बाथरूममधील एक छोटी सवय, पण मोठी बचत
Toilet Dual Flush Benefits : बाथरूम हा आपल्या दैनंदिन जीवनाचा अत्यंत महत्त्वाचा भाग आहे. सकाळी उठल्यानंतर असो किंवा रात्री झोपण्यापूर्वी, प्रत्येक व्यक्तीला शौचालयाचा वापर करावा लागतो. आधुनिक जीवनशैलीनुसार आता बहुतांश घरांमध्ये पाश्चिमात्य म्हणजेच वेस्टर्न टॉयलेटचा वापर मोठ्या प्रमाणावर वाढलेला दिसतो. विशेषतः गुडघेदुखी, सांधेदुखी किंवा वयोवृद्ध नागरिकांसाठी वेस्टर्न टॉयलेट अधिक सोयीचे ठरत आहे.
मात्र, या वेस्टर्न टॉयलेटमध्ये असलेल्या एका महत्त्वाच्या सुविधेबाबत आजही बहुतांश लोकांना योग्य माहिती नाही. टॉयलेट फ्लश टँकवर असलेली दोन फ्लश बटणं अनेकांना फक्त डिझाइनचा भाग वाटतात. पण प्रत्यक्षात ही प्रणाली पाण्याची बचत करण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त आहे. दुर्दैवाने, 99 टक्के लोक या बटणांचा चुकीचा किंवा अपूर्ण वापर करत असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे.
टॉयलेट सीटवर दोन फ्लश बटण का असतात?
Toilet Dual Flush Benefits : आधुनिक वेस्टर्न टॉयलेटमध्ये वापरली जाणारी ही प्रणाली ‘ड्युअल फ्लश सिस्टीम’ (Dual Flush System) म्हणून ओळखली जाते. या प्रणालीचा मुख्य उद्देश म्हणजे आवश्यकतेनुसार पाण्याचा योग्य वापर करणे आणि अनावश्यक पाण्याचा अपव्यय टाळणे.
Related News
या प्रणालीमध्ये दोन वेगवेगळ्या आकारांची बटणं दिलेली असतात –
एक लहान बटण
एक मोठे बटण
ही दोन्ही बटण दिसायला साधी वाटत असली, तरी त्यांचा उपयोग पूर्णपणे वेगवेगळ्या कामांसाठी केला जातो.
लहान फ्लश बटणाचा नेमका उपयोग काय?
ड्युअल फ्लश सिस्टीममधील लहान बटण हे द्रवरूप कचऱ्यासाठी म्हणजेच लघवीसाठी वापरण्यात येते. लहान बटण दाबल्यावर अंदाजे 3 ते 4 लिटर पाणी वापरले जाते.
लघवी किंवा हलक्या स्वरूपाच्या कचऱ्यासाठी एवढे पाणी पुरेसे असते. यामुळे दरवेळी जास्त पाणी वापरण्याची गरज राहत नाही.तज्ज्ञांच्या मते, जर प्रत्येक व्यक्तीने लघवीनंतर छोट्या फ्लश बटणाचा वापर केला, तर एका कुटुंबात दररोज 20 ते 30 लिटर पाण्याची बचत सहज होऊ शकते.
मोठ्या फ्लश बटणाचा वापर कधी करावा?
ड्युअल फ्लश सिस्टीममधील मोठे बटण हे घनकचऱ्यासाठी म्हणजेच शौचासाठी वापरले जाते. मोठे बटण दाबल्यावर अंदाजे 6 लिटर पाणी वापरले जाते. घनकचरा पूर्णपणे स्वच्छ करण्यासाठी अधिक पाण्याची आवश्यकता असते. या फ्लशमुळे पाण्याचा वेग जास्त असल्याने कमोडची स्वच्छताही चांगली होते.म्हणजेच, गरज असेल तेव्हाच मोठ्या फ्लशचा वापर करावा, अन्यथा अनावश्यक पाणी वाया जाते.
बहुतांश लोक कोणती चूक करतात?
अनेक घरांमध्ये एक सामान्य चूक सातत्याने केली जाते. दोन्ही बटणांची माहिती नसल्याने लोक एकाच वेळी दोन्ही बटण दाबतात.काही जण फक्त मोठे बटणच नेहमी वापरतात. यामुळे प्रत्येक वेळी जास्त प्रमाणात पाणी खर्च होते.तज्ज्ञांच्या मते, दोन्ही बटण एकत्र दाबल्यास पाण्याचा मोठ्या प्रमाणावर अपव्यय होतो आणि फ्लश सिस्टीमवर अनावश्यक ताण देखील पडतो. दीर्घकाळ असे केल्यास फ्लशमधील यंत्रणा खराब होण्याची शक्यता वाढते.
पाण्याची बचत का गरजेची आहे?
आज जगभरात पाण्याची समस्या गंभीर होत चालली आहे. भारतासारख्या देशात अनेक भागांमध्ये उन्हाळ्यात पाण्याचा तीव्र तुटवडा जाणवतो. घरगुती वापरात मोठ्या प्रमाणावर पाणी शौचालयासाठी वापरले जाते. योग्य फ्लशचा वापर केल्यास दरवर्षी हजारो लिटर पाणी वाचू शकते. ही केवळ वैयक्तिक नव्हे, तर सामाजिक जबाबदारी देखील आहे.सरकार आणि पर्यावरण तज्ज्ञांकडूनही नागरिकांना पाण्याचा सुज्ञ वापर करण्याचे आवाहन वारंवार केले जाते.
टॉयलेट फ्लश टँक स्वच्छ ठेवणे का महत्त्वाचे आहे?
बहुतांश लोक टॉयलेट सीट आणि बाथरूम स्वच्छ करतात, पण फ्लश टँकच्या स्वच्छतेकडे दुर्लक्ष करतात. फ्लश टँकमध्ये कालांतराने घाण साचते.
जड पाण्यामुळे (हार्ड वॉटर) कॅल्शियमचे थर जमा होतात. सिलिकॉनची धूळ, बुरशी आणि शेवाळ निर्माण होऊ शकते.यामुळे फ्लश व्यवस्थित काम करत नाही आणि पाण्याचा प्रवाह कमी होतो.
फ्लश टँक किती वेळा स्वच्छ करावा?
तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार –महिन्यातून किमान एकदा फ्लश टँक स्वच्छ करणे आवश्यक आहे.
यामुळे फ्लशची कार्यक्षमता टिकून राहते.दुर्गंधी आणि जंतुसंसर्गाचा धोका कमी होतो.गरज असल्यास प्लंबर किंवा तज्ज्ञांची मदत घ्यावी.
योग्य वापराची सवय कशी लावावी ?
घरातील सर्व सदस्यांना दोन्ही बटणांचा योग्य उपयोग समजावून सांगावा. लहान कामासाठी छोटा फ्लश, मोठ्या कामासाठी मोठा फ्लश वापरावा. लहान मुलांनाही याबाबत जागरूक करावे.ही एक छोटी सवय भविष्यात मोठी पाण्याची बचत करू शकते.टॉयलेट सीटवरील दोन फ्लश बटण ही केवळ आधुनिक सुविधा नसून पाण्याच्या संवर्धनासाठीची एक प्रभावी प्रणाली आहे. योग्य वेळी योग्य फ्लश वापरल्यास पाण्याचा अपव्यय थांबवता येतो.
आज गरज आहे ती माहिती समजून घेण्याची आणि ती दैनंदिन जीवनात अमलात आणण्याची. कारण पाणी वाचवणे म्हणजेच भविष्य सुरक्षित ठेवणे.
