मोठं अपडेट : तांत्रिक बिघाडामुळे Delhi विमानतळावर 100 पेक्षा जास्त उड्डाणांवर परिणाम
New Delhi : Delhi च्या इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर आज (शुक्रवार) सकाळी मोठा गोंधळ उडाला. हवाई वाहतूक नियंत्रण (एअर ट्रॅफिक कंट्रोल – ATC) प्रणालीमध्ये अचानक तांत्रिक बिघाड झाल्यामुळे तब्बल १०० हून अधिक विमानांचे उड्डाण आणि आगमन विलंबित झाले. विमानतळ प्रशासनाने प्रवाशांना त्यांच्या संबंधित विमान कंपन्यांशी संपर्कात राहण्याचे आवाहन केले आहे.
एटीसीमध्ये बिघाड, उड्डाण वेळापत्रक विस्कळीत
एअर ट्रॅफिक कंट्रोल (ATC) प्रणालीत तांत्रिक अडथळा निर्माण झाल्यानंतर दिल्ली विमानतळावरील सर्वच फ्लाइट ऑपरेशन्समध्ये गडबड झाली. Delhi आंतरराष्ट्रीय विमानतळ लिमिटेड (DIAL) आणि भारतीय विमानतळ प्राधिकरण (AAI) यांच्या तांत्रिक टीम्सकडून दुरुस्तीचे प्रयत्न सुरू आहेत.
“ATC प्रणालीतील तांत्रिक बिघाडामुळे उड्डाणात उशीर होत आहे. सर्व टीम्स मिळून समस्या सोडवण्याचे काम सुरू आहे. प्रवाशांनी त्यांच्या एअरलाइनशी संपर्क ठेवावा,” असे प्रवासी सल्लाविषयक नोटमध्ये नमूद करण्यात आले आहे.
🇮🇳 India vs Pakistan : ‘इस्लामाबाद स्फोटासाठी भारत जबाबदार’, हडबडलेल्या पाकिस्तानी पंतप्रधान शहबाज शरीफ यांच्या आरोपावर भारताचं सडेतोड उत्तर
पाकिस्तानची राजधानी
झोपेतच हृदयविकाराचा झटका आला… मध्य रेल्वेची कमान सांभाळणाऱ्या विजय कुमार यांचे निधन
५६ व्या वर्षी हृदयविकाराचा झटका
मध्य रेल्वेचे महाव्यवस्थापक vijay क...
बॉम्बस्फोटासाठी वापरलेली i20 कार किती जणांना विकली गेलीय? तपासातून धक्कादायक माहिती समोर
दिल्ली हादरली – लाल किल्ला परिसरात बॉम्बस्फोट
दिल्ली च्या ऐति...
Harsh Limbachiyaa ने Bharti Singh दिली २० लाखांची बुल्गारी घड्याळ भेट; प्रियंका चोप्राची भन्नाट प्रतिक्रिया व्हायरल
कॉमेडी क्वीन भारती सिंह ( Bharti ...
'The Family Man 3' चा धमाकेदार ट्रेलर व्हायरल! मनोज बाजपेयीचा ‘टायगर-पँथर-लायन’ जोक करून YRF स्पायवर्सवर टोल
अमेझॉन प्राइम व्हिडिओवरील सर्वाधिक लोकप्रिय आणि चर्चित वेब सिर...
भारतीय विमानतळ प्राधिकरणाने (AAI) दिलेल्या माहितीनुसार, ‘ऑटोमॅटिक मेसेज स्विचिंग सिस्टम’ (AMSS) मध्ये तांत्रिक बिघाड झाला आहे. ही प्रणाली एअर ट्रॅफिक कंट्रोलला आवश्यक असलेले उड्डाण डेटा आणि संदेश प्रक्रिया करते. प्रणाली ठप्प पडल्याने कंट्रोलर्सना फ्लाइट प्लॅन मॅन्युअली प्रोसेस करावे लागले, ज्यामुळे वेळ लागला आणि सर्व उड्डाणांमध्ये उशीर झाला.
AAI ने सांगितले की, “तांत्रिक टीम्स त्वरित कामाला लागल्या आहेत आणि प्रणाली लवकरच सुरळीत होईल. तोपर्यंत हवाई वाहतूक नियंत्रक हाताने उड्डाण योजना प्रक्रिया करत आहेत.”
प्रवाशांचा त्रास, फ्लाइट अपडेटसाठी धावपळ
या अडचणीमुळे दिल्ली विमानतळावर सकाळपासूनच प्रवाशांची गर्दी आणि संभ्रम निर्माण झाला आहे. अनेक प्रवासी वेळेवर बोर्डिंग गेटवर पोहोचूनही विमान उशिरा सुटल्यामुळे संतप्त झाले.
विमानतळ प्रशासनाने ट्विटर, इंस्टाग्राम आणि अधिकृत वेबसाइटवरून सतत अद्यतने दिली असून, प्रवाशांना “फ्लाइट स्टेटस तपासून मगच विमानतळावर येण्याचा” सल्ला दिला आहे.
