मुंबई लोकलमध्ये बदलांचा महापूर! १० नवीन फेऱ्या, २ नवीन स्थानके; तुमचा फायदा की नुकसान? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती
मुंबई—देशाची आर्थिक राजधानी, स्वप्नांची नगरी आणि लाखो लोकांचे रोजचे धावपळीचे जीवन. या शहराची खरी ‘लाईफलाईन’ म्हणजे मुंबई लोकल. दररोज लाखो प्रवासी किनारपट्टीपासून अगदी मध्य उपनगरापर्यंत याच लोकलच्या भरवशावर नोकरी, व्यवसाय आणि शिक्षणासाठी प्रवास करतात. अशा या लोकल सेवेमध्ये आता मोठे बदल होत आहेत. मध्य रेल्वेने ट्रान्सहार्बर मार्गावर मोठा निर्णय घेतला असून, नेरूळ–बेलापूर–उरण मार्गावर तब्बल १० अतिरिक्त लोकल फेऱ्या सुरू करण्याची घोषणा अधिकृतपणे करण्यात आली आहे.
यामुळे गर्दी कमी होणार, प्रवासाचा वेळ वाचणार आणि उरण परिसराचा संपूर्ण सामाजिक-आर्थिक चेहरामोहरा बदलणार अशी चर्चा आहे. त्यासोबतच तारघर आणि गव्हाण ही दोन नवीन स्थानकेही लवकरच प्रवाशांसाठी खुली होणार आहेत. या बदलांचे एकंदर फायदे-तोटे काय? कोणत्या भागातील प्रवाशांना सर्वाधिक फायदा होणार? विमानतळाच्या कनेक्टिव्हिटीवर याचा काय परिणाम होणार? या सर्व प्रश्नांची सविस्तर माहिती या खास अहवालात…
ट्रान्सहार्बर मार्गावर गर्दी वाढली; मध्य रेल्वेचा मोठा निर्णय
नवी मुंबई आणि उरण परिसरातील लोकसंख्या गेल्या काही वर्षांत प्रचंड वेगाने वाढली आहे. उरण, कोपरखैरणे, JNPT परिसर, करंजाडे, खारघर, तलोजा, पनवेल अशा भागांमध्ये राहणारे हजारो लोक रोज नेरूळ किंवा बेलापूरमार्गे मुंबई व ठाण्याकडे प्रवास करतात.
Related News
ट्रान्सहार्बर मार्गावरच्या लोकलमध्ये गर्दी गेल्या दोन वर्षांत ४०–५०% पर्यंत वाढली. यामुळे प्रवाशांचा त्रास वाढला आणि लोकल वेळेत उपलब्ध न असल्याने प्रवासातील विलंबही सातत्याने जाणवत होता.
याच पार्श्वभूमीवर, मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि रेल्वे मंत्रालयाकडे अनेक मागण्या केल्या होत्या. त्यानंतर आता मध्य रेल्वेने महत्वाचा निर्णय घेत—
एकूण १० नवीन लोकल फेऱ्या सुरू करण्याची घोषणा केली आहे.
नवीन लोकल फेऱ्यांचे तपशील
मध्य रेल्वेने दिलेल्या माहितीनुसार
नेरूळ–उरण–नेरूळ : ४ अतिरिक्त फेऱ्या
बेलापूर–उरण–बेलापूर : ६ अतिरिक्त फेऱ्या
सध्या या मार्गावर अंदाजे ४० फेऱ्या चालतात. वाढीव फेऱ्यांनंतर त्या ५० ते ६० पर्यंत वाढवण्याची योजना आहे. यामुळे गर्दीचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणात कमी होईल आणि प्रवाशांना गर्दीच्या वेळेतही लोकल सहज मिळेल.
तारघर आणि गव्हाण – दोन अत्याधुनिक स्थानके लवकरच खुली
या संपूर्ण विस्तार प्रकल्पातील आणखी एक मोठी बातमी म्हणजे तारघर (Targhar) आणि गव्हाण (Gavhan) ही दोन स्थानके प्रवाशांसाठी अत्यंत महत्त्वाची ठरणार आहेत.
१) तारघर स्थानक – NMIA विमानतळाच्या अगदी जवळ
तारघर हे स्टेशन नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळाच्या (NMIA) शेजारीच बांधण्यात आले आहे.
यामुळे
विमानतळ कर्मचारी
प्रवासी
आसपासचे रहिवासी
उरण व करंजाडे परिसरातील नागरिक
यांना थेट लोकलमार्गे विमानतळाशी जोडले जाणे अत्यंत सोपे होईल.
हे स्टेशन भविष्यात Airport Metro–Suburban Rail Interchange Hub होऊ शकते.
२) गव्हाण स्थानक – उरणच्या विकासाला मोठी चालना
गव्हाण हे स्थानक खारकोपर आणि शेमाटीखारदरम्यान बांधले गेले आहे.
यामुळे
उरण
JNPT परिसर
शेमाटीखार
पाणधान
मोरा जेट्टी परिसर
यांना उपनगरी रेल्वेशी जोडले जाणे अत्यंत सोपे होईल.
स्थानकांचे काम 95% पूर्ण
रेल्वेच्या माहितीनुसार दोन्ही स्थानकांचे काम ९५% पूर्ण झाले आहे. काही सुरक्षात्मक तपासण्या आणि सिग्नल चाचण्या झाल्यानंतर ही स्थानके लवकरच खुली होतील.
नवीन फेऱ्यांमुळे प्रवाशांना होणारे फायदे
१) गर्दीमध्ये मोठी घट
ट्रान्सहार्बर मार्गावरील लोकलची वाढती मागणी पूर्ण होत नव्हती. दोन फेऱ्यांदरम्यान अंतर जास्त असल्याने प्रवासी रेंगाळत होते.
