वाहनधारकांसाठी आनंदाची बातमी: FASTag नसल्यास UPI द्वारे टोल भरण्याची सोय
FASTag : देशभरातील वाहनधारकांसाठी केंद्र सरकारकडून मोठा निर्णय घेण्यात आला आहे. केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने जाहीर केले आहे की, १५ नोव्हेंबर २०२५ पासून FASTag नसल्यास किंवा बॅलन्स कमी असल्यास वाहनचालक UPI अॅपद्वारे टोल भरण्याची सुविधा मिळणार आहे. यामध्ये सर्वात महत्त्वाची बाब म्हणजे दुप्पट टोल भरण्याची गरज नाही; फक्त १.२५ पट शुल्क भरले जाईल.सध्या, अनेक वाहनचालक टोल प्लाझावर FASTag नसल्यास दुप्पट शुल्क भरण्याच्या भीतीने त्रस्त असतात. हा निर्णय त्यांच्यासाठी मोठा दिलासा देणारा ठरणार आहे. तसेच डिजिटल व्यवहारांना चालना देणारा आणि रोख व्यवहारांवर नियंत्रण ठेवणारा एक महत्त्वाचा पाऊल मानला जात आहे.
“१५ नोव्हेंबरपासून FASTag नसलेल्या वाहनधारकांसाठी टोल भरण्याची सोय. आता UPI द्वारे फक्त १.२५ पट टोल भरा, दुप्पट शुल्क नाही.”
दुप्पट टोल ऐवजी १.२५ पट शुल्क
सध्या जेव्हा एखाद्या वाहनात FASTag नसते किंवा बॅलन्स अपुरा असतो, तेव्हा टोल बूथवर दुप्पट टोल आकारले जाते. यामुळे वाहनधारकांना अनावश्यक आर्थिक भार सहन करावा लागतो.नवीन नियमानुसार, जर वाहनधारकाकडे FASTag नसले किंवा बॅलन्स अपुरा असेल, तर तो थेट UPI पेमेंट अॅप (Google Pay, PhonePe, Paytm, BHIM इ.) द्वारे टोल भरू शकतो. अशा परिस्थितीत टोल शुल्क मूळ रकमेच्या १.२५ पट आकारले जाईल. उदाहरणार्थ, जर टोल शुल्क १०० रुपये असेल, तर UPI पेमेंट केल्यावर चालकाला १२५ रुपये भरावे लागतील.हा बदल वाहनधारकांसाठी आर्थिक दृष्ट्या फायदेशीर आहे आणि टोल प्लाझावरच्या वेळेची बचत देखील करतो.
Related News
टोल प्लाझावरील प्रतीक्षा वेळेत घट
मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, भारतात FASTag वापरण्याचे प्रमाण २०२२ पर्यंत ९८% इतके पोहोचले आहे. यामुळे टोल बूथवर गर्दी आणि प्रतीक्षा वेळ कमी झाली आहे.पूर्वी एका वाहनाला टोल पार करण्यासाठी सरासरी २ मिनिटे लागत असत, तर आता ही वेळ ४७ सेकंदांवर आली आहे.नवीन UPI पेमेंट प्रणाली लागू झाल्यानंतर ही प्रक्रिया आणखी जलद होईल, कारण वाहनधारक FASTag नसतानाही थेट डिजिटल पद्धतीने टोल भरण्याची सुविधा मिळणार आहे. यामुळे टोल बूथवर गर्दी कमी होईल आणि चालकांना वेळेची बचत होईल.
रोख व्यवहारांवर नियंत्रण
काही ठिकाणी अजूनही काही चालक FASTag न वापरता रोख पैसे देतात. यामुळे सरकारला दरवर्षी सुमारे १०,००० कोटी रुपयांचे नुकसान होते.UPI पेमेंट सुविधा सुरू केल्यामुळे हे रोख व्यवहार पूर्णपणे बंद होतील. सर्व व्यवहार डिजिटल स्वरूपात नोंदवले जातील. यामुळे टोल वसुली अधिक पारदर्शक होईल आणि गैरव्यवहार टाळता येईल.
इलेक्ट्रॉनिक टोल सिस्टममध्ये बिघाड झाल्यास उपाय
अधिसूचनेनुसार, जर टोल प्लाझावर इलेक्ट्रॉनिक टोल कलेक्शन (ETC) प्रणालीत बिघाड झाला आणि FASTag किंवा UPI पेमेंट अयशस्वी झाले, तर वाहनधारकाकडून कोणतेही शुल्क आकारले जाणार नाही. अशा परिस्थितीत वाहन मोफत टोल ओलांडू शकते.हे नियम वाहनधारकांसाठी दिलासा देणारे असून, तंत्रज्ञानात तात्पुरती अडचण आल्यास देखील अनावश्यक आर्थिक दडपण टाळले जाईल.
FASTag शिल्लक तपासण्याचे महत्त्व
अनेक वाहनचालक टोल प्लाझा गाठेपर्यंत FASTag वरील शिल्लक तपासत नाहीत. परिणामी बॅलन्स कमी असल्यास दुप्पट शुल्क आकारले जाते.नवीन नियम लागू झाल्यानंतर, अशी अडचण असलेले वाहनधारक थेट UPI द्वारे टोल भरून फक्त १.२५ पट रक्कम भरतील. यामुळे वाहनधारकांना मोठा दिलासा मिळेल आणि अनावश्यक दुप्पट शुल्क टळेल.
