पोटदुखी, जळजळ, आम्लपित्त वाढवणारे 4 धोकादायक पदार्थ

पोटदुखी

‘या’ 4 पदार्थांच्या सेवनाने होऊ शकते पोटदुखी आणि आम्लपित्त; आजच आहारातून कमी करा हे पदार्थ

पोटदुखी, गॅस, आम्लपित्त आणि छातीत जळजळ या समस्या आजच्या धावपळीच्या जीवनात अत्यंत सामान्य झाल्या आहेत. चुकीच्या आहारामुळे पचनशक्ती कमजोर होते आणि शरीरातील आम्लपातळी वाढते. जेव्हा पोटात जास्त आम्ल तयार होतं, तेव्हा शरीर विविध प्रकारे याची लक्षणं दाखवू लागतं—ढेकर, जडपणा, घशात खवखव, छातीत जळजळ, उलट्या, पोटात मुंग्या येणे किंवा वेदना जाणवणे.

या सर्व समस्यांचा मूळ संबंध आहाराशी आहे. आपण जे खातो त्याचा थेट परिणाम पचनसंस्था, यकृत आणि आतड्यांवर होतो. विशेषत: काही पदार्थ पचनसंस्थेची आम्ल निर्मिती वाढवतात, आणि तेच कालांतराने गंभीर समस्या निर्माण करू शकतात. म्हणूनच आज आपण अशा 4 पदार्थांबद्दल जाणून घेऊ, जे रोजच्या आहारातून कमी केले तर पोटदुखी आणि आम्लपित्त या समस्यांपासून मोठ्या प्रमाणात आराम मिळू शकतो.

१. तळलेले आणि मसालेदार पदार्थ — पोटाचे सर्वात मोठे शत्रू

तळलेले किंवा मसालेदार पदार्थ हे चवीसाठी उत्तम असले तरी आरोग्यासाठी धोकादायक असतात. विशेषत: ज्यांना सतत आम्लपित्त किंवा ऍसिडिटीचा त्रास होतो त्यांच्या बाबतीत हे पदार्थ मोठे नुकसान करतात.

Related News

तळलेल्या पदार्थांचे नुकसान

  • तेलात तळलेल्या पदार्थांमध्ये ट्रान्स फॅटचे प्रमाण जास्त असते.

  • हे फॅट्स पोटातील आम्ल निर्मिती वाढवतात.

  • पचनासाठी पोटाला जास्त कष्ट घ्यावे लागतात.

  • परिणामी ढेकर, जळजळ, पोटफुगी, छातीत दाब जाणवतो.

मसालेदार पदार्थ का त्रास देतात?

  • गरम मसाला, तिखट, लसूण, आले, लाल मिरची यांसारखे घटक गॅस्ट्रिक लाइनिंगला त्रास देतात.

  • पोटातील भिंतीवर सूज येते.

  • आम्लपित्त अचानक वाढते.

  • दीर्घकाळ सेवन केल्यास अल्सर होण्याचा धोका वाढतो.

तुम्ही रोज किंवा आठवड्यातून वारंवार वडा पाव, भजी, समोसे, फ्राय पदार्थ, चायनीज तिखट पदार्थ खात असाल, तर ते पोटदुखीचे मुख्य कारण ठरू शकतात.

२. आंबट फळं आणि टोमॅटो — नैसर्गिक आम्लांचे घातक स्रोत

आंबट फळे ही आरोग्यासाठी चांगली असतात असे सर्वसाधारण मत आहे. परंतु सर्वच लोकांसाठी ते योग्य असतील असे नाही.

ही फळे विशेषतः टाळा 

  • संत्रे

  • लिंबू

  • द्राक्ष

  • अननस

  • टोमॅटो

या फळांमध्ये सिट्रिक अॅसिड मुबलक प्रमाणात असते.
ज्यांना पित्ताचा त्रास वारंवार होतो, त्यांच्या पोटातील आम्लपातळी आधीच जास्त असते. त्यात ही फळे खाल्ली की ती आणखी वाढते.

लक्षणे

  • छातीत जळजळ

  • घशापर्यंत जळजळ पसरल्यासारखी भावना

  • पोटात टोचल्यासारखी वेदना

  • पोटात जडपणा

  • रात्री झोपताना जास्त त्रास

  • ऍसिड रिफ्लक्स

टोमॅटो विशेषतः रात्रौ खाल्ल्यास पोटदुखी अधिक वाढू शकते. पोटाची संवेदनशीलता असल्यास, टोमॅटो सूप, सॉस किंवा केचअपही त्रासदायक ठरते.

३. चहा, कॉफी आणि सोडा — कॅफिनचे दुष्परिणाम

आपल्या दैनंदिन जीवनाचा चहा आणि कॉफी हा अत्यंत महत्त्वाचा भाग आहे. सकाळी उठल्यावर चहा न घेतल्यास दिवस सुरूच होत नाही—ही सवय अनेकांची आहे. पण हीच सवय आम्लपित्ताला कारणीभूत ठरते.

