आतड्याचा कर्करोग (Colon Cancer): कारणं, लक्षणं आणि प्रतिबंधक उपाय

कर्करोग

आतड्याचा कर्करोग हा पचनसंस्थेतील गंभीर आजारांपैकी एक आहे. शरीरातील मोठ्या आतड्यांमध्ये (Large Intestine/Colon) निर्माण होणाऱ्या कर्करोगी पेशींना कोलन कॅन्सर असे म्हणतात. या आजारात आतड्यांच्या आतील भिंतींवर असलेल्या पेशींच्या डीएनएमध्ये बदल होतो आणि त्या पेशी अनियंत्रित पद्धतीने वाढू लागतात. योग्य वेळी निदान न झाल्यास हा आजार शरीरातील इतर अवयवांपर्यंत पसरू शकतो.

आतड्याचा कर्करोग होण्याची प्रमुख कारणं

  1. अस्वास्थ्यदायी आहार:
    जास्त प्रमाणात लाल मांस, तळलेले किंवा जंक फूड सेवन, कमी फायबरयुक्त अन्न ही कारणं या आजाराला पोषक ठरतात.

  2. धूम्रपान आणि मद्यपान:
    तंबाखू आणि अल्कोहोलमधील रसायनं आतड्यांच्या पेशींवर घातक परिणाम करतात.

    Related News

  3. अनुवंशिक घटक:
    कुटुंबात आधी कोणाला हा आजार झाला असल्यास, पुढच्या पिढीतही धोका वाढतो.

  4. लठ्ठपणा आणि व्यायामाचा अभाव:
    जास्त वजन आणि निष्क्रिय जीवनशैलीमुळे पचनक्रिया मंदावते, त्यामुळे आतड्यांमध्ये कचरा अधिक वेळ राहतो आणि पेशींची वाढ बिघडते.

  5. वय आणि दीर्घकालीन आजार:
    वय वाढल्यास आणि क्रॉनिक इन्फ्लेमेशन (जसे की अल्सरेटिव्ह कोलायटिस) असल्यास कर्करोगाचा धोका वाढतो.

आतड्याच्या कर्करोगाची सुरुवातीची लक्षणं

सुरुवातीच्या टप्प्यात हा आजार फार सौम्य स्वरूपात जाणवतो, पण ही लक्षणं ओळखणं अत्यंत महत्त्वाचं आहे.

  1. सातत्याने पोटफुगी किंवा गॅसची समस्या

  2. भूक कमी होणे व वजन घटणे

  3. मलावाटे रक्त जाणे किंवा मलाचा रंग बदलणे

  4. वारंवार बद्धकोष्ठता किंवा अतिसार होणे

  5. पोटात सतत दुखणं किंवा अस्वस्थता जाणवणे

  6. थकवा, कमजोरी आणि अशक्तपणा जाणवणे

ही लक्षणं काही दिवसात सुधारत नसतील, तर त्वरित वैद्यकीय तपासणी आवश्यक असते.

निदान कसं केलं जातं?

  • कोलनॉस्कोपी (Colonoscopy): आतड्यांच्या आतल्या भागाची तपासणी करून गाठी किंवा असामान्य पेशी ओळखल्या जातात.

  • स्टूल टेस्ट (Stool Occult Blood Test): मलामध्ये सूक्ष्म रक्ताची उपस्थिती तपासली जाते.

  • बायोप्सी: संशयास्पद भागातील पेशींचं नमुना तपासणीसाठी घेतलं जातं.

  • CT स्कॅन / MRI: रोग किती पसरला आहे हे जाणून घेण्यासाठी.

बचावासाठी उपाय

  1. फायबरयुक्त आहार घ्या: भाजीपाला, फळं, संपूर्ण धान्य आणि पाणी पुरेसं घ्या.

  2. जंक फूड आणि रेड मीट कमी करा.

  3. नियमित व्यायाम करा: चालणे, सायकलिंग किंवा योगासने दररोज किमान ३० मिनिटं.

  4. धूम्रपान आणि मद्यपान पूर्णपणे टाळा.

  5. दरवर्षी आरोग्य तपासणी करा, विशेषतः वय ४५ नंतर.

  6. ताण कमी ठेवा: मानसिक आरोग्य आणि पचनसंस्था दोन्हीचा संबंध आहे.

आतड्याचा कर्करोग हा “सायलेंट किलर” मानला जातो कारण सुरुवातीला त्याची लक्षणं दुर्लक्षिली जातात. वेळेवर निदान आणि जीवनशैलीत सुधारणा केल्यास हा आजार पूर्णपणे नियंत्रित करता येतो. नियमित तपासणी, संतुलित आहार आणि ताणमुक्त जीवन हेच या आजारावर सर्वोत्तम संरक्षण आहेत.

read also : https://ajinkyabharat.com/dry-fruits-side-effects-eating-too-much-dry-fruits-can-have-adverse-consequences-experts-say/

Related News