Gold लीजिंग म्हणजे काय? फायदे, तोटे आणि पूर्ण प्रक्रिया जाणून घ्या तिजोरीतल्या सोन्यातून कमाई करण्याचा नवा ट्रेंड
भारतीय संस्कृतीत Gold हा केवळ दागिना नाही तर सुरक्षित गुंतवणूक, परंपरा आणि संपत्तीचे प्रतीक मानले जाते. साधारणतः आपल्या घरातील तिजोरीत किंवा लॉकरमध्ये ठेवलेले Gold वर्षानुवर्षे न वापरता पडून राहते. या सोन्यातून काहीच उत्पन्न होत नाही; उलट लॉकर भाडे देण्यासाठी आपल्यालाच खर्च करावा लागतो. परंतु गेल्या काही वर्षांत एक नवा ट्रेंड वेगाने लोकप्रिय होत आहे — Gold लीजिंग. हा असा मार्ग आहे ज्यामार्फत तुम्ही तुमचे वापरात नसलेले सोने “भाड्याने देऊन” अतिरिक्त उत्पन्न मिळवू शकता.
आज अनेक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आणि NBFC कंपन्या Gold लीजिंगच्या माध्यमातून ग्राहकांकडून सोने घेऊन ते बँका, ज्वेलर्स, मॅन्युफॅक्चरर्स किंवा एक्सचेंजमार्केटला भाड्याने देतात. त्यातून मिळणाऱ्या व्याजाचा काही हिस्सा ग्राहकाला म्हणजेच सोन्याच्या मालकाला दिला जातो.
या लेखात आपण Gold लीजिंग म्हणजे काय, ते कसे काम करते, त्याचे फायदे, धोके, जोखीम, कोणासाठी योग्य आहे, कधी टाळावे, प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे आणि महत्त्वाच्या सूचना हे सर्व मुद्देसूद, विस्तृत आणि सोप्या भाषेत पाहणार आहोत.
Related News
EPFOचा नवीन नियम लागू! 2025
PPF योजना: 15 वर्षांच्या गुंतवणुकीनंतर मिळवा महिन्याला 24,000 रुपयांचे हमी उत्पन्न
Personal Loan Rejected ? 4 Powerful कारणांमुळे तुमचे कर्ज का नाकारले जाते ते जाणून घ्या!
पर्सनल loanमध्ये फास्ट-ट्रॅक प्रक्रिया लोकांसाठी आकर्षक, 46% लोक पुन्हा अर्ज करण्यास तयार
SIP Investment Mistakes : सावधान! या 5 धोकादायक चुका तुमची बचत उध्वस्त करू शकतात
Share Market Update : भारतीय शेअर बाजारात जबरदस्त तेजी! सेन्सेक्स 600 अंकांनी उडाला, निफ्टी 26 हजारांच्या वर – गुंतवणूकदारांचा उत्साह दुप्पट
Gold Rates : लग्नसराईच्या तोंडावर सोन्याच्या दरात जबरदस्त वाढ! फक्त आठवड्याभरात 4 हजारांनी उसळी – आजचा तोळ्याचा भाव जाणून घ्या
Amrit Varsha FD पासून IOB पर्यंत – 444 दिवसांच्या एफडीवर कोणती बँक सर्वात फायदेशीर?
बिघडलेला Credit स्कोअर 1 महिन्यात सुधारता येईल का? जाणून घ्या उपाय
कमीत कमी वेळात Home Loan फेडायचे आहे? या 6 युक्त्या वापरा
गोल्ड इंवेस्टमेंट अलर्ट: सोन्याच्या दरातील १० % घसरण – योग्य वेळ आहे का खरेदीची?
Gold लीजिंग म्हणजे काय? (Gold Leasing Explained)
सोप्या शब्दांत सांगायचे तर आपण आपले सोने एका निश्चित कालावधीसाठी भाड्याने देता आणि त्या बदल्यात आपल्याला व्याज/परतावा मिळतो.
हे अगदी घर भाड्याने देऊन मिळणाऱ्या उत्पन्नासारखेच कार्य करते. फरक इतकाच की येथे “सोने” हा मालमत्तेचा प्रकार आहे.
