मुलाचे वजन खूप कमी आहे का? घाबरू नका, बालतज्ज्ञांचा महत्वाचा सल्ला जाणून घ्या
पालकांच्या मनात मुलांच्या आरोग्याबाबत नेहमीच चिंता असते. विशेषतः जेव्हा त्यांचे बाळ पातळ दिसते किंवा वजन त्यांच्या वयानुसार कमी वाटते. अशा वेळी पालकांची चिंता अधिक वाढते आणि अनेकदा चुकीच्या उपाययोजनांकडेही ते वळतात. मात्र, बालरोगतज्ज्ञ यांनी या संदर्भात महत्त्वाची माहिती दिली आहे, जी प्रत्येक पालकाने जाणून घेतली पाहिजे.
आईची चिंता – मुलाचे वजन खूप कमी वाटत आहे
अलीकडेच एका आईने आपल्या बाळाबाबत डॉक्टरकडे तक्रार नोंदवली. तिने स्पष्ट केले की तिच्या बाळाचे वजन खूप कमी आहे आणि तेव्हा ते कपडे काढल्यावर तिच्या मुलाच्या हाडांवर बरगड्या दिसत आहेत. आईने सांगितले, “मॅम, जेव्हा मी त्याचे कपडे काढते, तेव्हा मी त्याची प्रत्येक बरगडी मोजू शकते. कृपया काहीतरी करा, त्याचे वजन वाढवा.”
हे ऐकून बालरोगतज्ज्ञांनी पालकांना घाबरण्याची गरज नाही, असा सल्ला दिला. कारण, लहान मुलांमध्ये हाडे स्पष्ट दिसणे ही नैसर्गिक गोष्ट आहे, आणि याचा अर्थ असा नाही की मुलाचे वजन कमी आहे किंवा तो अस्वस्थ आहे.
Related News
लहान मुलांमध्ये हाडे स्पष्ट दिसणे – सामान्य बाब
“पूर्व-शालेय वयाच्या मुलांमध्ये हाडे स्पष्ट दिसणे खूप सामान्य आहे. विशेषतः छातीच्या भागात हाडांचे पिंजरे (बरगडी) स्पष्ट दिसतात कारण या वयात छातीची भिंत मऊ असते.”
त्याचप्रमाणे, लहान मुलांमध्ये शरीरातील चरबीची टक्केवारी नैसर्गिकरित्या कमी असते आणि हाडे वेगाने वाढत असतात. त्यामुळे पालकांना मुलाचे पातळ दिसणे चिंता करण्यासारखे नाही, हे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे.
वजनाऐवजी उंचीवर लक्ष
बालरोगतज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की दोन वर्षांनंतर मुलांची उंची वजनापेक्षा जास्त वेगाने वाढते. त्यामुळे त्यांचे शरीर पातळ दिसते आणि हाडे अधिक ठळक होतात. हे नैसर्गिक विकासाचे लक्षण आहे.
डॉक्टर पुढे सांगतात, “जर तुमचे मूल सक्रिय आहे, त्याचा विकास सामान्य आहे, खाण्याच्या सवयी ठीक आहेत आणि त्याचे वजन दरवर्षी सुमारे 1-2 किलो वाढत असेल, तर पालकांनी काळजी करण्याची गरज नाही. फक्त बालतज्ज्ञांच्या देखरेखीखाली मुलाच्या वाढीवर लक्ष ठेवा.”
पालकांनी कोणती काळजी घ्यावी?
१. सक्रिय जीवनशैली: मुलाला रोज खेळासाठी आणि शारीरिक क्रियाकलापांसाठी वेळ द्या. खेळांमुळे हाडे व स्नायू मजबूत होतात आणि वजन नैसर्गिकरित्या वाढते.
२. संतुलित आहार: मुलाला प्रोटीन, कर्बोदके, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे असलेला आहार द्या. दूध, डाळी, भाजीपाला, फळे आणि संपूर्ण धान्य यांचा समावेश करणे आवश्यक आहे.