नवीन फेऱ्यांमुळे
लोकल लवकर मिळेल
गर्दी कमी होईल
चढउतार सुलभ होईल
२) प्रवासाचा वेळ लक्षणीयरीत्या वाचेल
नेरूळ–उरण–बेलापूर–सीएसएमटी हा प्रवास काही ठिकाणी तासभर उशीर होत असे.
नवीन फेऱ्यांमुळे लोकांना वेगवान जोडणी मिळेल.
३) NMIA विमानतळासाठी थेट रेल्वे कनेक्टिव्हिटी
तारघर स्थानकामुळे विमानतळाच्या कर्मचाऱ्यांना आणि प्रवाशांना मोठा फायदा होईल.
भविष्यात ही कनेक्टिव्हिटी ‘गेम चेंजर’ ठरू शकते.
४) उरण परिसराच्या विकासाला गती
लोकल जाळ्यामुळे जमीन दर, रोजगार, व्यवसाय, औद्योगिक विकास
सर्व क्षेत्रांत वाढ होणार आहे.
५) JNPT कर्मचार्यांसाठी मोठी सोय
JNPT (जवाहरलाल नेहरू पोर्ट ट्रस्ट) येथे मोठ्या प्रमाणावर कर्मचारी काम करतात.
लोकलच्या नव्या फेऱ्यांमुळे त्यांचा प्रवास अधिक आरामदायी होईल.
नुकसान किंवा तोटे काय असू शकतात?
नवीन फेऱ्यांबद्दल काही प्रवाशांना पुढील प्रश्न पडू शकतात—
१) काही जुन्या फेऱ्यांचे वेळापत्रक बदलण्याची शक्यता
नवीन फेऱ्या टाकण्यासाठी ट्रॅकवर स्लॉट मोकळे करावे लागतील.
त्यामुळे काही जुन्या गाड्यांचे वेळापत्रक थोडे बदलू शकते.
२) गर्दीचे शिफ्टिंग
उपनगरी मार्गावर काही भागात गर्दी कमी होईल, तर काही नव्या स्टेशनांवर वाढू शकते.
३) स्टेशन परिसरात वाढता ताण
नवीन स्थानकांवर पार्किंग, बस, ऑटोची संख्या वाढण्याची शक्यता आहे. तरीही एकंदरित पाहता फायदे अधिक आणि तोटे अत्यल्प आहेत.
या प्रकल्पामुळे बदलणारे जीवनमान
उरण—नवी मुंबई—मुंबई हा त्रिकोण अधिक मजबूत
उरण भाग पूर्वी शहरांपासून तुटलेला मानला जायचा. पण आता
नवी मुंबई विमानतळ
मुंबई ट्रान्सहार्बर लिंक
उरण लोकल मार्ग
JNPT
MTHL रोड नेटवर्क
यामुळे हा संपूर्ण परिसर मुंबईच्या मुख्य भागाशी जवळीक साधत आहे.
रोजगार, उद्योग आणि व्यवसायाला मोठी चालना
नवीन स्थानकांमुळे
व्यावसायिक प्रकल्प
IT पार्क
लॉजिस्टिक्स हब
शॉपिंग कॉम्प्लेक्स
निवासी प्रकल्प
यांच्या संधी वाढतील.
घरांच्या किमती वाढण्याची शक्यता
ज्या भागात लोकल सुविधा मिळते, तिथे रिअल इस्टेटचे दर स्वाभाविकच वाढतात.
तारघर आणि गव्हाण परिसरात जमीन व घरांच्या किंमती वाढण्याची शक्यता आहे.
उरणचा मुंबईशी थेट संपर्क – दशकांनंतर मोठी उपलब्धी
नेरूळ–उरण रेल्वेमार्गाचे काम जवळपास २० वर्षांपासून रखडलेले होते.
भूसंपादनातील अडचणी, निधी, तांत्रिक अडथळे, पर्यावरणीय मंजुरी…
अनेक अडथळ्यांमुळे हा प्रकल्प वेळेत पूर्ण होऊ शकला नाही.
पण आता
सिग्नलिंग
ट्रॅक
स्टेशन बिल्डिंग
लिफ्ट
एस्कलेटर
सुरक्षा
सर्व सुविधांसह हा मार्ग पूर्ण होत आहे.
मुंबई लोकल – भविष्यातील रूपरेखा
नवी मुंबई आणि उरण भाग हे पुढील १० वर्षांत मुंबईचे आधुनिक विस्तार क्षेत्र ठरणार आहे.
रेल्वे मंत्रालयाने भविष्यासाठी काही मोठी योजना आखली आहे—
१) पूर्णपणे एसी लोकल सेवा वाढवणे
२) NMIA ला समर्पित शटल सेवा
३) नेरूळ–उलवे–उरण मार्गावर फास्ट लोकल्स
४) करंजाडे, तलोजा, कोपरखैरणे येथे नव्या सुविधांचा विस्तार
५) डिजिटल, QR आधारित तिकीट प्रणाली अधिक सक्षम करणे
मुंबई लोकलमध्ये होणारे हे बदल प्रवाशांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आणि दीर्घकालीन फायदेशीर आहेत. १० नवीन फेऱ्या, २ आधुनिक स्थानके आणि उरण भागाची मुंबईशी थेट जोडणी यामुळे प्रवासाचा दर्जा मोठ्या प्रमाणात सुधारणार आहे. फायदे जास्त, तोटे कमी — हा बदल मुंबईकरांसाठी निश्चितच मोठा दिलासा ठरणार आहे.
read also:https://ajinkyabharat.com/swaracha-dankat-vijays-inspirational-story-for-students/