Gold लीजिंगचा मूलभूत प्रवाह असा असतो:
गुंतवणूकदार (तुम्ही) डिजिटल प्लॅटफॉर्म/कंपनीकडे सोने जमा करता.
ही कंपनी तुमचे सोने ज्वेलर्स किंवा गोल्ड प्रोसेसिंग कंपन्यांना भाड्याने देते.
ज्वेलर्स ते सोने वापरतात आणि त्यासाठी कंपनीला भाडे/व्याज देतात.
कंपनी त्यातून मिळालेल्या व्याजातील काही टक्के भाग तुम्हाला देते.
यामुळे तुमचे Gold सुरक्षितही राहते आणि त्यातून कमाईही होते.
Gold लीजिंगमध्ये किती परतावा मिळतो?
बहुतेक प्लॅटफॉर्म 2% ते 7% इतका वार्षिक परतावा देतात.
परतावा दोन प्रकारचा असू शकतो:
१) फिक्स्ड रेट रिटर्न
ठराविक टक्केवारी (उदा. 4%) जास्त बदलत नाही.
२) Gold -लिंक्ड रिटर्न
सोन्याची किंमत वाढली तर परतावा वाढतो,
किंमत कमी झाली तर परतावा घटतो.
Gold लीजिंग कसे काम करते? (Step-by-Step Process)
१) सोने तपासणी (Purity Check)
22K, 24K सोन्याची शुद्धता मशीनद्वारे तपासली जाते.
सोन्याचे वजन नोंदवले जाते.
२) करार (Agreement)
कंपनी व ग्राहक यांच्यात निश्चित कालावधी आणि व्याज दराबद्दल करार होतो.
कालावधी 6 महिने, 12 महिने किंवा 24 महिने असू शकतो.
३) सोने जमा
सोने कंपनीकडे सुरक्षित लॉकर/बँक व्हॉल्टमध्ये ठेवले जाते.
प्लॅटफॉर्म तुम्हाला डिजिटल रिसीट देतो.
४) कंपनी हे सोने पुढे लीजवर देते
ज्वेलर्स किंवा मॅन्युफॅक्चरर्सला लीजवर दिले जाते.
५) व्याज/भाडे म्हणून तुम्हाला परतावा मिळतो
ठराविक कालावधी दरम्यान व्याज तुमच्या खात्यात जमा होत राहते.
६) मॅच्युरिटीवर सोने परत
लीज कालावधी पूर्ण झाल्यावर तुम्हाला तेच सोने किंवा त्याच्या किंमतीइतका गोल्ड व्हॅल्यू परत मिळतो.
Gold लीजिंगचे फायदे (Major Benefits)
१) पडून असलेल्या सोन्यातून कमाई
घरात किंवा लॉकरमध्ये ठेवलेले सोने कोणताही पैसा कमवत नाही.
परंतु गोल्ड लीजिंगमुळे त्याच सोन्यातून नियमित उत्पन्न मिळते.
२) फिक्स्ड आणि गोल्ड-लिंक्ड परतावा
2–7% वार्षिक व्याज
सोन्याच्या किंमती वाढल्यास अधिक फायदा
३) सोने सुरक्षित राहते
सोने बँकेच्या व्हॉल्टमध्ये ठेवले असल्याने चोरी किंवा हरवण्याचा धोका कमी.
४) गुंतवणुकीचे नवे पर्याय
स्टॉक मार्केटपेक्षा कमी जोखीम
निश्चित उत्पन्न
५) सहज प्रक्रिया
डिजिटल KYC
अॅपवरून ट्रॅकिंग
लॉकरची गरज नाही
६) दागिने वितळवण्याची गरज नाही
काही प्लॅटफॉर्म दागिन्यांचेही लीजिंग करतात
वितळवणे, तुटणे, नुकसान नाही
Gold लीजिंगचे तोटे (Major Disadvantages)
१) सोन्याच्या किंमती घसरल्यास परतावा कमी होऊ शकतो
गोल्ड-लिंक्ड प्लॅनमध्ये मॅच्युरिटी व्हॅल्यू कमी येऊ शकते.