३. वाढीचे नियमित निरीक्षण: मुलाचे वजन व उंची नियमितपणे नोंदवा. जर वजन दरवर्षी 1-2 किलोने वाढत असेल, तर सामान्य आहे.
४. बालतज्ज्ञांचा सल्ला: मुलाच्या विकासावर पालकांनी सतत लक्ष ठेवावे आणि काही शंका असल्यास त्वरित बालतज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
आईच्या अनुभवातून शिकण्यासारखे
या प्रकरणात आईने त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घेतला, हे उदाहरण पालकांसाठी उपयुक्त आहे. अनेकदा पालक मुलाचे पातळ दिसणे किंवा हाडे स्पष्ट दिसणे पाहून घाबरतात. परंतु, योग्य माहिती व तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानंतर त्यांनी आपली चिंता कमी करणे आणि मुलाच्या नैसर्गिक विकासावर विश्वास ठेवणे आवश्यक आहे.
डॉक्टर सांगतात, “मुलाचे वजन आणि उंची यांचा तुलनात्मक विकास लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. काही मुले नैसर्गिकपणे पातळ असतात आणि काहींमध्ये चरबीचा प्रमाण अधिक असतो. यामुळे मुलांचे आरोग्य किंवा विकासावर घाबरण्याची गरज नाही.”
शास्त्रीय दृष्टिकोन
वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, पूर्व-शालेय वयात मुलांच्या शरीरात चरबीची प्रमाण कमी असते आणि हाडे वेगाने वाढतात. यामुळे छातीच्या भागातील हाडे स्पष्ट दिसतात. तसेच, बालकाच्या शरीरातील मऊ स्नायू आणि त्वचेखालील चरबीची कमी मात्रा हाडे अधिक ठळक दिसण्यास कारणीभूत ठरते.
डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की, जर बालकाच्या आरोग्याशी संबंधित इतर लक्षणे दिसत नसतील, जसे की:
सतत थकवा
खाण्याची इच्छा नसणे
वयानुसार वाढ न होणे
तर पालकांनी घाबरण्याची गरज नाही.
पालकांनी मुलाच्या वजनावरून घाबरण्याऐवजी विकासावर लक्ष ठेवावे. मुलाचे हाडे स्पष्ट दिसणे ही सामान्य बाब आहे, विशेषतः पूर्व-शालेय वयात. संतुलित आहार, नियमित व्यायाम आणि बालतज्ज्ञांच्या देखरेखीखाली मुलाचा विकास पाहणे महत्त्वाचे आहे.
डॉक्टर यांनी स्पष्ट सांगितले की, मुलाच्या वजनाबाबत पालकांच्या चिंता अत्यावश्यक असल्या तरी, योग्य माहिती व तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे अधिक उपयुक्त ठरते. त्यामुळे पालकांनी घाबरण्याऐवजी शहाणपणाने पुढील पावले उचलावीत.
डॉक्टर यांनी स्पष्ट सांगितले की, मुलाच्या वजनाबाबत पालकांच्या चिंता अत्यावश्यक असल्या तरी, योग्य माहिती व तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे अधिक उपयुक्त ठरते. त्यामुळे पालकांनी घाबरण्याऐवजी शहाणपणाने पुढील पावले उचलावीत. मुलांच्या नैसर्गिक विकासाचा आदर करणे गरजेचे आहे आणि त्यांचा मानसिक आणि शारीरिक आरोग्य या दोन्हीवर लक्ष ठेवावे. संतुलित आहार, नियमित व्यायाम, खेळ आणि सक्रिय जीवनशैली या गोष्टी मुलाच्या शरीर व मनाच्या सर्वांगीण विकासासाठी महत्त्वाच्या आहेत. पालकांनी मुलाच्या सवयी, झोप, उत्साह आणि सक्रियतेवर लक्ष ठेवले, तर वजनाबाबतची अनावश्यक चिंता आपोआप कमी होईल. योग्य मार्गदर्शनामुळे मुलांचा विकास सुरळीत व आरोग्यदायी राहतो.
read also : https://ajinkyabharat.com/5-important-benefits-and-3-deceptions-of-inhaling-before-sleeping-at-night/
