असराणी यांचा सिनेमातील प्रवास: घरच्यांचा विरोध मोडून ते कसे यशस्वी झाले
ज्येष्ठ अभिनेते असराणी यांचे निधन झाल्याने चित्रपटसृष्टीत एक मोठी हानी झाली आहे. त्यांचे संपूर्ण नाव गोवर्धन असराणी होते आणि ते फक्त कॉमेडीचे शिल्पकारच नव्हते, तर भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक आदर्श अभिनेता आणि प्रेरणास्थान होते. त्यांच्या अभिनय प्रवासाची कथा प्रेरणादायी आहे कारण त्यांनी खूप संघर्ष करूनच चित्रपट सृष्टीत आपले स्थान निर्माण केले.
लहानपणापासून चित्रपटाची आवड
असराणी यांचा जन्म १ जानेवारी १९४१ रोजी पंजाबच्या गुरदासपूर येथे झाला. लहानपणापासूनच त्यांना चित्रपटांची वेडी लागली होती. शाळेत जात असताना देखील ते पळून सिनेमागृहात जाऊन चित्रपट पाहत असे. मात्र, घरच्या लोकांना त्यांच्या चित्रपटाबद्दलच्या आवडीवर विश्वास नव्हता. त्यांच्या वडिलांना वाटायचे की असराणीने सरकारी नोकरी करावी आणि स्थिर आयुष्य जगावे. चित्रपट हा व्यवसाय निश्चयच धोकादायक मानला जात होता आणि त्यामुळे घरच्या लोकांनी त्यांचा विरोध केला.
एक वेळ असा आला की घरच्या लोकांनी असराणी यांना चित्रपटावर अभिनय करताना पाहून पुन्हा गुरदासपूरमध्ये नेले. पण त्यांच्या मनात चित्रपटासाठीची आवड अजिबात कमी झाली नाही. उलट, त्यांची उत्कटता वाढतच राहिली.
मुंबईत पदार्पणाची कहाणी
असराणी यांनी ठरवले की कोणालाही न सांगता गुरदासपूर सोडून ते मुंबईत जाऊन अभिनयाच्या वाटचालीला सुरुवात करतील. मुंबईत पोहोचल्यावर सुरुवातीला त्यांना मोठा संघर्ष सहन करावा लागला. चित्रपट सृष्टीत स्थिरावण्यासाठी पैसे, ओळख आणि योग्य मार्गदर्शन आवश्यक होते. सुरुवातीला अनेक ठिकाणी नाकारले गेले, पण त्यांनी हार मानली नाही.
त्यांना पुढील सल्ला मिळाला की पुण्यातील Film and Television Institute of India (FTII) येथून अभिनयाचे प्रशिक्षण घ्या. त्यावेळी पुण्यात १९६० मध्ये एफटीआयआयची स्थापना झाली होती. त्यांचा अर्ज स्वीकारला गेला आणि त्यांनी अभिनयाचा पहिला डिप्लोमा केला.
FTII मध्ये शिक्षण
एफटीआयआयमधील अनुभव हा असराणीसाठी केवळ शिक्षण नव्हे, तर चित्रपट सृष्टीतल्या संस्कृतीशी जुळण्याचा अनुभव देखील होता. त्यांनी इथून अभिनयाचे ABCD शिकलो, भूमिका समजून घेण्याची कला शिकली, आणि सिनेमातील विविध तंत्रज्ञानाचे ज्ञान मिळवले. १९६४ मध्ये डिप्लोमा पूर्ण झाल्यानंतर, त्यांनी थेट मुंबईत काम करण्यास सुरुवात केली.
सुरुवातीच्या संघर्षाची कहाणी
मुंबईत त्यांनी अभिनयासाठी सुरुवात केली, पण सुरुवातीला मोठा संघर्ष सहन करावा लागला. काही महिन्यांपर्यंत छोट्या भूमिका, संक्षिप्त संवाद, आणि पार्श्वभूमीतील काम करत राहिले. तरीही त्यांनी धैर्य गमावले नाही. त्यांच्या मेहनतीचा फलाफळ हळूहळू दिसू लागला.