२) नियम अजून स्पष्ट नाहीत
भारतात गोल्ड लीजिंग अद्याप नवीन आहे
रेग्युलेशन पूर्णपणे स्थिर नाही
३) फसवणुकीची शक्यता
चुकीचे प्लॅटफॉर्म निवडल्यास धोका
अनोळखी अॅप्सपासून सावध राहणे आवश्यक
४) लीज कालावधी संपेपर्यंत सोने मिळत नाही
कालावधीत अचानक सोने परत हवे असल्यास अडचण
तातडीची गरज असल्यास समस्या
५) दागिन्यांच्या भावनिक मूल्याला धक्का
काही लोक दागिने दुसऱ्याकडे द्यायला तयार नसतात
जरी सुरक्षित असले तरी मानसिक अडथळा असतो
गोल्ड लीजिंग कोणी करावे?
ज्यांच्याकडे वापरात नसलेले सोने आहे
लॉकर भाड्याचा खर्च टाळायचा आहे
कमी जोखमीची गुंतवणूक हवी आहे
दीर्घकालीन पण सुरक्षित परतावा हवा आहे
सोन्याच्या किंमती भविष्यात वाढतील असे वाटते
गोल्ड लीजिंग कोणी करू नये?
ज्यांना कुठल्याही क्षणी सोने परत हवे असते
भावनिक दागिने देण्यास तयार नसणारे लोक
जोखीम समजत नाही असे गुंतवणूकदार
संशयास्पद अॅप्स वापरणारे
गोल्ड लीजिंग सुरक्षित आहे का?
सुरक्षित – हो पण फक्त विश्वासार्ह कंपनीकडे लीजिंग केल्यास.
सुरक्षिततेची कारणे:
सोने बँक व्हॉल्टमध्ये ठेवले जाते
विमा कवच असते
ट्रॅकिंग उपलब्ध
कंपनी रेग्युलेटेड असेल तर धोका कमी
गोल्ड लीजिंगसाठी आवश्यक कागदपत्रे
आधार कार्ड
पॅन कार्ड
पत्ता पुरावा
बँक खाते
सोन्याची शुद्धता प्रमाणपत्र (काही प्लॅटफॉर्मवर आवश्यक)
गोल्ड लीजिंग आणि गोल्ड लोन यातील फरक
| मुद्दा | गोल्ड लीजिंग | गोल्ड लोन |
|---|---|---|
| उद्देश | सोने भाड्याने देऊन पैसा मिळवणे | सोने तारण ठेवून कर्ज घेणे |
| व्याज | तुम्हाला मिळते | तुम्ही भरता |
| मालकी | तुमच्याकडे | तुमच्याकडे |
| धोका | कमी | EMI न भरल्यास सोने जप्त |
गोल्ड लीजिंग योग्य की नाही? – तज्ज्ञांचे मत
तिजोरीत पडून असलेल्या सोन्याचा उपयोग होतो
परतावा बँक FD पेक्षाही अधिक असू शकतो
पण रेग्युलेशन स्पष्ट नसल्याने काळजी आवश्यक
केवळ 20–30% सोन्यावर लीजिंग करणे सुरक्षित
गोल्ड लीजिंग फायदेशीर पण माहिती घेऊनच करा
गोल्ड लीजिंग हा भविष्यात मोठ्या प्रमाणात वाढणारा मार्केट आहे. वापरात नसलेले सोने तुम्हाला दरवर्षी चांगला परतावा मिळवून देऊ शकते. मात्र योग्य प्लॅटफॉर्मची निवड, नियमांचे ज्ञान आणि जोखीम समजून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.
सोने सुरक्षित आणि तिजोरीत बंद ठेवण्यापेक्षा त्या सोन्यातून उत्पन्न निर्माण करण्याचा हा एक आधुनिक, स्मार्ट मार्ग आहे.
(डिस्क्लेमर: या लेखातील माहिती सामान्य जागरूकतेसाठी आहे. गुंतवणूक करण्यापूर्वी वित्त तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.)
read also:https://ajinkyabharat.com/indias-first-no-traffic-light-city/
