रेशन दुकानावर साखर मिळेना? दानापुरातील अंत्योदय कार्डधारकांची प्रतीक्षा कायम
दानापुर (ता. तेल्हारा, जि. अकोला) –शासनाकडून राबविण्यात येणाऱ्या सार्वजनिक वितरण प्रणालीअंतर्गत (PDS) अंत्योदय लाभार्थ्यांना दिली जाणारी साखर गेल्या अनेक महिन्यांपासून ठप्प झाली आहे. दानापुर गावातील गरीब आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबांना शासनाकडून मिळणाऱ्या या साखरेची वाट पाहत प्रतीक्षा करावी लागत आहे. मोफत धान्य, तांदूळ, गहू, डाळ, तेल यांचा पुरवठा नियमित होत असला तरी फक्त एक किलो साखरेसाठी मात्र नागरिकांना महिने-महिने थांबावे लागत आहे.
साखरेचा पुरवठा ठप्प — गरीबांच्या ताटात गोडवा नाही
अंत्योदय योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना प्रती कार्ड दरमहा एक किलो साखर फक्त वीस रुपये किलो दराने देण्यात येते. पूर्वी ही योजना नियमित चालू होती आणि सर्व पात्रांना साखर वेळेवर मिळत होती. मात्र गेल्या वर्षभरापासून शासन स्तरावर साखरेचा पुरवठा बंद असल्याने स्थानिक पुरवठा कार्यालयांकडे साखरेचा साठा शिल्लक नाही. परिणामी रेशन दुकानांमध्ये साखरेचे वाटप ठप्प झाले आहे. दुकानदार सांगतात, “आम्हाला शासनाकडून साखर मिळालेली नाही, त्यामुळे वितरण शक्य नाही. लाभार्थ्यांकडून रोज चौकशी होते पण आमच्याही हातात काही नाही.”
उत्सवाच्या काळात साखर नाही — नागरिकांमध्ये नाराजी
सध्या दिवाळीचा काळ सुरू असून गोडधोड पदार्थांची तयारी प्रत्येक घराघरात सुरू आहे. पण अंत्योदय कार्डधारकांना साखरच मिळत नसल्याने या कुटुंबांची दिवाळी ‘निरस’ झाली आहे. दानापुर येथील लाभार्थी सुनिता कडू म्हणतात, “मोफत धान्य मिळते, पण साखर नाही. मुलांना चहा, शिरा बनवायचा असेल तरी बाजारातून ५०-६० रुपये किलो साखर विकत घ्यावी लागते. गरीब माणसासाठी हा खर्च मोठा आहे.” दुसरे लाभार्थी संदीप पाटील सांगतात, “शासनाने मोफत धान्य सुरू ठेवले आहे हे चांगले आहे, पण एक किलो साखरही वेळेवर मिळावी हीच अपेक्षा आहे. दिवाळी, गणेशोत्सव, मकरसंक्रांत अशा सणांना साखर लागतेच. सध्या मात्र आम्हाला खासगी दुकानांतून महाग साखर घ्यावी लागत आहे.”
Related News
महत्त्वाचा निर्णय! 5 पावलांनी Bangladeshi Illegal Immigrants वर राज्यात कडक कारवाई
पोस्ट ऑफिस PPF योजना – सुरक्षित गुंतवणूक आणि महिन्याला 61,000 रुपये उत्पन्न
सोनाक्षी सिन्हा दिवाळी 2025: नवीन घरात पहिली आनंदमयी दिवाळी, सासरच्या मंडळींसोबत आणि मित्रांसोबत खास सेलिब्रेशन
लम्पी आजाराने 8 गाईंचा मृत्यू; पशुपालकांमध्ये भीतीचे वातावरण
मुलांमध्ये संस्कार व आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी मूर्तिजापूरमध्ये 18-30 ऑक्टोबर दरम्यान भव्य बाल संस्कार शिबिराचे आगमन
90 च्या दशकातील रोमँटिक थ्रिलरचे पुनरावलोकन: ‘एक दीवाने की दीवानियत’ पाहताना घाबरावे की आनंद घ्यावा?
