सगळ्या कर्जाची परतफेड करावी की पैसे गुंतवावे? जाणून घ्या कोणता पर्याय जास्त फायद्याचा
आपल्यापैकी अनेक जणांच्या आयुष्यात एक प्रश्न कायम असतो कर्ज आधी फेडावं का Investment सुरू ठेवावी? घराचं, गाडीचं, शिक्षणाचं किंवा वैयक्तिक कर्ज या सर्वांचा आर्थिक ओझा दीर्घकाळ टिकतो. पण एकाच वेळी आपल्याला भविष्याची तयारीही करायची असते, त्यासाठी गुंतवणूक आवश्यक असते. मग नेमकं कोणता पर्याय निवडावा कर्जाची परतफेड की Investment ? या लेखात आपण या दोन्ही पर्यायांचा सखोल अभ्यास करू, काही आकडेवारीसह उदाहरणे पाहू आणि जाणून घेऊ की कोणत्या परिस्थितीत कोणता पर्याय योग्य ठरतो.
कर्ज आणि Investment दोन टोकं पण एकच उद्दिष्ट
कर्जाची परतफेड आणि Investment हे दोन्ही पर्याय वरकरणी परस्परविरोधी वाटतात, पण दोघांचं उद्दिष्ट एकच असतं आर्थिक स्थैर्य आणि मन:शांती.
कर्ज फेडल्याने तुमचं मासिक ओझं कमी होतं, तर Investment भविष्यातील उत्पन्नाचा मार्ग मोकळा होतो. योग्य समतोल साधला तर दोन्ही गोष्टी एकाच वेळी करता येतात.
घरकर्ज किंवा इतर कर्ज लवकर संपवणे कधी फायदेशीर आहे?
जर तुमच्या कर्जावर व्याजदर जास्त असेल म्हणजेच 9% पेक्षा जास्त तर ते शक्य तितक्या लवकर फेडणे हाच सर्वोत्तम पर्याय आहे.
Related News
Loan Guarantor : लोन गॅरंटर म्हणून सही करण्याआधी हे एकदा वाचाच, अन्यथा आयुष्यभर होईल पश्चात्ताप! (Indian Contract Act, 1872
Loan Struggle Story: 70 हजार पगार असूनही ‘हा’ तरुण कर्जात — जाणून घ्या आर्थिक संकटातून सुटण्यासाठी तज्ञांचे सल्ले
Gratuity Limit 25 Lakh: सरकारने ग्रॅच्युइटीचे नवीन नियम स्पष्ट केले, कोणाला मिळणार लाभ जाणून घ्या !
PF काढण्याच्या नियमात बदल! 100% रक्कम काढण्याची मुभा राहिली नाही.
Gold Rate :सोन्यात धूम धडाम! 1 लाखांपेक्षा खाली येणार का? ग्राहकांसाठी मोठी आनंदवार्ता
सोन्यात मोठी घसरण! 10 ग्रॅमचा भाव 1.21 लाखांवर
Bank Loan : कर्जदाराचा मृत्यू झाल्यास व्याज कोण भरेल? 5 बँकेचे निर्णायक नियम जाणून घ्या
कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वाढता प्रभाव
कारणं अशी:
जास्त व्याजाचा भार:
तुमच्या गुंतवणुकीतून मिळणारा परतावा हा कर्जाच्या व्याजदरापेक्षा कमी असतो. उदाहरणार्थ, जर तुमचं कर्ज 10% दराने आहे आणि गुंतवणुकीवर तुम्हाला फक्त 7% परतावा मिळत असेल, तर तुम्ही प्रत्यक्षात 3% नुकसान करत आहात.जोखीम कमी होते:
जास्त व्याज असलेल्या कर्जामुळे मानसिक ताण वाढतो. कर्ज संपवणं म्हणजे मानसिक आणि आर्थिक दोन्ही दिलासा मिळतो.नोकरी किंवा उत्पन्नाची अनिश्चितता:
जर तुमच्या करिअरमध्ये स्थैर्य नाही, किंवा तुम्ही निवृत्तीच्या उंबरठ्यावर आहात, तर कर्जमुक्त होणं सर्वात शहाणपणाचं पाऊल आहे.घर तुमच्या नावावर लवकर मिळणं:
गृहकर्ज लवकर फेडल्यास घराचा ताबा पूर्णपणे तुमच्याकडे येतो.
त्यामुळे भविष्यातील कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत घर सुरक्षित मालमत्ता म्हणून उपयोगी पडू शकतं.
गुंतवणूक करणं कधी फायद्याचं ठरू शकतं?
जर तुमच्या कर्जाचा व्याजदर कमी असेल (उदा. 6%–7%), आणि तुमचं उत्पन्न स्थिर व नियमित असेल, तर गुंतवणुकीचा पर्याय अधिक फायदेशीर ठरू शकतो.