एअरलाइन कंपन्यांचा प्रतिसाद
एअर इंडिया
एअर इंडियाने आपल्या सोशल मीडिया पोस्टद्वारे माहिती दिली की, “Delhi तील एटीसी प्रणालीतील तांत्रिक अडचणीमुळे सर्व विमान कंपन्यांच्या उड्डाणांवर परिणाम झाला आहे. विमानतळावर आणि विमानांत प्रतीक्षा वेळ वाढली आहे. ही समस्या आमच्या नियंत्रणाबाहेर आहे, मात्र आमचे क्रू आणि ग्राउंड स्टाफ प्रवाशांना सर्वतोपरी मदत करत आहेत.”
इंडिगो
देशातील सर्वात मोठी बजेट एअरलाइन इंडिगोनेही आपले प्रवासी अपडेट करत म्हटले, “Delhi सह उत्तर भारतातील अनेक विमानतळांवरील उड्डाणांवर या बिघाडाचा परिणाम झाला आहे. आमचे कर्मचारी विमानतळ प्राधिकरणाशी समन्वय ठेवून परिस्थिती सामान्य करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. प्रवाशांना होणाऱ्या गैरसोयीबद्दल आम्ही क्षमस्व आहोत.”
स्पाइसजेट
स्पाइसजेटच्या ऑनलाइन ट्रॅव्हल अपडेटनुसार, “एटीसी तांत्रिक बिघाडामुळे आमच्या दिल्ली व उत्तरेकडील क्षेत्रातील उड्डाणांवर परिणाम झाला आहे. आमची टीम त्वरित कारवाई करत असून, प्रवाशांच्या प्रतीक्षेचा कालावधी कमी करण्याचा प्रयत्न सुरू आहे.”
काल संध्याकाळीही बिघाड
स्रोतांच्या माहितीनुसार, काल (गुरुवार) संध्याकाळीही एटीसी सर्व्हर आऊटेजमुळे किमान २० उड्डाणे उशिरा सुटली होती, मात्र त्यावेळी समस्या काही तासांत दूर झाली होती. मात्र आज सकाळी पुन्हा प्रणाली ठप्प पडल्याने मोठ्या प्रमाणात उड्डाणांवर परिणाम झाला.
Delhiविमानतळ — देशातील सर्वात वर्दळीचा केंद्रबिंदू
Delhi तील इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळ हा देशातील सर्वात व्यस्त विमानतळ आहे. येथे दररोज सुमारे १,५५० फ्लाइट मूव्हमेंट्स (उड्डाणे व आगमन) नोंदवली जातात. अशा ठिकाणी तांत्रिक बिघाड झाल्यास त्याचा परिणाम केवळ दिल्लीपुरता मर्यादित राहत नाही, तर मुंबई, हैदराबाद, लखनऊ, जयपूर, अहमदाबाद, अमृतसर, कोलकाता यांसारख्या विमानतळांवरील उड्डाणांवरही होतो.
गेल्या आठवड्यात जीपीएस स्पूफिंगची घटनाही
गेल्या आठवड्यात Delhi विमानतळावर आणखी एक गंभीर समस्या उद्भवली होती. GPS spoofing (खोटे उपग्रह सिग्नल) प्रकरणामुळे काही विमानांचे नेव्हिगेशन सिस्टम बिघडले आणि अनेक उड्डाणे डायव्हर्ट (मार्ग बदलून इतर विमानतळावर उतरवावी) लागली. स्रोतांच्या माहितीनुसार, काही विमानांना चुकीची उंची व स्थान दाखवले जात होते, ज्यामुळे पायलट आणि एटीसी यांच्यात भ्रम निर्माण झाला. या प्रकरणानंतर Delhi विमानतळ प्रशासन आणि नागरी विमान उड्डाण महानिर्देशालय (DGCA) यांनी तपास सुरू केला होता.
GPS स्पूफिंग म्हणजे काय?
GPS स्पूफिंग म्हणजे बनावट उपग्रह सिग्नल पाठवून विमानाच्या नेव्हिगेशन प्रणालीला चुकीची माहिती दिली जाते. अशा वेळी विमानाची प्रणाली चुकीचा मार्ग, चुकीचे स्थान किंवा उंची दाखवू शकते. हे जॅमिंगपेक्षा वेगळं आहे — कारण जॅमिंगमध्ये सिग्नल ब्लॉक होतात, पण स्पूफिंगमध्ये चुकीचे सिग्नल दिले जातात, ज्यामुळे विमानचालकांना खोटे निर्देश मिळतात.
पूर्वी अशा घटना युद्धग्रस्त प्रदेशात आढळत होत्या; मात्र आता आंतरराष्ट्रीय उड्डाणांसाठीही हा धोका वाढतो आहे. मागील महिन्यात व्हिएन्नाहून दिल्लीकडे येणाऱ्या विमानाला स्पूफिंगमुळे दुबईकडे डायव्हर्ट करावे लागले होते.
