सोनम वांगचुक यांच्या अटकेविरोधातील याचिकेवर ६ ऑक्टोबर रोजी सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणी : देशभराचे लक्ष केंद्रित
लडाखसाठी राज्याचा दर्जा आणि सहावी अनुसूचीतील संरक्षणाची मागणी करणाऱ्या शांततामय आंदोलनानंतर पर्यावरण कार्यकर्ते आणि नवोन्मेषक सोनम वांगचुक यांना राष्ट्रीय सुरक्षा कायद्याअंतर्गत (NSA) अटक करण्यात आली होती. या अटकेविरोधात त्यांच्या पत्नी गीतान्जली जे.अंगमो यांनी दाखल केलेल्या याचिकेवर येत्या ६ ऑक्टोबर रोजी सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणी होणार आहे.सर्वोच्च न्यायालयाच्या कार्यसूचीत ही याचिका नोंदवण्यात आली असून न्यायमूर्ती अरविंद कुमार आणि एन.व्ही.अंजनिया यांच्या खंडपीठासमोर ही सुनावणी होईल.
अटकेची पार्श्वभूमी
२६ सप्टेंबर रोजी झालेल्या या अटकेच्या दोन दिवस आधी लडाखमध्ये मोठे आंदोलन झाले होते, ज्यात चार जणांचा मृत्यू झाला आणि ९० हून अधिक जखमी झाले. या घटनेनंतर वांगचुक यांना अटक करून थेट राजस्थानमधील जोधपूर केंद्रीय कारागृहात हलवण्यात आले.
वांगचुक हे लडाखमधील पर्यावरण संरक्षण, स्थानिक स्वायत्तता आणि शिक्षणातील पर्याय या विषयांवर दीर्घकाळ काम करणारे कार्यकर्ते आहेत. त्यांनी नेहमीच शांततामय मार्गाने संघर्ष केला असून, लडाखला विशेष राज्याचा दर्जा आणि संविधानातील सहावी अनुसूचीतील संरक्षण देण्याची मागणी केली आहे.
Related News
भारतातील ‘या’ लोकांना नाही मतदानाचा हक्क ,लोकप्रतिनिधी कायदा, 1951
2 सैनिक ठार, पाकिस्तानी चौक्यांवर अफगाण ताबा”
मयुरी वाघ घटस्फोट: माझ्या आईला सकाळी 10 वाजेपर्यंत फोन केला नाही तर ती घाबरायची.
खाजगी कंपनीच्या डांबरामुळे 14 बकऱ्या गंभीर जखमी; प्रशासनाची दखल अपेक्षित
डोनाल्ड ट्रम्प यांचे स्वप्न राहिले 8 वर्षापासून अधुरे
3 कारणं ज्यामुळे दीपिका पादुकोणची ‘8 तास शिफ्ट’ मागणी ठरली चर्चेचा विषय
दानापुर-माळेगाव रस्ता: 15 दिवसांची अल्टिमेटम नोटीस ! दानापुर-माळेगाव रस्ता काटेरी झुडपांनी व्यापला
1 घटना, 100 प्रश्न: ओबीसी आरक्षणामुळे आलेगावात संताप आणि शोककळा
धनश्रीने लग्नाच्या 2 महिन्यांत फसवणुकीचा आरोप केला
सरसकट कर्जमुक्तीसाठी शेतकरी उठले – शिवसेनेचा पाठिंबा
तेल्हारा बस अपघाताचा चौकशी अहवाल समोर
बाळापुरच्या वैभवशाली इतिहासाला नवसंजीवनी
गीतान्जली अंगमो यांची याचिका
पत्नी गीतान्जली अंगमो यांनी वरिष्ठ वकील विवेक तन्खा आणि सर्वम ऋतम खरे यांच्या माध्यमातून सर्वोच्च न्यायालयात हॅबियस कॉर्पस (Habeas Corpus) याचिका दाखल केली आहे.
याचिकेत म्हटले आहे की —
“सोनम वांगचुक यांची अटक ही बेकायदेशीर, मनमानी आणि असंवैधानिक आहे. या अटकेमुळे भारतीय संविधानातील कलम १४, १९, २१ आणि २२ मधील मूलभूत अधिकारांचे उल्लंघन झाले आहे.”
या याचिकेत वांगचुक यांना तत्काळ न्यायालयासमोर हजर करून मुक्त करण्यात यावे, अशी मागणी करण्यात आली आहे.
NSA अंतर्गत अटकेवर प्रश्नचिन्ह
राष्ट्रीय सुरक्षा कायदा (NSA) अंतर्गत एखाद्या व्यक्तीला १२ महिन्यांपर्यंत न्यायालयीन खटला न चालवता ताब्यात ठेवण्याची तरतूद आहे. हा कायदा सामान्यतः देशाच्या सुरक्षेला धोका निर्माण करणाऱ्या प्रकरणांमध्ये वापरला जातो.मात्र याचिकेत नमूद केलं आहे की —वांगचुक यांच्याकडून कोणताही कायदा मोडला गेला नाही.त्यांच्याविरुद्ध कोणतेही अधिकृत कारणपत्रक (Grounds of Detention) त्यांच्या कुटुंबीयांना देण्यात आलेले नाही.त्यांना औषधे, वैयक्तिक वस्तू आणि कुटुंबीयांशी संपर्काचा अधिकार नाकारण्यात आला आहे.