त्यांची शैली सिनेमातील कॉमेडी, नैसर्गिक संवाद आणि पात्राला जीव देण्याची कला म्हणून ओळखली गेली. त्यांचा अभिनय इतका नैसर्गिक होता की पाहुण्यांना लगेचच त्यांच्यावर प्रेम पडले. अनेक ठळक भूमिका त्यांनी आपल्या करिअरमध्ये साकारल्या, ज्यामध्ये विनोदाची झलक, संवेदनशीलता आणि पात्राची खरीखुरी भावना होती.
चित्रपट सृष्टीत यश मिळवणे
असराणी यांनी ‘कभी कभी’, ‘हम आपके हैं कौन’, ‘हेरा फेरी’, ‘अंदाज़ अपना अपना’ अशा अनेक सुप्रसिद्ध चित्रपटांमध्ये अभिनय केला. प्रत्येक चित्रपटात त्यांनी लघु भूमिका देखील जिवंत केली, ज्यामुळे त्यांना ‘माझा अभिनेते असणार’ अशी ओळख मिळाली.
त्यांची यशस्वी कारकीर्द ही फक्त कॉमेडीपुरती मर्यादित नव्हती, तर त्यांनी ड्रामा, रॉमन्टिक, आणि सस्पेन्समध्येही अभिनय करून आपली क्षमता सिद्ध केली. त्यामुळे अभिनय क्षेत्रात असराणी यांचे स्थान अढळ राहिले.
घरच्या विरोधाचा सामना
असराणी यांना घरच्यांचा विरोध मोडून स्वतःची ओळख निर्माण करावी लागली. त्यांनी आपल्या धैर्य, चिकाटी आणि कष्टाने हे साध्य केले. त्यांच्या संघर्षकथेने अनेक युवा अभिनेते आणि कलाकारांना प्रेरणा दिली की धैर्य, मेहनत, आणि आत्मविश्वास हेच यशाचे मुख्य घटक आहेत.
उत्तरार्ध आणि योगदान
असराणी यांनी केवळ अभिनयापुरताच नाही, तर चित्रपट सृष्टीतील नवनवीन कलाकारांना मार्गदर्शन, कौतुक आणि मदत केली. त्यांच्या संवादशैलीने, हसण्याने, आणि नैसर्गिक अभिनयाने भारतीय चित्रपट सृष्टीला सातत्यपूर्ण आनंद आणि उत्साह दिला.तसेच, त्यांनी टीव्ही, रंगभूमी आणि चित्रपटांसाठी विविध भूमिका केली, ज्यामुळे ते सर्वांगीण अभिनेते म्हणून ओळखले गेले. त्यांच्या योगदानामुळे चित्रपटसृष्टीत त्यांचा ठसा कायम राहिला.
असराणी यांचा सिनेमातील प्रवास एक प्रेरणादायी कथा आहे. लहानपणापासून चित्रपटाची आवड, घरच्या विरोधाचा सामना, पुण्यातील प्रशिक्षण, मुंबईतील संघर्ष, आणि अखेरचे यश यामुळे त्यांनी आपले स्थान अढळ केले. त्यांच्या जीवनकथेने दाखवले की जर आपल्याला एखादी गोष्ट खरोखर आवडत असेल, तर कष्ट, चिकाटी आणि धैर्य यामुळे ती गोष्ट साध्य होऊ शकते.
ज्येष्ठ अभिनेते असराणी यांचे निधन म्हणजे भारतीय सिनेसृष्टीसाठी मोठा धक्का आहे, पण त्यांच्या अभिनयाचे योगदान सदैव स्मरणात राहील. त्यांनी आपल्या कामाने चित्रपटसृष्टीत हसणे, भावना, आणि नैसर्गिकता यांचे महत्त्व दाखवले आणि अनेकांना प्रेरणा दिली.
