भारताने बांग्लादेशाला कांद्याच्या निर्बंधातून शिकवला धडा; युनूस सरकारची पाकिस्तानशी जवळीक आणि भारतविरोधी धोरणाचा परिणाम
शेजारच्या बांग्लादेशामधील भारतविरोधी धोरण आणि पाकिस्तानशी जवळीक वाढणाऱ्या युनूस सरकारच्या कृतीमुळे भारत आणि बांग्लादेशाच्या संबंधांमध्ये तणाव वाढत आहे. बांग्लादेशाच्या सरकारच्या कारभारामुळे भारतास त्रास होऊ नये, अशी रणनितीक धोरणे राबवली जात आहेत. या पार्श्वभूमीवर भारताने बांग्लादेशावर आर्थिक आणि बाजारसंबंधी कठोर पावले उचलली आहेत, ज्याचा थेट परिणाम तिथल्या सामान्य नागरिकांवर झाला आहे.
अलीकडेच भारताने कांद्याची निर्यात थांबवून बांग्लादेशाच्या बाजारात किंमती गगनाला भिडल्या आहेत. ही कृती भारतासाठी आवश्यक होती कारण बांग्लादेशाच्या युनूस सरकारने भारतविरोधी भूमिका घेऊन पाकिस्तानशी जवळीक साधली आहे, तसेच हिंदूंवरील अत्याचार आणि भारताला डिवसण्याच्या योजना राबवण्याचा प्रयत्न सुरू केला आहे.
बांग्लादेशमध्ये कांद्याची कमतरता आणि भाववाढ
BBC बांग्लाच्या अहवालानुसार, बांग्लादेशामध्ये देशांतर्गत कांद्याचा स्टॉक कमी झाला आहे. यामुळे देशातील बाजारात कांद्याचे भाव अचानक वाढले आहेत.
Related News
राजधानी ढाका, तसेच चितगाव, राजशाही आणि खुलना शहरांमध्ये कांद्याचे भाव प्रति किलो ११० ते १२० टक्के वाढले आहेत.
साधारणतः कांद्याचे दर सर्वसामान्यांच्या किचन बजेटवर दडपण आणत आहेत.
कांद्याच्या किंमती वाढल्यामुळे घरगुती खर्चात प्रचंड भार पडत आहे.
यामध्ये दोन मुख्य कारणे आहेत:
भारताच्या आयात निर्बंधामुळे बांग्लादेशाला कांद्याचा पुरवठा थांबला आहे.
देशातील कांद्याची उत्पादन उशिराने होणे. रबी सीझनमध्ये कांद्याचे पीक उशिराने येत आहे, त्यामुळे बाजारात नैसर्गिक कमतरता आहे.
कांद्याचे भाव वाढल्याने नागरिक, व्यापारी आणि स्थानिक बाजारपेठा सध्या आर्थिक ताणाखाली आहेत. कंज्यूमर असोसिएशन ऑफ बांग्लादेशनेही या किंमतींची तक्रार केली असून, त्यांनी म्हटले की या वाढीमागे काही व्यापारी आर्टिफिशियल क्राइसिस (कुत्रिम कमतरता) निर्माण करून भाव वाढवत आहेत. या धोरणामुळे सरकारला लवकरात लवकर आयातीस परवानगी द्यावी लागेल.
भारताचे रणनीतिक पाऊल
भारताने बांग्लादेशाच्या या कृतीला प्रतिसाद देताना कांद्याची निर्यात थांबवण्याचे धोरण घेतले आहे.
यामुळे बांग्लादेशातील बाजारात कांद्याची कमतरता निर्माण झाली.
निर्यात रोखल्यामुळे तिथल्या सरकारला आर्थिक आणि सार्वजनिक दबावाचा सामना करावा लागतो.
हा उपाय फक्त किमती नियंत्रणासाठी नाही, तर भारताची रणनीतिक ताकद टिकवण्यासाठीही केला आहे.
यासह, भारताने बांग्लादेशामध्ये पाकिस्तानच्या वाढत्या प्रभावावर लक्ष ठेवले आहे. पाकिस्तानने बांग्लादेशला कराची बंदरांचा वापर करण्याची परवानगी दिली आहे, ज्यामुळे भारताची आर्थिक आणि रणनितिक परिस्थिती प्रभावित होऊ शकते. भारताने कांद्यावर उपाय करून बांग्लादेशाच्या बाजारावर थेट परिणाम केला आहे.
युनूस सरकार आणि पाकिस्तानशी संबंध
अंतरिम सरकाराचे प्रमुख मोहम्मद युनूस यांची पाकिस्तानशी वाढती जवळीक भारतासाठी चिंतेची बाब ठरली आहे.
