Income Tax Notice मिळाल्याने घाबरण्याची गरज नाही! वाचा 8 प्रमुख नोटीसेस आणि त्यांचा अर्थ, जेणेकरून तुम्ही योग्य प्रतिसाद देऊ शकता आणि दंड टाळू शकता.
Income Tax Notice म्हणजेच आयकर नोटीस ही अनेक करदात्यांसाठी भीतीची गोष्ट वाटते. पण खरीखुरी माहिती लक्षात घेतल्यास, ही फक्त तुमच्या रिटर्नमधील कमतरता किंवा स्पष्टीकरण मागण्यासाठी पाठवली जाते. अनेक वेळा करदात्यांना आयकर सूचनांचा उद्देश समजत नाही. यामुळे त्यांना गैरसमज निर्माण होतो आणि घाबरून आयटीआर प्रक्रियेतील योग्य पावले टाळली जातात.
जर तुम्ही तुमचा आयटीआर दाखल करताना उत्पन्न लपवले असेल, करबचत गुंतवणुकीचा पुरावा दिला नसेल, मोठे बँक व्यवहार केले असतील, क्रेडिट कार्डवर जास्त खर्च केला असेल किंवा विभागाच्या नोंदींशी जुळत नसलेले आर्थिक व्यवहार केले असतील, तर तुम्हाला निश्चितच नोटीस मिळेल.
Related News
आज आपण सविस्तरपणे पाहणार आहोत 8 प्रमुख प्रकारच्या आयकर नोटीस आणि त्यांचा अर्थ, तसेच तुम्ही कोणत्या परिस्थितीत घाबरू नका.
1. कलम 139(9) नोटीस
कलम 139(9) ही नोटीस तेव्हा पाठवली जाते जेव्हा तुमच्या आयटीआरमध्ये त्रुटी किंवा कमतरता असते. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही आयटीआर फाईल केली पण काही डेटा चुकीचा भरला किंवा आवश्यक माहिती दिलेली नाही, तर आयकर विभाग या नोटीसद्वारे तुम्हाला सुधारणा करण्यासाठी संधी देतो.
महत्वाचे मुद्दे:
ही नोटीस सदोष रिटर्न मानलेली असते.
नोटीस प्राप्त झाल्यानंतर 30 दिवसांच्या आत सुधारणा करणे आवश्यक असते.
त्रुटी दुरुस्त केल्यास कोणताही दंड किंवा अतिरिक्त शुल्क लागत नाही.
त्यामुळे कलम 139(9) नोटीस ही घाबरण्याची नाही, तर सुधारणा करण्याची संधी आहे.
2. कलम 133(6) नोटीस
कलम 133(6) ही नोटीस त्या करदात्यांना पाठवली जाते जे:
उत्पन्न मूळ सूट मर्यादेपेक्षा जास्त दाखवतात
आयटीआर दाखल केलेले नाही
खर्च उत्पन्नापेक्षा जास्त आहे
आयटीआरमध्ये काही माहिती चुकीची नोंदवली गेली आहे
महत्वाचे मुद्दे:
ही नोटीस तपासणीपूर्वी माहिती गोळा करण्यासाठी पाठवली जाते.
नोटीस मिळाल्यावर योग्य माहिती आणि दस्तऐवज विभागास सादर करणे आवश्यक आहे.
यामध्ये लपवलेले उत्पन्न किंवा खर्चाबाबत स्पष्टीकरण मागितले जाते.
कलम 133(6) ही सूचना प्रामुख्याने पूर्वतपासणी नोटीस म्हणून ओळखली जाते.
3. कलम 142(1) नोटीस
कलम 142(1) नोटीस तपासणीसाठी माहिती मागण्यासाठी पाठवली जाते.
आयकर विभागाला तुमच्या रिटर्नशी संबंधित अधिक माहिती हवी असल्यास ही नोटीस येते.
जर आयटीआर दाखल केलेले नसेल, तरीही ही नोटीस पाठवली जाते.
नोटीसमध्ये तुम्हाला विशिष्ट माहिती आणि दस्तऐवज सादर करण्यास सांगितले जाते.
ही नोटीस तुम्हाला तुमच्या आयटीआरची तपासणी करण्याची वेळ देतो, त्यामुळे घाबरून काहीही करण्याची गरज नाही.
4. कलम 143(1) नोटीस
कलम 143(1) ही नोटीस सीपीसी (CPC) प्रक्रिया नंतर येते.
ही नोटीस तुमच्या आयटीआरच्या सारांश मूल्यांकनासाठी पाठवली जाते.
नोटीसमध्ये दाखवलेले उत्पन्न आणि कर याची तुलना केली जाते.
जर काही फरक असेल, तर ते नोटीसमध्ये दिसते; नाहीतर ही नोटीस फक्त माहिती साठी असते.
महत्वाचे मुद्दे:
ही नोटीस स्वयंचलित (Automated) नोटीस आहे.