प्रवाशांचा अनुभव
अनेक प्रवाशांनी सोशल मीडियावर आपले अनुभव शेअर केले. एक प्रवासी लिहितो — “आमचं विमान २ तास रनवेवर थांबलं होतं. कोणतीही माहिती मिळत नव्हती. शेवटी पायलटने सांगितलं की ATC सिस्टममध्ये बिघाड झालाय.” तर आणखी एका प्रवाशाने म्हटले, “फ्लाइट विलंबाबाबत स्पष्ट अपडेट मिळालं असतं, तर आम्ही विमानतळावर इतका वेळ थांबलो नसतो.”
एअर ट्रॅफिक कंट्रोलची भूमिका
एटीसी ही विमान वाहतूक व्यवस्थापनाची अत्यंत महत्त्वाची यंत्रणा आहे. ती विमानांच्या उड्डाण, लँडिंग, अंतर आणि उंचीचे समन्वयन करते. एक छोटासा बिघाड झाल्यास संपूर्ण प्रणालीवर परिणाम होऊ शकतो, त्यामुळे ATC साठी तांत्रिक स्थिरता आणि बॅकअप प्रणाली अत्यावश्यक असते.
तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार,
“AMSS प्रणाली हवाई वाहतूक नियंत्रणातील संवादाचा कणा आहे. ती ठप्प पडल्यास, मॅन्युअल प्रक्रिया सुरू करावी लागते, ज्यामुळे वेळखाऊ व धोका वाढतो.”
प्रणाली पुनर्संचयित करण्याचे प्रयत्न सुरू
AAI व DIAL यांच्या संयुक्त टीम्सनी तातडीने तांत्रिक तपासणी सुरू केली आहे. IT आणि ATC विभाग एकत्रितपणे प्रणाली पुनर्संचयित करण्याचे प्रयत्न करत आहेत. विमान कंपन्यांनाही अद्ययावत माहिती देण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
विमानतळ प्रशासनाने जाहीर केले, “प्रवाशांच्या सुरक्षेला सर्वोच्च प्राधान्य दिलं जात आहे. कोणतंही उड्डाण जोखीम पत्करून चालवलं जाणार नाही. समस्या लवकरच दूर होईल अशी अपेक्षा आहे.”
आर्थिक परिणाम आणि संभाव्य विलंब
हवाई वाहतुकीतील अशा तांत्रिक अडचणींमुळे विमान कंपन्यांना लाखो रुपयांचे नुकसान सहन करावे लागते. इंधन, क्रूचे अतिरिक्त वेळापत्रक, प्रवाशांचे भोजन, लॉजिस्टिक व्यवस्थापन अशा अनेक गोष्टींवर परिणाम होतो. तज्ज्ञांच्या मते, या बिघाडामुळे आजचा दिवसभर उड्डाण वेळापत्रक विस्कळीत राहण्याची शक्यता आहे.
भविष्यासाठी धडा
ही घटना पुन्हा एकदा दाखवते की डिजिटल सिस्टमवर अवलंबून असलेल्या विमान उद्योगासाठी सायबर सुरक्षा आणि प्रणाली रिडंडन्सी (बॅकअप) किती आवश्यक आहे. DGCA आणि नागरी उड्डाण मंत्रालयाने अशा प्रकारच्या घटनांवर सखोल ऑडिट करण्याचे संकेत दिले आहेत. दिल्ली विमानतळावर घडलेला हा तांत्रिक बिघाड हा केवळ प्रवाशांसाठीच नव्हे तर भारताच्या हवाई वाहतूक व्यवस्थेच्या विश्वासार्हतेसाठीही एक मोठा इशारा आहे. सध्या परिस्थिती नियंत्रणात आणण्याचे प्रयत्न सुरू असून, प्रवाशांना संयम बाळगण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
🇮🇳 India vs Pakistan : ‘इस्लामाबाद स्फोटासाठी भारत जबाबदार’, हडबडलेल्या पाकिस्तानी पंतप्रधान शहबाज शरीफ यांच्या आरोपावर भारताचं सडेतोड उत्तर
पाकिस्तानची राजधानी
झोपेतच हृदयविकाराचा झटका आला… मध्य रेल्वेची कमान सांभाळणाऱ्या विजय कुमार यांचे निधन
५६ व्या वर्षी हृदयविकाराचा झटका
मध्य रेल्वेचे महाव्यवस्थापक vijay क...
बॉम्बस्फोटासाठी वापरलेली i20 कार किती जणांना विकली गेलीय? तपासातून धक्कादायक माहिती समोर
दिल्ली हादरली – लाल किल्ला परिसरात बॉम्बस्फोट
दिल्ली च्या ऐति...
Harsh Limbachiyaa ने Bharti Singh दिली २० लाखांची बुल्गारी घड्याळ भेट; प्रियंका चोप्राची भन्नाट प्रतिक्रिया व्हायरल
कॉमेडी क्वीन भारती सिंह ( Bharti ...
'The Family Man 3' चा धमाकेदार ट्रेलर व्हायरल! मनोज बाजपेयीचा ‘टायगर-पँथर-लायन’ जोक करून YRF स्पायवर्सवर टोल
अमेझॉन प्राइम व्हिडिओवरील सर्वाधिक लोकप्रिय आणि चर्चित वेब सिर...
12 Nov
11 Nov
