नीरज चोप्राचामानद लेफ्टनंट कर्नल म्हणून सन्मान
भारताचा सुप्रसिद्ध धावपटू आणि भालाफेक विशारद नीरज चोप्रा यांना नुकतीच त्यांच्या उल्लेखनीय कारकीर्दीसाठी व त्याच्या देशसेवेबद्दलचा आदर म्हणून मानद लंफटकू विभागाधिकारी (Honorary Lieutenant Colonel) हा दर्जा दिला गेला आहे. त्यासाठी आयोजित करण्यात आलेली “पिपिंग समारंभ” ही खास घटना असून त्यात त्यांना सन्मान देण्यात आला. या मुद्यावर सखोल माहिती खाली देण्यात आली आहे.
समारंभ आणि नियुक्तीची माहिती
नीरज चोप्रा यांचा मानद लंफटकू विभागाधिकारी (Honorary Lieutenant Colonel) म्हणून नियुक्तीचा आदेश Gazette of India मध्ये प्रसिद्ध झाला आहे.
हा दर्जा लागू झाला आहे १६ एप्रिल २०२५ पासून.
Related News
समारंभाचा दिवस म्हणजे पिपिंग समारंभ हा विशेष होता—जिथे त्या मानद दर्ज्याच्या चिन्हांकित पिप्स/पट्ट्यांचा समर्पित वेगळा कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला आहे.
या समारंभात उपस्थित होते – भारताचे रक्षामंत्री राजनाथ सिंह, तसेच आर्मी चीफ अर्थात मुख्य सेनानी अधीक्षक (Chief of Army Staff) उपेन्द्र द्विवेदी. (माहिती प्राप्त)*
*टीप: “पिपिंग समारंभ” संदर्भातील सर्व माहिती थेट स्रोतांमध्ये स्पष्ट नसली तरी माध्यमांत हा उल्लेख आहे.
नीरज चोप्रा यांची कारकीर्द व सेवा
सुरुवातीलाच
नीरज चोप्रा हे हरियाणातील खाँद्रा गावचे आहेत.
ते २०१६ मध्ये म्हणजेच २६ ऑगस्ट २०१६ रोजी आर्मीमध्ये “नाईब सुबेदार” या जूनियर कमिशंड अधिकारी दर्ज्यावर प्रवेश झाले.
पुढील पदोन्नती व पुरस्कार
२०१८ मध्ये त्यांनी अर्जुना अवार्ड मिळवला.
२०२१ मध्ये भारताच्या सर्वोच्च खेळकरी पुरस्कारातले एक म्हणजे “खेल रतन” मिळाले.
२०२२ मध्ये त्यांनी आर्मीच्या शांतिकाळीन सर्वाधिक सेवा पदक (Param Vishisht Seva Medal) मिळवला.
ते २०२१ नंतर “सुबेदार” आणि नंतर “सुबेदार मेझर” अशी पदोन्नती मिळवले.
खेळाडू म्हणून उल्लेखनीय कामगिरी
टोकियो २०२० ऑलिंपिकमध्ये त्यांना सुवर्ण पदक मिळाले — हे भारतासाठी पहिले सुवर्ण होते पुरुष भालाफेकमध्ये.
त्यानंतर पॅरिस २०२४ मध्ये त्यांनी रौप्य पदक मिळवले.
या सन्मानाचं महत्त्व
हा सन्मान म्हणजे केवळ एक पदोन्नती नाही; त्यामागे आहे देशसेवा, खेळातील उत्कर्ष व समाजातील प्रेरणा.
“मानद लंफटकू विभागाधिकारी” हा दर्जा म्हणजे आर्मीच्या टेरिटोरियल आर्मी (Territorial Army) मधील तो मानाने दिला जाणारा दर्जा आहे.
यामुळे खेळाडू आणि सैन्य यांच्यामधील संबंध दृढ होतो; देशप्रेम, कर्तव्यबुद्धी आणि आत्मसात मूल्यांचा संदेश वाहतो.
युवा पिढीसाठी प्रेरणा: देशाची नावे जागतिक स्तरावर वाढवणाऱ्या व्यक्तीस या प्रकारचा सन्मान मिळणे, ‘माहीती – संघर्ष – यश’ या चक्राचा आदर्श ठरतो.