उदाहरण:
मानूया, तुम्ही 7% व्याजाने गृहकर्ज घेतलं आहे. त्याच वेळी तुम्ही म्युच्युअल फंड किंवा इंडेक्स फंडात गुंतवणूक केली, जिथे सरासरी वार्षिक परतावा 12% मिळतो.
या परिस्थितीत Investment तुम्हाला मिळणारा निव्वळ परतावा (12% – 7% = 5%) हा कर्ज फेडण्यापेक्षा जास्त आहे.
पण लक्षात ठेवा:
ही गुंतवणूक जोखमीची असते. शेअर बाजारातील चढउतार तुमच्या परताव्यावर परिणाम करू शकतात.
त्यामुळे फक्त आर्थिकदृष्ट्या स्थिर आणि जोखीम घेण्यास तयार असणाऱ्या लोकांसाठीच हा पर्याय योग्य आहे.
दोन्हीचा समतोल साधणारी “मिश्र पद्धत”
अनेक अर्थतज्ज्ञांचा सल्ला असा आहे की एकाच वेळी थोडं कर्ज फेडणं आणि थोडं गुंतवणूक करणं ही सर्वात शहाणी पद्धत आहे.
कशी कराल?
दरवर्षी मिळणाऱ्या बोनस, कमिशन किंवा अतिरिक्त उत्पन्नातून कर्जाचं अंशतः प्रीपेमेंट करा.
उर्वरित रक्कम SIP (Systematic Investment Plan) मध्ये टाका.
यामुळे तुमचं कर्ज कालांतराने कमी होत जाईल आणि गुंतवणुकीतून दीर्घकालीन संपत्ती तयार होईल.
उदाहरण:
जर तुमचा मासिक EMI ₹40,000 आहे आणि तुम्हाला दरवर्षी ₹2 लाख बोनस मिळतो
₹1 लाख कर्जाच्या प्रीपेमेंटसाठी वापरा
₹1 लाख म्युच्युअल फंडात SIP स्वरूपात गुंतवा
यामुळे तुम्हाला दोन्ही बाजूंनी फायदा होईल व्याजाचा भार कमी होईल आणि गुंतवणुकीतून चांगला परतावा मिळेल.
आर्थिक नियोजन करताना लक्षात ठेवण्यासारख्या काही गोष्टी
आपत्कालीन निधी (Emergency Fund) तयार ठेवा: कर्ज फेडण्याआधी किंवा गुंतवणूक सुरू करण्याआधी, 6 महिन्यांच्या खर्चाइतकं रोख राखणं आवश्यक आहे.
इन्शुरन्स कवच घ्या: जीवन आणि आरोग्य विमा असणं महत्त्वाचं आहे. कर्ज फेडत असताना अचानक घडणाऱ्या घटनेत तुमच्या कुटुंबावर आर्थिक ओझं पडणार नाही.
कर-बचतीचा विचार करा: गृहकर्जावर कलम 80C आणि कलम 24(b) अंतर्गत मिळणाऱ्या करसवलतींचा फायदा घ्या. दुसरीकडे, ELSS फंडसारख्या गुंतवणुकीतूनही करबचत करता येते.
व्याजदर आणि बाजार परिस्थिती तपासा: कर्जाचा व्याजदर जास्त वाटत असल्यास रीफायनान्स (Refinance) करण्याचा पर्याय बघा. गुंतवणुकीपूर्वी बाजारातील ट्रेंड समजून घ्या.
छोटं गणित – समजा तुमच्याकडे ₹10 लाख अतिरिक्त रक्कम आहे
| पर्याय | कर्ज व्याजदर | गुंतवणुकीवरील परतावा | 5 वर्षांनंतरचा निव्वळ फायदा |
|---|---|---|---|
| कर्ज परतफेड | 9% | — | ₹4.5 लाख व्याजाची बचत |
| गुंतवणूक | 7% कर्जदर, 12% गुंतवणूक | ₹12.6 लाख परतावा | ₹2.6 लाख निव्वळ फायदा |
जर व्याजदर जास्त असेल तर कर्ज फेडणं योग्य. व्याजदर कमी आणि बाजार परतावा जास्त असेल तर गुंतवणूक फायदेशीर.
निर्णय तुमच्या परिस्थितीवर अवलंबून
कर्ज फेडावं की गुंतवणूक करावी — या प्रश्नाचं एकच उत्तर नाही. हा निर्णय तुमच्या उत्पन्नावर, वयावर, जोखीम घेण्याच्या क्षमतेवर आणि जीवनातील टप्प्यावर अवलंबून असतो. जर तुम्हाला कर्जमुक्त होऊन मानसिक शांती हवी असेल — परतफेड करा. जर तुम्ही दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्यावर लक्ष केंद्रित करत असाल — गुंतवणूक करा. आणि जर तुम्ही दोन्ही गोष्टींचा समतोल राखू शकत असाल मिश्र पद्धतच सर्वात उत्तम.
read also:https://ajinkyabharat.com/sushmita/
