Pakistan-China : अमेरिकेने जवळ करताच पाकिस्तानचे ‘खरे रंग’; चीनला थेट इशारा“जमत नसेल तर पाकिस्तान सोडा!”
आंतरराष्ट्रीय राजकीय पटावर जगातील महाशक्तींच्या नातेसंबंधांत वेगाने बदल होत असताना Pakistanने घेतलेला ताजा यू-टर्न चीनसाठी मोठा धक्का ठरत आहे. दशकानुदशके ‘ऑल वेदर फ्रेंड’ मानल्या जाणाऱ्या चीनवर पाकिस्तानने आता खुलेआम दबाव आणायला सुरुवात केली आहे. आणि यामागे आहे—अमेरिकेशी पाकिस्तानचे वाढते उबदार संबंध.
डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासन Pakistanला पुन्हा एकदा महत्त्व देत असून, विशेष वागणूक देण्यास सुरुवात केली आहे. आणि हेच पाकिस्तानच्या डोक्यात गेल्याचं पाहायला मिळतंय. कारण पाकिस्तानने थेट चीनला इशारा दिला आहे
“प्रोडक्शनची पूर्ण माहिती द्या. नाहीतर Pakistanतून आपला व्यवसाय गुंडाळा!”
Related News
ही धमकी एका दोन नव्हे, तर चीनच्या चार मोठ्या कंपन्यांना Pakistanच्या फेडरल बोर्ड ऑफ रेव्हेन्यूच्या (FBR) बैठकीत दिली गेली. आणि इथूनच पाकिस्तान–चीन नात्यातील तडे जाहीरपणे दिसू लागले आहेत.
चीनकडे दुर्लक्ष करणाऱ्या Pakistanचा अचानक ‘सद्सद्विवेकबुद्धी’ जागी?
वर्षानुवर्षे चीनच्या प्रत्येक चुका, अटी-तटीकडे Pakistanदुर्लक्ष करत आला. CPEC प्रोजेक्टमध्ये चीनने उभं केलेलं वर्चस्व, आर्थिक कर्जाचा बोजा, चीनकडून वरचढ अटी—या सगळ्यांवर पाकिस्तान गप्प बसला.
पण आता Pakistan त्याच चीनकडे बोट दाखवत आहे. कारण?
अमेरिकेने पुन्हा पाकिस्तानला “स्टॅटेजिक पार्टनर” म्हणून संपर्क वाढवला
ट्रम्प प्रशासन पाकिस्तानला आर्थिक–सैन्य सहकार्य देण्यास इच्छुक
चीनवर पाकिस्तानचे वाढते आर्थिक अवलंबित्व आता उलट तोट्यात
म्हणून Pakistanने चीनच्या कंपन्यांना थेट सुनावणे सुरू केले आहे.
बुधवारी Pakistanचा मोठा निर्णय – चीनला थेट धमकी
Pakistanच्या संसदेत वित्तविषयक स्थायी समितीची महत्त्वपूर्ण बैठक झाली. या बैठकीत FBR चे चेअरमन राशिद लैंगरियाल यांनी स्पष्ट शब्दांत सांगितलं
“आपली प्रोडक्शन डिटेल द्या. AI कॅमेरे बसू द्या. नाही तर Pakistanत तुमचा व्यवसाय बंद करा.”
ही धमकी दिल्यानंतर चीनच्या कंपन्यांची मात्र घाबरगुंडी उडाली.
चिनी कंपन्यांची कुरकुर – “कॅमेरे लावू नका, आमचे ट्रेड सीक्रेट्स उघड होतील!”
चीनच्या चार मोठ्या कंपन्यांनी समितीसमोर हजेरी लावली. त्या कंपन्यांचे प्रतिनिधी म्हणाले
“आम्ही कॅमेरे लावू देणार नाही.”
“AI कॅमेरे बसवल्यास आमचे ट्रेड सीक्रेट्स उघड होतील.”
“मॉनिटरिंगमुळे आमच्या उत्पादन प्रक्रियेवर परिणाम होईल.”
यावर Pakistanने दिलेला प्रतिसाद अत्यंत धारदार होता
“ट्रेड सीक्रेटची आडोसा घेऊन टॅक्स चोरी करू देणार नाही. नियम पाळायचे नसतील तर पाकिस्तान सोडा.”