मुंबई हादरली! जोगेश्वरीतील इमारतीत 10 मजले जळले, 15 लोक अडकले
AUS vs IND 2025 रोहित शर्माने Adelaide मध्ये गांगुलीचा रेकॉर्ड मोडला, भारतीय क्रिकेटमध्ये नवा इतिहास
आधुनिक मांगटीका ट्रेंड्स: 6 स्टाइल टिप्स नववधूंसाठी
आजचा शेअर बाजार LIVE: 7 सेक्टरांमध्ये तेजी, निफ्टी 26,050 गाठला
5 गोष्टी जाणून घ्या – जान्हवी कपूरने प्लास्टिक सर्जरीबद्दल काय सांगितलं?
बॉलीवुडला आणखी 1 मोठा धक्का: ऋषभ टंडन यांचे निधन
शासनाच्या धोरणातील बदल आणि पुरवठ्याची अनियमितता
पूर्वी सर्व रेशन कार्डधारकांना साखरेचा पुरवठा केला जात होता. मात्र काही वर्षांपूर्वी शासनाने तो फक्त अंत्योदय योजनेसाठी मर्यादित केला. त्यानंतरही काही काळ साखरेचे वितरण नियमित झाले, पण आता पुन्हा एकदा पुरवठ्यात खंड पडला आहे. पुरवठा विभागातील अधिकाऱ्यांनी सांगितले, “राज्यस्तरावरून साखर उपलब्ध न झाल्यामुळे वितरण ठप्प झाले आहे. जिल्ह्यात साखरेचा साठा संपला आहे. शासनाकडून नवीन कोटा मिळाल्यानंतरच साखर दुकानदारांकडे पोहोचवली जाईल.” म्हणजेच स्थानिक पातळीवर पुरवठा विभागाने काही चूक केलेली नाही; साखरेच्या वितरणातील विलंब हा राज्यस्तरावर साखर खरेदी आणि वितरण प्रक्रियेत झालेल्या विलंबामुळे आहे.
अंत्योदय कार्डधारकांची अडचण वाढली
अंत्योदय अन्न योजना ही आर्थिकदृष्ट्या अत्यंत दुर्बल कुटुंबांसाठी केंद्र आणि राज्य शासनाची संयुक्त योजना आहे. पात्रता तपासून तहसीलदार व पंचायत समितीकडून यासाठी शहानिशा केली जाते. या योजनेअंतर्गत साखरेसह अन्य जीवनावश्यक वस्तूंवर मोठी सवलत दिली जाते. परंतु गेल्या काही महिन्यांपासून लाभार्थ्यांना साखर मिळत नसल्याने त्यांचे बजेट कोलमडले आहे. “आमच्याकडे महिन्याला फक्त दोन हजार रुपयांचा खर्च मर्यादित असतो. त्यात जर बाजारातील महाग साखर घ्यावी लागली, तर इतर खर्च आवरणे कठीण जाते,” अशी व्यथा अनेक लाभार्थ्यांनी मांडली.
पुरवठा विभागाकडून फक्त आश्वासने
पुरवठा निरीक्षक कार्यालयाच्या सूत्रांनी सांगितले, “शासनाकडून पुढील महिन्यात साखर वितरणाबाबत निर्णय होऊ शकतो. आवश्यक बजेट आणि साखरेचा साठा उपलब्ध झाल्यावर लाभार्थ्यांना पुन्हा साखर मिळू शकते.” मात्र हा निर्णय कधी आणि कसा अमलात येईल, याबाबत अद्याप कोणतीही स्पष्टता नाही.