युनूस सरकार भारताला त्रास देण्यासाठी विविध रणनितिक योजना राबवत आहे.
हिंदूंवर बांग्लादेशमध्ये चालत असलेल्या अत्याचारांमुळे भारताच्या सामरिक हिताचे धोके निर्माण होत आहेत.
युनूस सरकारने भारताला डिवचण्याच्या प्रयत्नांमध्ये सक्रिय भूमिका घेतली आहे.
या पार्श्वभूमीवर भारताने आर्थिक आणि निर्यात निर्बंध वापरून बांग्लादेशाला संदेश दिला आहे की, भारताला त्रास देणे सोपे नाही.
कांद्याची निर्यात थांबवण्यामागील कारणे
भारताने कांद्याची निर्यात थांबवली, हे फक्त बांग्लादेशाला धडा शिकवण्यासाठी नाही, तर देशांतर्गत बाजार आणि किंमती नियंत्रणात ठेवण्यासाठी देखील आवश्यक होते.
देशांतर्गत कांद्याचे भाव नियंत्रित करण्यासाठी हा निर्णय घेतला गेला.
बांग्लादेशाला भारतावाचून कांद्याची नियमित पुरवठा व्यवस्था उपलब्ध नाही, त्यामुळे निर्यात रोखणे स्ट्रॅटेजिक निर्णय ठरले.
आयातदार आणि व्यापाऱ्यांनी याची माहिती दिली की, भारतातून आयात सुरु होत नाही किंवा नवीन पिक बाजारात येत नाही, तोपर्यंत कांद्याचे भाव वाढू शकतात.
देशांतर्गत उत्पादनातील उशीर
बांग्लादेशामध्ये रबी सीझनमध्ये कांद्याचे पीक उशिराने येत असल्यामुळे बाजारात नैसर्गिक कमतरता आहे.
सामान्यतः ऑक्टोबरच्या मध्यापर्यंत कांद्याचे पीक बाजारात येते, परंतु यावेळी उशीर झाल्यामुळे बाजारात ताण निर्माण झाला.
या परिस्थितीचा फायदा काही व्यापारी कुत्रिम कमतरता निर्माण करून घेत आहेत.
सरकारला आयातीस परवानगी देणे आवश्यक आहे, अन्यथा बाजारात भाव अजून वाढतील.
पाकिस्तानचा भूमिका आणि भारतविरोधी धोरण
पाकिस्तानने बांग्लादेशाला आर्थिक सहाय्य व कराची बंदरे वापरण्याची संधी दिली आहे.
यामुळे भारताच्या रणनितिक आणि आर्थिक ताकदीवर परिणाम होऊ शकतो.
बांग्लादेशामध्ये भारतविरोधी धोरणाचा प्रचार वाढत आहे.
भारताने कांद्याच्या निर्यात रोखून साबित केले की, भारताला त्रास देणे सोपे नाही.
स्थानीय आणि व्यापारी प्रतिक्रियाः
चितगाव आणि राजशाहीच्या आयातकांचे म्हणणे आहे की, भारतातून आयात सुरु होत नाही किंवा नवीन पिक बाजारात येत नाही, तोपर्यंत भाव वाढत राहतील.
कंज्यूमर असोसिएशन ऑफ बांग्लादेशने म्हटले की, कांद्याच्या किंमतींची वाढ योग्य नाही, आणि काही व्यापारी भाव वाढवण्यासाठी कुत्रिम कमतरता निर्माण करत आहेत.
देशातील नागरिकांच्या किचन बजेटवर मोठा भार पडत आहे, त्यामुळे सरकारवर दबाव निर्माण झाला आहे.
भारताने बांग्लादेशाच्या भारतविरोधी धोरणाला स्ट्रॅटेजिक प्रतिसाद दिला आहे.
कांद्याची निर्यात थांबवणे ही रणनितिक, आर्थिक आणि बाजार नियंत्रणाची पावले ठरली आहेत.
बांग्लादेशाला भारताविरुद्ध धोरण राबवण्यासाठी पाठबळ देणाऱ्या पाकिस्तानला ही कृती संदेश देते की, भारत सहजपणे त्रास सहन करणार नाही.
बाजारात कांद्याच्या भाववाढीमुळे बांग्लादेशामध्ये आर्थिक ताण निर्माण झाला आहे, ज्यामुळे सरकारवर दबाव वाढला आहे.
या प्रकरणातून स्पष्ट होते की, भारत स्ट्रॅटेजिक निर्णय घेऊन शेजारच्या देशाला योग्य प्रतिसाद देऊ शकतो, तसेच देशांतर्गत बाजार व सामान्य नागरिकांच्या हितासाठी उपाय राबवतो.