पत्नीवर नजरकैद, संस्थेवर दबाव
गीतान्जली अंगमो यांनी याचिकेत आणखी काही गंभीर बाबी मांडल्या आहेत —त्यांना लेहमध्ये आभासी घरगुती नजरकैदेत (Virtual House Arrest) ठेवण्यात आले आहे.वांगचुक यांच्या HIAL (Himalayan Institute of Alternatives, Ladakh) या संस्थेतील विद्यार्थी आणि कर्मचारी यांना पोलिसांकडून छळ आणि धमक्या दिल्या जात आहेत.“वांगचुक यांना परदेशी संस्थांशी जोडल्याचा खोटा प्रचार करून त्यांच्या आंदोलनाला दडपण्याचा प्रयत्न होत आहे,” असा आरोपही याचिकेत आहे.
लडाखमध्ये संताप आणि वेदना
वांगचुक यांच्या अटकेमुळे लडाखमधील नागरिकांमध्ये तीव्र संताप आणि अस्वस्थता पसरली आहे. स्थानिक लोक त्यांना पर्यावरणाचा रक्षक आणि लडाखचा गांधीवादी चेहरा मानतात.याचिकेत एका वेदनादायक घटनेचा उल्लेख आहे —लडाख बौद्ध संघटनेतील एका सदस्याने वांगचुक यांच्या अटकेनंतर आत्महत्या केली, कारण त्यांना या घटनेने तीव्र मानसिक धक्का बसला होता.
न्यायालयाकडे केलेल्या प्रमुख मागण्या
गीतान्जली अंगमो यांनी सर्वोच्च न्यायालयाकडे खालील मागण्या केल्या आहेत —
सोनम वांगचुक यांना न्यायालयासमोर हजर करून तात्काळ मुक्त करण्यात यावे.
त्यांना आवश्यक औषधे, अन्न आणि वैयक्तिक वस्तू पुरवण्यात याव्यात.
त्यांच्या आरोग्याची वैद्यकीय तपासणी करून अहवाल न्यायालयात सादर करण्यात यावा.
HIAL संस्थेतील विद्यार्थी आणि सदस्यांवरील छळ तातडीने थांबवावा.
वांगचुक यांच्या अटकेचा संपूर्ण आदेश व दस्तऐवज न्यायालयासमोर सादर करण्यात यावा.
कोण आहेत सोनम वांगचुक?
सोनम वांगचुक हे आंतरराष्ट्रीय ख्यातीचे नवोन्मेषक, शिक्षणतज्ज्ञ आणि पर्यावरणवादी कार्यकर्ते आहेत. त्यांनी लडाखमधील हिमालयीन परिसरात शिक्षण आणि पर्यावरणाच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण प्रयोग केले आहेत.त्यांनी स्थापन केलेल्या HIAL संस्थेत विद्यार्थी “स्थानिक समस्यांचे स्थानिक उपाय” या तत्त्वावर शिकतात. त्यांच्या “आइस स्तुपा प्रकल्पा”मुळे संपूर्ण जगभरात त्यांची ओळख निर्माण झाली.
लोकशाही आणि स्वातंत्र्यावरील परिणाम
वांगचुक यांच्या अटकेनंतर देशभरातील नागरिक, विद्यार्थी आणि पर्यावरण संघटना एकत्र आल्या आहेत.
अनेकांनी ही अटक लोकशाही आणि अभिव्यक्ती स्वातंत्र्यावर घाला असल्याचं म्हटलं आहे.“शांततेच्या मार्गाने आंदोलन करणाऱ्या नागरिकांना जर राष्ट्रीय सुरक्षेच्या नावाखाली अटक केली जात असेल, तर तो लोकशाहीचा पराभव आहे,” अशी भूमिका अनेक सामाजिक कार्यकर्त्यांनी घेतली आहे.सोनम वांगचुक यांची अटक ही केवळ एका व्यक्तीविरुद्धची कारवाई नाही, तर लोकशाही मूल्यांच्या परीक्षेचा क्षण आहे.त्यांच्या सुटकेबाबतचा निर्णय आता ६ ऑक्टोबर रोजी सर्वोच्च न्यायालयात होणाऱ्या सुनावणीवर अवलंबून आहे.लडाख आणि देशभरातील नागरिकांचे डोळे या सुनावणीकडे लागले आहेत, कारण हा निकाल केवळ सोनम वांगचुक यांच्यासाठी नाही, तर शांततामय आंदोलन आणि अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याच्या भविष्याचा निर्धार करणारा ठरू शकतो.
read also : https://ajinkyabharat.com/jalgaon-crime-news-night/