पारदर्शक आणि सोयीस्कर प्रणाली
नवीन निर्णयामुळे टोल वसुली प्रक्रिया अधिक पारदर्शक, सुरक्षित आणि सोयीस्कर होईल.वाहनधारकांना टोलवर रोख पैशांची चिंता करावी लागणार नाही.टोल ऑपरेटर्सना वेळ आणि मनुष्यबळ वाचेल.डिजिटल व्यवहारामुळे भ्रष्टाचार आणि गैरव्यवहार टाळता येतील.हे सर्व वैशिष्ट्ये डिजिटल इंडिया मोहिमेच्या उद्दिष्टास पूर्ण करणारी आहेत.
“दुप्पट टोल ऐवजी १.२५ पट शुल्क”
केंद्रीय रस्ते वाहतूक मंत्रालयाचा हा निर्णय डिजिटल व्यवहारांना चालना देणारा आहे.
प्रत्येक टोल प्लाझावरची वसुली थेट सरकारच्या डिजिटल नोंदीत दाखल होईल.
रोख व्यवहार बंद होतील.
भ्रष्टाचार टाळता येईल आणि संपूर्ण प्रक्रिया पारदर्शक होईल.
यामुळे डिजिटल इंडिया मोहिमेचे उद्दिष्ट अधिक वेगाने साध्य होईल आणि सर्व व्यवहार डिजिटल स्वरूपात होण्यास चालना मिळेल.
वाहनचालकांसाठी सल्ला
मंत्रालयाने सर्व वाहनचालकांना खालील सूचना दिल्या आहेत:
FASTag कायम सुरू ठेवणे: ही मुख्य पद्धत आहे आणि UPI पेमेंट केवळ तात्पुरती मदत आहे.
शिल्लक नियमित तपासणे: टोल प्लाझावर अडचणी टाळण्यासाठी FASTag वरील बॅलन्स तपासणे आवश्यक आहे.
डिजिटल पेमेंट अॅप वापरणे: UPI वापरताना कोणतीही चुका होऊ नयेत याची काळजी घेणे.
नियमांचे पालन: FASTag नसल्यास फक्त १.२५ पट शुल्क भरावे, दुप्पट शुल्क भरणे टाळावे.
यामुळे वाहनधारकांसाठी सुलभ आणि सुरक्षित प्रवास सुनिश्चित होईल.
आर्थिक फायदे आणि उदाहरणे
नवीन नियमामुळे वाहनधारकांना आर्थिक फायदे होणार आहेत:टोल शुल्क १०० रुपये असल्यास, FASTag नसल्यास UPI पेमेंटद्वारे १२५ रुपये भरावे लागतील, दुप्पट टोलाऐवजी.टोल शुल्क २०० रुपये असल्यास, UPI पेमेंटमध्ये २५० रुपये भरले जातील, दुप्पट ४०० रुपये न भरता.ही उदाहरणे स्पष्ट करतात की नवीन प्रणाली वाहनधारकांसाठी फायदेशीर आहे आणि आर्थिक दडपण कमी करेल.
टोल वसुली व्यवस्थेत बदल
१५ नोव्हेंबरपासून लागू होणारी ही प्रणाली टोल वसुली व्यवस्थेत क्रांतिकारक बदल घडवून आणेल:
टोल प्लाझावरील प्रतीक्षा वेळ कमी होईल.
रोख व्यवहार कमी होतील.
डिजिटल व्यवहार अधिक प्रमाणात वाढतील.
वाहनधारकांना दुप्पट टोल न भरण्याची सोय मिळेल.
या बदलांमुळे सर्व व्यवहार अधिक पारदर्शक, सुरक्षित आणि जलद होतील.केंद्रीय रस्ते वाहतूक मंत्रालयाचा हा निर्णय वाहनधारकांसाठी दिलासादायक आहे.FASTag नसल्यास किंवा बॅलन्स कमी असल्यास फक्त १.२५ पट रक्कम UPI द्वारे भरता येईल.टोल प्लाझावर वेळ वाचेल आणि गर्दी कमी होईल.डिजिटल व्यवहारांना चालना मिळेल आणि भ्रष्टाचार कमी होईल.वाहनधारकांना आर्थिक दडपण कमी होईल आणि प्रवास अधिक सुलभ होईल.हा निर्णय डिजिटल इंडिया मोहिमेला चालना देणारा असून, भविष्यात टोल व्यवस्थेत आणखी सुधारणा करण्यासाठी एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
टीप: वाहनधारकांनी नेहमी FASTag सक्रिय ठेवावे, बॅलन्स तपासावा आणि UPI पेमेंट केवळ तात्पुरती मदत म्हणून वापरावी. या उपाययोजनांमुळे भारतातील टोल वसुली अधिक सुरक्षित, पारदर्शक आणि सोयीस्कर होईल
https://www.digitalindia.gov.in/
read also : https://ajinkyabharat.com/ami-yuti-aani-agadache-bali-tharlo-uddhav-thackeray-2-legislative-discussion/