30 अब्ज रुपयांचा ‘टॅक्स स्कॅम’ – पाकिस्तानचा चीनविरोधी कडक मोर्चा
FBR च्या माहितीनुसार
Pakistanमधील सिरॅमिक आणि टाइल उद्योग जवळपास 30 अब्ज रुपये दरवर्षी कर चुकवतो यातील बहुतांश कंपन्या चिनी आहेत कमी प्रोडक्शन दाखवून मोठी टॅक्स चोरी केली जाते या सर्वांवर अंकुश ठेवण्यासाठी AI कॅमेरे अनिवार्य केले आहेत
Pakistan ने स्पष्ट केले “टॅक्स चोरी करणार नाहीत, हे सिद्ध करण्यासाठी कॅमेरे बसणे आवश्यक आहे. हे राष्ट्रीय हिताचं प्रकरण आहे.”
FBR ने दिला ‘दिलासा’ तरी चीनचे नाटक सुरूच
FBR ने चिनी गुंतवणूकदारांचा विरोध लक्षात घेऊन आधीच मोठी सवलत दिली होती.
पूर्वी — 16 कॅमेरे
आता — फक्त 5 कॅमेरे
फक्त प्रोडक्शन मोजता येईल अशा जागी कॅमेरे लावले जातील, अशी अट होती.
पण तरीही चिनी कंपन्या तयार नव्हत्या.
यामुळे पाकिस्तान आणखी आक्रमक झाला.
सिनेटमध्ये घमासान — “आम्हाला नियम पाळावेच लागतील!”
बैठकाचे अध्यक्ष आणि PPP चे सिनेटर सलीम मांडवीवाला यांना दोन्ही बाजूंचे म्हणणे ऐकावे लागले. चीनच्या कंपन्यांनी “ट्रेड सीक्रेट” चा मुद्दा मांडला.
पण पाकिस्तानचा युक्तिवाद ठाम होता
“पाकिस्तानात व्यवसाय करायचा असेल तर पारदर्शकता आवश्यक.”
“चिनी कंपन्या पाकिस्तानचे नुकसान करत आहेत.”
“कर चुकवणाऱ्यांवर कठोर कारवाई करणे सरकारचे कर्तव्य आहे.”
Pakistan–China संबंध का बिघडत आहेत?
Pakistanचा हा अचानक बदल चीनसाठी मोठा धक्का मानला जातो. दोन्ही देश दशकानुदशके एकमेकांचे जवळचे मित्र. पण गेल्या काही वर्षांत खालील गोष्टींचा ताण वाढत गेलाय
चीनकडून मोठं कर्ज — पाकिस्तान आर्थिकदृष्ट्या गुदमरला
CPEC अंतर्गत Pakistan चीनकडून मोठ्या प्रमाणात कर्ज घेऊन अडकला. आता व्याजासह परतफेडीचा दबाव प्रचंड आहे.
CPEC प्रोजेक्ट्स अपूर्ण — चीन खुश नाही
चीनचे प्रकल्प सतत अडकत आहेत. भ्रष्टाचार, राजकीय अस्थिरता आणि सुरक्षा धोक्यांमुळे चीन नाराज आहे.
अमेरिकेची जवळीक — पाकिस्तानचा ‘नवा खेळ’
अमेरिकेने पुन्हा Pakistanकडे लक्ष दिल्यामुळे पाकिस्तानला पर्याय उपलब्ध झाला आहे. म्हणून चीनवर आता उघडपणे टीका करण्याची हिंमत पाकिस्तान दाखवतोय.
अमेरिकेचा पाकिस्तानवरील ‘स्पेशल इंटरेस्ट’ – चीनचे डोके भंजन
डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासन जागतिक राजकारणात पुन्हा सक्रिय झाले आहे. दक्षिण आशियामध्ये पाकिस्तानचा उपयोग करून चीनविरुद्ध रणनीती आखण्याची शक्यता अनेक तज्ञांनी वर्तवली आहे.
अमेरिका पाकिस्तानला देत आहे
सैनिकी सहकार्य
आर्थिक मदत
धोरणात्मक भागीदारी
यामुळे पाकिस्तान स्वतःची किंमत पुन्हा वाढवत आहे.
आणि हे चीनला स्पष्टपणे दिसत आहे.
चिनी कंपन्यांनी कॅमेरे न लावण्यामागील ‘खरा’ मुद्दा काय?