कॅफिनचे परिणाम

  • कॅफिन पोटातील आम्लनिर्मिती वाढवते.

  • रिकाम्या पोटी चहा किंवा कॉफी घेतल्यास तात्काळ ऍसिडिटी होते.

  • साखर आणि दूध मिसळल्यास पचनसंस्थेला अधिक त्रास होतो.

सोडा आणि कोल्डड्रिंकचे दुष्परिणाम

  • सोड्यात कार्बन डायऑक्साइड गॅस असतो.

  • हा गॅस पोटात जाऊन पोटफुगी, ढेकर आणि आम्लपित्त वाढवतो.

  • सोड्यातील साखर, कृत्रिम रंग आणि रसायने पोटातील श्लेष्मल त्वचेवर परिणाम करतात.

दररोज 2–3 कप चहा किंवा कॉफी घेतल्यास आम्लपित्त कायमस्वरूपी वाढू शकते. कोल्डड्रिंक तर पूर्णपणे टाळायला हवे.

४. प्रक्रिया केलेले आणि जंक फूड — पचनसंस्थेसाठी विषासारखे

आजच्या फास्ट फूडच्या युगात जंक फूडची सवय जवळपास प्रत्येकाला लागलेली आहे.
बर्गर, पिझ्झा, पॅकेज्ड स्नॅक्स, बिस्किटे, चिप्स हे पदार्थ चवीला जरी आवडत असले तरी आरोग्याला अत्यंत हानिकारक आहेत.

हे पदार्थ का टाळावे?

  • यात अस्वास्थ्यकर फॅट आणि मीठ जास्त असते.

  • हे पदार्थ पचायला जड असतात.

  • पोटाला जास्त आम्ल तयार करावे लागते.

  • यातील प्रिझर्वेटिव्ह्ज आतड्यांना त्रास देतात.

  • नियमित सेवनाने IBS, अपचन, गॅस, फुगवटा होऊ शकतो.

विशेषत: रात्री जंक फूड खाल्ल्यास दुसऱ्या दिवशी सकाळी ऍसिडिटी आणि पोटदुखी हमखास जाणवते.

पोटदुखी आणि आम्लपित्त कमी करण्यासाठी आहारातील बदल

वरील पदार्थ टाळल्यानंतर आहारात काही आरोग्यदायी पदार्थ सामील केल्यास पचन सुधारते आणि आम्लपातळी नैसर्गिकरीत्या कमी होते.

उपयुक्त पदार्थ 

  • केळी

  • ओट्स

  • नारळपाणी

  • दही (तिखटाबरोबर नाही)

  • उकडलेली भाज्या

  • हिरव्या पालेभाज्या

  • तांदळाची पेज

  • पपई

  • जिरे पाणी

  • कोमट पाणी

यामुळे पोट शांत राहते आणि पचन प्रक्रिया सहज होते.

जीवनशैलीतील बदल अत्यंत आवश्यक

केवळ पदार्थ टाळल्याने समस्या पूर्णपणे सुटत नाही.
जीवनशैली योग्य नसेल तर आम्लपित्त पुन्हा पुन्हा निर्माण होते.

काय बदलावे?

  • वेळेवर जेवण

  • जास्त अंतर टाळा

  • झोपण्यापूर्वी 2-3 तास आधी जेवण

  • अति तिखट, आंबट, तेलकट पदार्थ कमी करा

  • भरपूर पाणी प्या

  • दिवसभर बसून राहू नका

  • व्यायाम करा

  • ताण कमी करा

  • सिगारेट, तंबाखू, अल्कोहोल टाळा

कधी डॉक्टरांकडे जावे?

जर खालील लक्षणे सतत दिसत असतील तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या

  • सतत जळजळ

  • रात्री झोपेत त्रास

  • पोटात खूप वेदना

  • रक्तयुक्त उलटी

  • काळपट नैसर्गिक क्रिया

  • अन्न खाल्ल्यावर वारंवार उलटी

  • श्वास घेण्यास त्रास

ही गंभीर स्थितीची लक्षणे असू शकतात.

पोटदुखी आणि आम्लपित्त या समस्या आता सामान्य झाल्या असल्या तरी त्यांची कारणे बदलणे आपल्या हातात आहे. तळलेले पदार्थ, आंबट फळे, जंक फूड, सोडा, चहा-कॉफी यांचे सेवन कमी केल्यास काही दिवसांतच पोट हलके वाटू लागते, पचन सुधारते आणि आम्लपित्त जवळजवळ थांबते.

आरोग्यदायी आहार, नियमित व्यायाम आणि योग्य जीवनशैली यांच्या मदतीने पचनसंस्था मजबूत होते आणि पोटदुखीपासून कायमचा बचाव करता येतो.

(डिस्क्लेमर : या लेखातील माहिती ही सामान्य ज्ञान आणि उपलब्ध माहितीवर आधारित आहे. याला वैद्यकीय सल्ला समजू नये. कोणतीही समस्या असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)

read also:https://ajinkyabharat.com/rinku-singhchi-60-average-9-centuries-still-test-team-out/

Related News