतवणूक करणाऱ्या गुंतवणूकदारांनी या घडामोडीकडे लक्ष ठेवणे आवश्यक आहे.
Gold ETF, Sovereign Gold Bonds, आणि Digital Gold हे सध्या भारतीय गुंतवणूकदारांसाठी लोकप्रिय पर्याय आहेत. सोन्याच्या भावातील चढ-उतार लक्षात घेता, दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी हे पर्याय फायदेशीर ठरू शकतात.
आंतरराष्ट्रीय तज्ज्ञांचे विश्लेषण
अमेरिकेतील World Gold Council (WGC) नेही चीनच्या या निर्णयावर प्रतिक्रिया दिली आहे. संस्थेच्या म्हणण्यानुसार, “सोन्यावरून करसूट रद्द केल्याने तात्पुरता धक्का बसू शकतो, परंतु दीर्घकालीन परिणाम स्थिर राहतील.”
दरम्यान, काही अर्थतज्ज्ञांचे मत आहे की चीनचा हा निर्णय Gold Rate डॉलर व युआनमधील चलन संतुलन राखण्यासाठी करण्यात आला आहे. चीन आपल्या चलनाच्या बळकटीसाठी सोन्याच्या व्यवहारांवर मर्यादा घालू इच्छितो.
ग्राहकांच्या खरेदीवर होणारा परिणाम
चीनमध्ये लग्नाचा आणि सणांचा हंगाम सुरू असल्याने सोन्याच्या विक्रीवर या करप्रणालीचा परिणाम दिसेल. ग्राहकांचा कल आता हलक्या वजनाच्या दागिन्यांकडे वळेल, तर उच्च दर्जाच्या सोन्याच्या वस्तूंची मागणी घटेल.
भारतातील ज्वेलर्स संघटनेनुसार, “चीनमध्ये मागणी घटल्यास जागतिक पुरवठ्यावर परिणाम होईल, आणि त्यामुळे भारतात दर पुन्हा वाढतील.”
सोन्याबाबत दीर्घकालीन दृष्टीकोन
इतिहास पाहिला तर जेव्हा-जेव्हा चीनने किंवा अमेरिकेने सोन्याबाबत धोरणात्मक निर्णय घेतले, तेव्हा जागतिक बाजारात चढ-उतार झाले आहेत. परंतु दीर्घकालीन काळात सोने नेहमीच सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सिद्ध झाले आहे.
आजच्या डिजिटल युगात क्रिप्टोकरन्सी, शेअर्स आणि बाँड्स यांसारखे पर्याय उपलब्ध असले तरी, सोने अजूनही स्थैर्याचे प्रतीक आहे. म्हणूनच तज्ज्ञ गुंतवणूकदारांचा सल्ला आहे की, सोन्यातील गुंतवणूक दीर्घकालीन दृष्टीने करावी, अल्पकालीन नफ्यासाठी नव्हे.
भारत सरकारचे संभाव्य धोरणात्मक पावले
चीनच्या निर्णयानंतर भारत सरकारदेखील आपल्या आयात धोरणात काही बदल करेल, अशी शक्यता वर्तवली जाते. कारण भारतात दरवर्षी जवळपास 800 ते 900 टन सोने आयात केले जाते. आयातीत वाढ झाल्यास डॉलरचा तुटवडा निर्माण होऊ शकतो.
अशावेळी सरकारकडून Sovereign Gold Bond (SGB) आणि Digital Gold यांना प्रोत्साहन दिले जाऊ शकते. यामुळे नागरिकांचा कल भौतिक सोन्याकडून डिजिटल गुंतवणुकीकडे वळेल आणि विदेशी चलनाची बचत होईल.
सध्याचे Gold Rate आणि आगामी अंदाज (Gold Rate Today)
| शहर | 22 कॅरेट (10 ग्रॅम) | 24 कॅरेट (10 ग्रॅम) |
|---|---|---|
| मुंबई | ₹67,800 | ₹73,980 |
| दिल्ली | ₹67,950 | ₹74,100 |
| चेन्नई | ₹68,200 | ₹74,250 |
| कोलकाता | ₹67,700 | ₹73,900 |
| नागपूर | ₹67,850 | ₹74,000 |
(नोंद: हे दर अंदाजे असून बाजाराच्या चढ-उतारांनुसार बदलू शकतात.)
तज्ज्ञांचा सल्ला : गुंतवणुकीपूर्वी विचार करा
आर्थिक तज्ज्ञांचा ठाम सल्ला असा आहे की, “सोन्याच्या भावातील अल्पकालीन वाढीवर आधारित निर्णय घेऊ नका.”
सध्याच्या परिस्थितीत सोन्याचे दर अनिश्चित आहेत. म्हणून कोणतीही गुंतवणूक करण्यापूर्वी खालील बाबींचा विचार करावा –
आपले गुंतवणुकीचे उद्दिष्ट दीर्घकालीन आहे का?
बाजारातील सध्याच्या चढ-उतारांची स्थिती समजून घ्या.
तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या आणि विविध गुंतवणूक साधनांचा तौलनिक अभ्यास करा.
चीनच्या निर्णयाने पुन्हा एकदा हलवला सोन्याचा बाजार
चीनने घेतलेल्या या Gold Rate China Decision मुळे जागतिक सोन्याच्या बाजारात पुन्हा एकदा हालचाल झाली आहे.
या निर्णयामुळे सोन्याच्या दरात अल्पकालीन अस्थिरता निर्माण होईल, परंतु दीर्घकालीन काळात सोने सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून आपले स्थान टिकवून ठेवेल.
भारतीय गुंतवणूकदारांसाठी हा काळ “सावधगिरीने संधी” असा आहे — कारण दर वाढण्यापूर्वी योग्य वेळ ओळखून गुंतवणूक केली, तर ती भविष्यकाळात लाभदायक ठरू शकते.
टीप: वरील लेखातील माहिती ही केवळ माहितीपुरती असून कोणतीही गुंतवणूक करण्यापूर्वी अधिकृत आर्थिक तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
