या देशात विकलं जातं ‘सेकंड-हँड चिकन’ – धक्कादायक सत्य जाणून घ्या 5 मुद्द्यांत

सेकंड-हँड

‘सेकंड-हँड फ्राईड चिकन’ची धक्कादायक वास्तवकथा – गरीबीच्या विवंचनेतून जन्मलेला फिलीपिन्समधील ‘पगपॅग’ ट्रेंड

आपण सेकंड-हँड वस्तू म्हटल्या की डोळ्यांसमोर कार, मोबाईल फोन, फर्निचर किंवा कपडे येतात. मात्र, एखादा पदार्थही सेकंड-हँड असू शकतो, असे ऐकले तर कोणालाही धक्का बसेल. पण हा प्रकार केवळ कल्पनेपुरता मर्यादित नाही. जगातील एका देशात प्रत्यक्षात “सेकंड-हँड फ्राईड चिकन” विकले आणि खाल्ले जाते – आणि तेही मोठ्या प्रमाणात!

ही विचित्र आणि हृदयद्रावक प्रथा सुरू आहे फिलिपिन्स या देशात. येथे झोपडपट्ट्यांमध्ये गेल्या अनेक दशकांपासून ‘पगपॅग’ नावाचा एक प्रकार लोकप्रिय आहे. स्थानिक भाषेत ‘पगपॅग’ या शब्दाचा अर्थ ‘धूळ झटकणे’ असा होतो. मात्र या ठिकाणी धूळ नव्हे तर हॉटेल व रेस्टॉरंटमधील कचऱ्यात फेकलेल्या अन्नपदार्थांवरून “धूळ झटकून” म्हणजेच ते पदार्थ स्वच्छ करून पुन्हा विकले जातात.

काय आहे ‘पगपॅग’?

मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, फिलिपिन्समधील मोठ्या हॉटेल्स, फास्ट-फूड चेन आणि पाचतारांकित रेस्टॉरंट्समधून दररोज मोठ्या प्रमाणात उरलेले अन्न कचऱ्यात फेकले जाते. त्यामध्ये प्रामुख्याने फ्राईड चिकनचे न खाल्लेले तुकडे, प्लेटमधील उरलेले मांस, भाजीपाला किंवा इतर स्नॅक्स असतात.

Related News

झोपडपट्ट्यांत राहणारे काही गरीब नागरिक दररोज सकाळी कचऱ्याच्या ढिगाऱ्याकडे जातात. त्यांचे काम म्हणजे — पूर्णपणे खराब न झालेले, कोणाच्याही तोंडाला न लागलेले अन्न शोधणे. विशेषतः फ्राईड चिकनचे तुकडे ते प्लास्टिकच्या पिशव्यांमध्ये, टोपल्यांमध्ये गोळा करतात आणि नंतर ते स्वतःच्या परिसरातील “पगपॅग” विक्रेत्यांकडे देतात.

कशी बनते ‘सेकंड-हँड चिकन’?

हे ऐकायलाच अघोरी वाटेल, पण प्रत्यक्षात या प्रक्रियेसाठी एक ठराविक पद्धत वापरली जाते.

गोळा केलेले चिकनचे तुकडे प्रथम पाण्याने धुतले जातात. त्यावरील घाण, कचरा, तेलाचा थर काढण्याचा प्रयत्न केला जातो. त्यानंतर या तुकड्यांना मीठ, मिरपूड आणि इतर मसाले लावले जातात.


यानंतर हे चिकन भरपूर उकळत्या तेलात पुन्हा तळले जाते. गरम तेलामुळे जीवाणू नष्ट होत असल्याचा दावा केला जातो आणि त्यामुळे ते सुरक्षित बनते, असा गैरसमजही पसरलेला आहे.

हे तळलेले चिकन नंतर प्लेटमध्ये वाढले जाते आणि शेकडो गरीब नागरिक ते रोजच्या जेवणात खातात.

किंमत आणि ग्राहक

या पगपॅगच्या एका प्लेटची किंमत साधारण 20 ते 30 फिलिपिन्स पेसो इतकी असते, जी भारतीय चलनात साधारण 30–40 रुपये एवढी होते. दिवसाकाठी दोन वेळच्या जेवणासाठी जे लोक काहीच खर्च करू शकत नाहीत, त्यांच्यासाठी हा पर्याय अत्यंत स्वस्त ठरतो.