यामध्ये घाबरण्याची गरज नाही, फक्त तपासणीसाठी माहिती दिली जाते.
5. कलम 143(2) नोटीस
कलम 143(2) ही नोटीस तपासणीसाठी अंतिम सूचना आहे.
जर तुम्ही कलम 143(1) नोटीसला समाधानकारक उत्तर दिले नाही, तर ही नोटीस येते.
विभागाला तुमच्या रिटर्नशी संबंधित तपशीलवार माहिती हवी असते.
नोटीसला वेळेत उत्तर देणे गरजेचे असते, अन्यथा दंड किंवा अतिरिक्त कर लागू होऊ शकतो.
कलम 143(2) ही नोटीस गंभीर तपासणी नोटीस मानली जाते.
6. कलम 148 नोटीस
कलम 148 ही नोटीस लपवलेले उत्पन्न शोधण्यासाठी पाठवली जाते.
आयकर विभागास वाटते की तुम्ही काही उत्पन्न लपवले आहे.
विभागाला असेही वाटू शकते की तुम्ही खोटी माहिती दिली आहे.
ही नोटीस मिळाल्यानंतर तयार राहणे आणि योग्य स्पष्टीकरण देणे अत्यंत आवश्यक आहे.
महत्वाचे मुद्दे:
ही नोटीस पुरावे मागण्यासाठी पाठवली जाते.
योग्य स्पष्टीकरण आणि दस्तऐवज दिल्यास मोठ्या दंडापासून वाचता येते.
7. कलम 156 नोटीस
कलम 156 नोटीस कर, व्याज किंवा दंडाची मागणी करते.
कर निर्धारण वर्ष पूर्ण झाल्यानंतर ही नोटीस येते.
जर तुमच्यावर कर देय असेल, तर नोटीसमध्ये रक्कम, देय तारीख आणि बँक तपशील दिलेले असतात.
ही नोटीस फक्त देय कराची माहिती देते, घाबरून काहीही करणे आवश्यक नाही, फक्त वेळेत देय रक्कम भरणे आवश्यक आहे.
8. कलम 245 नोटीस
कलम 245 ही नोटीस परतावा आणि प्रलंबित कर समायोजन संदर्भात येते.
जर तुम्हाला एका वर्षासाठी परतावा मिळत असेल, परंतु दुसऱ्या वर्षासाठी कर देय असेल, तर ही नोटीस पाठवली जाते.
विभाग तुमचा परतावा थेट प्रलंबित कराच्या तुलनेत समायोजित करू शकतो.
महत्वाचे मुद्दे:
ही नोटीस स्वयंचलित समायोजन नोटीस आहे.
यामध्ये घाबरण्याची गरज नाही, परतावा आणि देय कराची माहिती फक्त दिली जाते.
आयकर नोटीस घाबरण्याची गरज नाही
खूप लोकांना वाटते की नोटीस मिळाल्यास ताबडतोब दंड किंवा तुरुंगाची कारवाई होईल. पण खरी गोष्ट अशी आहे की:
बहुतेक नोटीस फक्त माहिती आणि स्पष्टीकरणासाठी पाठवल्या जातात.
योग्य माहिती, दस्तऐवज आणि स्पष्टीकरण दिल्यास नोटीस सुलभरीत्या निपटवता येते.
वेळेवर उत्तर न दिल्यासच दंड, व्याज किंवा अतिरिक्त कर लागू होऊ शकतो.
टिप्स:
नोटीस मिळाल्यानंतर ताबडतोब वाचा.
आवश्यक दस्तऐवज आणि माहिती तयार ठेवा.
कर सल्लागाराशी संपर्क साधा, विशेषतः कलम 143(2) किंवा 148 नोटीससाठी.
वेळेत उत्तर देणे आणि पुरावे सादर करणे अनिवार्य आहे.
Income Tax Notice म्हणजे घाबरण्याची गोष्ट नाही, तर तुमच्या आयटीआरची तपासणी आणि सुधारणा करण्याची संधी आहे. आयकर नोटीसचा योग्य प्रतिसाद दिल्यास तुम्हाला दंड, व्याज किंवा इतर कायदेशीर कारवाईपासून बचाव करता येतो.
सर्व प्रकारच्या नोटीस:
कलम 139(9) – आयटीआरतील त्रुटी किंवा कमतरता
कलम 133(6) – उत्पन्न किंवा खर्चाशी संबंधित माहिती मागणे
कलम 142(1) – तपासणीसाठी माहिती मागणे
कलम 143(1) – सारांश मूल्यांकन
कलम 143(2) – तपासणीसाठी अंतिम सूचना
कलम 148 – लपवलेले उत्पन्न शोधणे
कलम 156 – कर/व्याज/दंडाची मागणी
कलम 245 – परतावा व प्रलंबित कर समायोजन
तुम्ही घाबरू नका! योग्य माहिती आणि दस्तऐवजांसह उत्तर दिल्यास आयकर नोटीस सहज निपटवता येते.