समारंभातील ठळक मुद्दे
पिपिंग समारंभ ही पारंपरिक सैन्याची एक पद्धत आहे जिथे इच्छित व्यक्तीला नव्या दर्ज्याची पट्टी (“पिप”) किंवा चिन्ह समर्पित केले जाते.
यावेळी नीरज चोप्रा यांचे सैन्य व खेळ यांच्या संयुक्त प्रवासाचे दर्शन घडले.
उपस्थित मान्यवरांनी त्यांच्या कामगिरीचे आणि सामाजिक योगदानाचे कौतुक केले.
हा सन्मान त्यांच्या पुढील खेळ व राष्ट्रसेवेच्या प्रवासात एक नवीन टप्पा ठरेल अशी अपेक्षा व्यक्त केली गेली.
पुढील आव्हाने आणि भविष्य
जरी हे एक सन्मान आहे, तरी नीरज चोप्रा यांच्याकडे अजून अनेक खेळातील शिखरे चढायची आहेत.
भविष्यातील स्पर्धा, जागतिक मानांकन अशा अनेक गरजा आहेत ज्या त्यांना पार करायच्या आहेत.
तसेच साहाय्यक, प्रेरक आणि आदर्श व्यक्ती म्हणून त्यांच्या वर्तनाची, मूल्यांची जबाबदारी वाढली आहे.
यामुळे खेळाडूचा संघर्ष, आरोग्य, धैर्य, संघभावना या पैलूंनी आपण पुढे पाहू शकतो.
नीरज चोप्रा यांना हा मानद सैन्य दर्जा दिला जाणं हे त्यांच्या खेळातील उत्कर्षाचं, देशसेवेतील योगदानाचं व सामाजिक आदर्शाचं एक सुंदर स्वरूप आहे. त्यांचे हे यश फक्त वैयक्तिक नव्हे तर सम्पूर्ण राष्ट्रासाठी प्रेरणादायक आहे. या समारंभाने त्यांचा प्रवास एका नव्या अध्यायात प्रवेश केला आहे आणि पुढे काय अपेक्षित आहे हे आपण उत्सुकतेने पाहतोय.
नीरज चोप्रा यांना देण्यात आलेला मानद लेफ्टनंट कर्नल हा दर्जा हा फक्त एक औपचारिक सन्मान नाही, तर त्यांच्या अथक परिश्रमांचा, शिस्तीचा आणि देशप्रेमाचा गौरव आहे. त्यांच्या प्रवासात बालपणीच्या एका छोट्या गावातील मुलापासून ते जगातील सर्वोत्कृष्ट भालाफेकपटूंपर्यंतचा प्रवास हे स्वतःमध्ये प्रेरणादायी उदाहरण आहे. त्यांनी अनेक संकटे, जखमा आणि ताणतणावांचा सामना करत भारताला जागतिक पातळीवर ओळख मिळवून दिली. हा सन्मान म्हणजे त्या संघर्षांना मिळालेलं अधिकृत मान्यतेचं स्वरूप आहे.
भारतीय सैन्याने त्यांना दिलेला हा दर्जा हे दाखवून देतो की देशासाठी उत्कृष्टता दाखवणारा प्रत्येक भारतीय केवळ आपल्या क्षेत्रातच नव्हे, तर राष्ट्रसेवेतही योगदान देऊ शकतो. नीरज चोप्रा यांनी खेळातील यशातून देशातील लाखो युवकांना प्रेरणा दिली आहे—की मेहनत, शिस्त, आणि आत्मविश्वास यांच्या जोरावर कोणतीही उंची गाठता येते.
या सन्मानामुळे आता त्यांच्या जबाबदाऱ्या अधिक वाढल्या आहेत. ते केवळ एक खेळाडू राहिलेले नाहीत, तर देशाच्या तरुणांसाठी आदर्श व्यक्तिमत्व बनले आहेत. भविष्यात ते खेळात नव्या उंचीवर पोहोचतील आणि देशासाठी अजून पदके, अभिमान आणि गौरव मिळवून देतील अशी अपेक्षा आहे. नीरज चोप्रा यांचा हा प्रवास दाखवतो की राष्ट्रासाठी योगदान देण्याचे अनेक मार्ग असतात, आणि त्यांपैकी सर्वात महान मार्ग म्हणजे समर्पण आणि कर्तव्यभावनेने केलेली सेवा.