पाकिस्तानचे अर्थतज्जज्ञ सांगतात
चिनी कंपन्या प्रोडक्शन कमी दाखवतात
त्यांच्या खऱ्या कमाईची माहिती FBR पासून लपवतात
पाकिस्तानला मिळणारा कर मोठ्या प्रमाणात कमी होतो
काही कंपन्या ब्लॅक मार्केटमध्येही माल विकतात
AI कॅमेरे बसले तर ही सर्व माहिती स्वयंचलितपणे FBR कडे जाईल. म्हणून चीनच्या कंपन्या कॅमेरे बसवणे टाळत आहेत.
पाकिस्तानचा आरोप – “चिनी कंपन्यांनी देशाला आर्थिक फटका दिला!”
पाकिस्तान सरकारचा आरोप अत्यंत गंभीर आहे
“चिनी कंपन्या पाकिस्तानची कर रक्कम खाऊन टाकत आहेत.”
“या कंपन्यांमुळे सरकारचे दरवर्षी हजारो कोटींचे नुकसान होते.”
“पाकिस्तान आर्थिक संकटात असताना हे असह्य आहे.”
पाकिस्तानात टॅक्स चोरी – देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा ‘कर्करोग’
पाकिस्तानात टॅक्स चोरी एक मोठा आणि जुना प्रश्न आहे. विशेष बाब म्हणजे
टॅक्स नेटमध्ये असलेल्या कंपन्याही चोरी करतात
उत्पादक कंपन्या आकडे लपवतात
सरकारकडे संसाधनांची कमतरता
मॉनिटरिंग योग्य प्रकारे होत नाही
म्हणूनच पाकिस्तानने 18 उच्च-जोखीम (हाय-रिस्क) सेक्टर्समध्ये AI आधारित कॅमेरे बसवण्याचा निर्णय घेतला आहे. सिरॅमिक उद्योग, स्टील, साखर, सिमेंट, पेट्रोलियम — हे सर्व सेक्टर्स या यादीत आहेत.
पाकिस्तान–चीन नात्यातील भविष्यातील तणाव — तज्ज्ञांचे मत
जिओपॉलिटिकल तज्ञांचे म्हणणे आहे
हा पाकिस्तानचा चीनला दिलेला ‘पहिला उघडपणे इशारा’
पुढील काही महिन्यांत दोन्ही देशांतील तणाव आणखी वाढू शकतो
CPEC चा गतीमान होणं कठीण
चीन पाकिस्तानवर आर्थिक दडपण वाढवू शकतो
पाकिस्तान अमेरिकेकडे झुकू शकतो
काही तज्ञ म्हणतात “चीन पाकिस्तानला गमावायला तयार नाही. पण पाकिस्तान आता दोन्ही बाजूंनी फायदा करून घेण्याच्या भूमिकेत आहे.”
शेवटी, पाकिस्तानचे खरे गणित काय?
या संपूर्ण घडामोडीत पाकिस्तानचे धोरण स्पष्ट दिसते
अमेरिका जवळ मिळवत चीनला दबावात आणणे
चीनकडून अधिक अनुकूल अटी मिळवणे
टॅक्स चोरी करणाऱ्या कंपन्यांकडून महसूल वाढवणे
स्वतःची जागतिक प्रतिमा सुधारण्याचा प्रयत्न
आणि सगळ्यात महत्त्वाचं पाकिस्तान आता चीनवर अवलंबून राहण्याची इच्छा दाखवत नाही.
पाकिस्तानचे ‘खरे रंग’ चीनला दिसू लागले
पाकिस्तानचा हा बदल आंतरराष्ट्रीय राजकारणात मोठा संदेश देतो “जगात कायमस्वरूपी मित्र नसतात, कायमस्वरूपी स्वार्थ असतो.” आजवर चीनवर विसंबणारा पाकिस्तान आता स्वतःची किमंत वाढवतोय. अमेरिकेच्या जवळीकमुळे पाकिस्तानला ‘नवीन ताकद’ मिळाली आहे. आणि त्या जोरावर तो स्वतःच्या ‘ऑल वेदर फ्रेंड’ चीनलाही आव्हान देण्यास मागेपुढे पाहत नाही. ही घटना दक्षिण आशियातील राजकीय समीकरणे बदलण्याची सुरुवात ठरू शकते.
read also:https://ajinkyabharat.com/rare-photo-of-14-year-old-priyanka-revealed/