स्थानिक लोकप्रतिनिधींकडे नागरिकांचा मोर्चा
या समस्येबाबत नागरिकांनी स्थानिक ग्रामपंचायत, तहसील कार्यालय आणि आमदारांच्या कार्यालयात तक्रारी दाखल केल्या आहेत. काही समाजसेवी संस्थांनीही शासनाला निवेदन देऊन साखर वितरण पुन्हा सुरू करण्याची मागणी केली आहे. स्थानिक सरपंचांनी सांगितले, “आमच्या गावात सुमारे १८० अंत्योदय कार्डधारक आहेत. गेल्या वर्षभरापासून एकाही कुटुंबाला साखर मिळालेली नाही. आम्ही तहसीलदारांकडे आणि जिल्हा पुरवठा अधिकाऱ्यांकडे लेखी निवेदन दिले आहे.”
साखरेच्या वितरणातील विलंबाचे मूळ कारण काय?
तज्ज्ञांच्या मते, शासनाकडे साखर खरेदी प्रक्रियेसाठी आर्थिक तरतूद कमी आहे. शिवाय राज्यातील साखर कारखान्यांमधून साखर खरेदी करताना टेंडर प्रक्रिया लांबणीवर जाते. त्यामुळे कोटा मंजूर होण्यास विलंब होतो. दुसरे एक कारण म्हणजे, केंद्र सरकारकडून साखरेसाठी मिळणाऱ्या सबसिडीचा भाग राज्यांना वेळेवर न मिळणे. यामुळे राज्य शासनाला तातडीने पुरवठा करता येत नाही.
शासनाच्या निर्णयाची अपेक्षा — दिवाळीपूर्वी दिलासा द्यावा
दानापुरसह तेल्हारा तालुक्यातील अनेक गावांमध्ये हीच परिस्थिती आहे. सर्वत्र साखरेची टंचाई असून गरीबांना खासगी दुकानांतून महाग साखर खरेदी करावी लागत आहे.
स्थानिक नागरिकांनी शासनाला विनंती केली आहे की, “दिवाळीच्या पार्श्वभूमीवर साखरेचा तातडीने पुरवठा करण्यात यावा. शासनाने गरीबांच्या ताटात पुन्हा गोडवा आणावा.”
राज्य शासनाची भूमिका
राज्य पुरवठा विभागातील वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, “साखर वितरणाचा कोटा निश्चित करण्यासाठी प्रक्रियेवर काम सुरू आहे. पुढील काही आठवड्यांत पुरवठा सुरू करण्याचा आमचा प्रयत्न आहे.” मात्र याबाबत कोणताही ठोस आदेश अद्याप जाहीर झालेला नाही.
स्थानिक स्तरावर उपाययोजना शक्य का?
तज्ज्ञांचे मत आहे की, जिल्हा पुरवठा समितीने स्थानिक साखर कारखान्यांशी करार करून तात्पुरता साखर पुरवठा सुरू करावा. या माध्यमातून किमान सणासुदीच्या काळात लाभार्थ्यांना काही प्रमाणात साखर उपलब्ध होऊ शकते.
लाभार्थ्यांची मागणी — “पूर्वीप्रमाणे साखर मिळावी”
अंत्योदय कार्डधारकांच्या तोंडून एकच मागणी ऐकू येते –
“शासनाने पूर्वीप्रमाणे महिन्याला एक किलो साखर द्यावी. गरीबांसाठी ही सवलत खूप मोठा आधार आहे. आम्ही शासनाला विनंती करतो की, लवकरात लवकर साखरेचे वितरण सुरू करावे.”
दानापुरातील ही परिस्थिती राज्यभरातील अनेक गावांमध्ये दिसून येते आहे. गरीब कुटुंबांसाठी शासनाच्या योजनांचा गोडवा ‘साखरेच्या टंचाईमुळे’ हरवला आहे. दिवाळीचा काळ असूनही गरीबांच्या ताटात गोडवा नाही, हे वास्तव वेदनादायी आहे. शासनाने तातडीने साखरेचा पुरवठा सुरू करून अंत्योदय कार्डधारकांना दिलासा द्यावा, अशी मागणी जोर धरत आहे.