विशेषतः बेरोजगार, रोजंदारीवर काम करणारे मजूर, रिक्षाचालक, भंगार गोळा करणारे नागरिक आणि अनाथ मुले — यांसाठी पगपॅग हे केवळ एक जेवण नसून तगून राहण्याचे साधन आहे.

आरोग्याचा मोठा धोका

वैद्यकीय तज्ज्ञांच्या मते, पगपॅगचे सेवन अत्यंत धोकादायक आहे. कचऱ्यात पडलेले अन्न आधीच जीवाणूंनी दूषित झालेले असते. केवळ पुन्हा गरम केल्याने सर्व जंतुसंसर्ग नष्ट होतोच असे नाही. अशा अन्नामुळे:

  • अन्नातून होणारी विषबाधा (Food Poisoning)

  • ताप, उलटी, जुलाब

  • आतड्यांचे संसर्ग

  • दीर्घकाळात पचनसंस्थेचे आजार

हे आजार उद्भवू शकतात. अनेक वेळा लहान मुलांचा जीवही या आजारांमुळे धोक्यात येतो, असे अहवाल सांगतात.

तरीही लोकप्रिय का?

प्रश्न असा आहे की — एवढ्या मोठ्या आरोग्यधोक्याची माहिती असूनही लोक पगपॅग खातात का?

याचे एकच उत्तर आहे — गरीबी.

फिलिपिन्समधील अनेक झोपडपट्ट्यांमध्ये कुटुंबांना दररोज ताजे अन्न विकत घेणे परवडत नाही. अनेकांची रोजची कमाई इतकी कमी असते की पोटभर जेवणही मिळत नाही. कधीकधी कुटुंबं दोन-दोन दिवस उपाशी राहतात.

अशा परिस्थितीत पगपॅग हा त्यांच्यासाठी पर्याय नसून मजबुरी आहे. एका स्थानिक आईने माध्यमांशी बोलताना सांगितले होते,
“जर मी पगपॅग विकत घेतला नाही, तर माझी मुले उपाशी झोपतील.”

सरकार व सामाजिक संस्थांची भूमिका

फिलिपिन्स सरकारने वेळोवेळी पगपॅगविरोधात जनजागृती मोहीम राबवली आहे. आरोग्य विभागाने या अन्नाच्या विक्रीवर बंदी घालण्याचा प्रयत्नही केला आहे. मात्र, कडेकोट नियमांची अंमलबजावणी होऊ शकलेली नाही.

काही स्वयंसेवी संस्थांनी गरीब वस्त्यांमध्ये मोफत जेवण योजना, स्वस्त अन्नकेंद्रे, आणि बालपोषण कार्यक्रम राबवण्यास सुरुवात केली आहे. मात्र लोकसंख्या मोठी असल्यामुळे आणि मदत अपुरी असल्यामुळे पगपॅग अजूनही टिकून आहे.

‘पगपॅग’ म्हणजे काय दर्शवतो?

पगपॅग हा केवळ एक विचित्र पदार्थ नाही — तो जगातील असमतोल, दारिद्र्य आणि भूक यांचे प्रतीक आहे. एकीकडे लक्झरी हॉटेल्समधून हजारो किलो अन्न वाया जाते, तर दुसरीकडे गरीब लोक कचऱ्यातील अन्न धुवून आपली भूक भागवतात — हे दृश्य माणुसकीला काळीज फाडणारे आहे.

फिलिपिन्समधील ‘सेकंड-हँड फ्राईड चिकन’ची ही कथा आपल्याला केवळ धक्काच देत नाही, तर जगभरातील अन्नवाया आणि गरिबीचा आरसा दाखवते.

अन्न ही मूलभूत मानवाची गरज आहे. मात्र ती प्रत्येकाला सहज मिळत नाही. जेव्हा पोटात आग असते, तेव्हा माणूस सुरक्षितता आणि स्वच्छतेचा विचार करत नाही — फक्त भरपेट जेवण शोधतो.

‘पगपॅग’ हा पदार्थ नाही, तो जगण्यासाठीचा संघर्ष आहे.

read also :https://ajinkyabharat.com/how-much-protein-should-women-consume-due-to-5-deadly-mistakes-that-put-womens-health-at-risk/

Related News