ज्याची भीती तेच घडलं… अमेरिकेने पुन्हा दाखवला रंग; भारताला मोठा झटका? GTRI चा गंभीर इशारा, पुढे काय?
भारत-अमेरिका संबंधांमध्ये गेल्या काही महिन्यांपासून अस्वस्थता वाढत चालली आहे. जगातील दोन मोठ्या लोकशाही राष्ट्रांमध्ये आर्थिक आणि रणनीतिक भागीदारी मजबूत असली तरीही व्यापार आणि ऊर्जा क्षेत्रात तणाव वाढताना दिसतोय. विशेषत: अमेरिकेकडून भारतीय उत्पादनांवर लावण्यात आलेल्या २५–५० टक्के अतिरिक्त टॅरिफमुळे आर्थिक तणाव शिगेला पोहोचला आहे.
या पार्श्वभूमीवर ग्लोबल ट्रेड रिसर्च इनिशिएटिव्ह (GTRI) ने भारताला एक ठोस चेतावणी दिली आहे “अमेरिकेसोबतच्या व्यापार करारात भारताने सावध राहावे; दबावाखाली घेतलेले निर्णय भविष्यात गंभीर आर्थिक परिणाम करू शकतात.”
टॅरिफ, ऊर्जा आयात, रशिया धोरण, डिजिटल नियम, कृषी क्षेत्र… या सर्व मुद्द्यांवर अमेरिका आता स्पष्टपणे दबाव टाकताना दिसते आहे. त्यामुळे प्रश्न उपस्थित होतो—भारत आर्थिकदृष्ट्या संकटात तर सापडणार नाही ना?
Related News
अमेरिकेचा ‘सुपरपॉवर’ दबाव: भारताची ऊर्जा रणनीती डळमळणार?
भारताची अर्थव्यवस्था गतिमान आहे. जगातील सर्वात जलद विकसित होत असलेल्या अर्थव्यवस्थांपैकी एक. अशा परिस्थितीत ऊर्जा हे भारताचे प्राणतत्त्व आहे. रूस हा भारताचा महत्त्वाचा ऊर्जा भागीदार आहे आणि स्वस्त दरात मिळणाऱ्या रशियन कच्च्या तेलामुळे भारताने महागाईवर काही प्रमाणात नियंत्रण ठेवले आहे.
मात्र अमेरिका यावर नाराज आहे. तिची मागणी स्पष्ट आहे “भारताने रशियाकडून तेल आयात पूर्णपणे थांबवावी; मग आम्ही भारतीय उत्पादनांवरील अतिरिक्त टॅरिफ काढू.”
ही मागणी भारतासाठी सरळसरळ आर्थिक आत्मघात समान आहे. कारण—
रशियाकडून स्वस्त तेल न मिळाल्यास पेट्रोल-डीझेल दर वाढतील
उत्पादन खर्च वाढेल; महागाई वाढेल
रुपया कमजोर, डॉलर मजबूत होईल
उद्योग, बाजारपेठ आणि महत्त्वाचे म्हणजे सामान्य भारतीय त्रस्त होतील
अमेरिकेने आधीच रोझनेफ्ट आणि लुकोइल सारख्या रशियन कंपन्यांवर निर्बंध लावले आहेत. या पार्श्वभूमीवर भारत रशियन तेल आयात पूर्णपणे बंद करू शकत नाही.
भारताचा संदेशही तितकाच ठाम आहे “ऊर्जा सुरक्षेशी तडजोड नाही.”
कृषी आणि डेअरी बाजारावर अमेरिकेची नजर
GTRI ने विशेष इशारा दिला आहे की अमेरिकेला भारताची डेअरी आणि कृषी बाजारपेठ उघडी हवी आहे. जर हे झाले, तर
भारतीय शेतकऱ्यांवर प्रचंड परिणाम
अमेरिकन शेती उद्योगाला मोठा फायदा
ग्रामीण अर्थव्यवस्थेवर थेट आघात
दुग्धसंघ, दुग्धव्यवसाय, स्थानिक उद्योग धोक्यात
भारत जगातील सर्वात मोठा दूध उत्पादक देश आहे. जर अमेरिकेची उत्पादने बाजारात आली, तर अमूल, नंदिनी, गोवार्धन, वारणा सारख्या ब्रँड्सवर परिणाम होऊ शकतो.
म्हणूनच GTRI म्हणते “भारताने अमेरिकन दबावाखाली कृषी किंवा डेअरी बाजार उघडू नये.”
टॅरिफ युद्ध: भारतावर 50% कराचा फटका, पण लढा सुरू
अमेरिकेने भारतावर लावलेले अतिरिक्त टॅरिफ हे केवळ व्यापार तंत्र नाही तर राजकीय खेळी आहे. भारत म्हणतो
टॅरिफ हटवा, मग पुढची चर्चा
व्यापार संबंध परस्पर फायद्याचे असावेत
दबाव स्वीकारणार नाही
अमेरिका मात्र स्वतःच्या हितासाठी नियम बदलते. GTRI चा स्पष्ट इशारा “करार करताना घाई करू नका, अमेरिकेच्या अटींना बळी पडू नका.”
दुय्यम निर्बंधांचा भस्मासूर
रशियावरील अमेरिकेचे निर्बंध भारतासाठी गंभीर संकट ठरू शकतात. कारण हे निर्बंध फक्त व्यापारावर मर्यादित नाहीत तर—
बँकिंग प्रणालीवर परिणाम
आंतरराष्ट्रीय व्यवहारांवर दबाव
डिजिटल आणि तंत्रज्ञान पायाभूत संरचनेवर परिणाम
जर अमेरिकेचे हे निर्बंध लागू झाले तर UPI, डिजिटल इंडिया, रूपे कार्ड, भारतीय बँकिंग नेटवर्क यांवर अप्रत्यक्ष दबाव येऊ शकतो.
भारतासाठी हा राष्ट्रीय सुरक्षेचा मुद्दासुद्धा आहे.
भारताचा खेळ ठाम, अमेरिका अस्वस्थ
भारत आज पूर्वी सारखा नाही. आजचा भारत G20 लीडर, ग्लोबल साऊथचा आवाज, आणि मजबूत अर्थव्यवस्था असलेला देश आहे.
भारताची भूमिका
स्वतंत्र परराष्ट्र धोरण
बहुपक्षीय धोरण (USA + Russia + Middle East + Europe)
“राष्ट्रीय हित सर्वात प्रथम”
या भूमिकेमुळेच अमेरिका कधी कधी अस्वस्थ दिसते.
भारतासाठी पुढील मार्ग कोणता?
ऊर्जा धोरणावर तडजोड नाही
रशिया, मध्य पूर्व, आफ्रिका—उर्जा स्रोत विविध ठेवणे
व्यापारात सावध धोरण
प्रचंड बाजारपेठ दिल्यास त्याचा दीर्घकालीन परिणाम शेतकऱ्यांवर
डिजिटल सार्वभौमत्व जपणे
डेटा, पेमेंट, फायनान्स – स्वायत्तता महत्त्वाची
स्टार्टअप आणि टॅक क्षेत्र संरक्षण
भारत डिजिटल महाशक्ती बनत आहे; परकीय दबाव टाळणे आवश्यक
जागतिक भागीदारी
अमेरिका महत्त्वाची पण चीन-रशिया-EU-पार पर्शियन गल्फ संबंध मजबूत
जागरूकतेचा इशारा: भारताने सावध राहायलाच हवं!
GTRI ने दिलेला इशारा हा भावनिक नाही; तो आर्थिक वास्तवावर आधारित आहे. आज अमेरिका सहयोगी आहे… पण राजकारणात कोणताही देश कायम मित्र नसतो; हितच कायम असतात.
भारताला आता
चालू वाटाघाटी संतुलित ठेवाव्या लागतील
दबावाखाली करार करू नये
शेतकरी आणि ऊर्जा सुरक्षेवर लक्ष केंद्रित करावे
“स्वदेशी रणनीती + जागतिक भागीदारी” मॉडेल वापरावे
“भारत आता झुकणार नाही, पण सावध आणि सुज्ञ धोरण गरजेचं”
ही फक्त व्यापाराची लढाई नाही; ही ऊर्जा सुरक्षितता, अर्थव्यवस्था, डिजिटल सार्वभौमत्व आणि सामरिक संतुलनाची परीक्षा आहे. अमेरिकेने रंग दाखवला आहे, पण भारतही आता खेळ खेळायला तयार आहे. लढाई सुरू आहे—आर्थिक, रणनीतिक आणि जागतिक नेतृत्वाची!
read also:https://ajinkyabharat.com/7-superfoods-to-improve-eye-health-avoid-glasses-to-improve-vision/
