राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाच्या 100 व्या वर्षानिमित्त साजर्‍या शताब्दी वर्षात आज रेशीमबागेत विशाल विजया दशमी कार्यक्रम संपन्न झाला. या कार्यक्रमाला देशभरातून हजारो स्वयंसेवक उपस्थित होते. या कार्यक्रमात राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे सरसंघचालक मोहन भागवत यांनी उपस्थितांना संबोधित करताना देश-विदेशातील विविध मुद्यांवर गंभीर भाष्य केले. त्यांच्या भाषणाचा मुख्य मुद्दा हा होता की, शेजारच्या देशातील युवा पिढी, विशेषतः Gen Z च्या आंदोलनांवर सरकारने, प्रशासनाने आणि समाजाने अधिक संवेदनशीलतेने विचार करणे आवश्यक आहे. मोहन भागवत म्हणाले, “आपल्याला शेजारच्या देशात गोंधळ पहायला मिळतोय. अनेकदा प्रशासन जनतेला विचारात न घेता धोरणं आखतं, ज्यामुळे असंतोष निर्माण होतो. मात्र, हे असंतोष अशा पद्धतीने व्यक्त करणे योग्य नाही. हिंसा घडवणे ही कधीच योग्य गोष्ट नाही. लोकशाही पद्धतीने बदल घडवणे शक्य आहे, हिंसाचार नाही.”
यावेळी त्यांनी नेपाळमधील हिंसक आंदोलनांचा संदर्भ घेतला आणि तेथे झालेल्या सत्तांतरावर भाष्य केले. “काही दिवसांपूर्वी नेपाळमध्ये आंदोलन घडले, त्यावेळी हिंसाचार झाला आणि नंतर सत्तांतर झाले. हा अनुभव दाखवतो की, असंतोषावर योग्य मार्गदर्शन आणि समुपदेशनाचा अभाव असल्यास परिस्थिती नियंत्रित राहत नाही,” असे ते म्हणाले. मोहन भागवत यांनी जागतिक आर्थिक आणि राजकीय परिस्थितीवरही भाष्य केले. “विद्यमान अर्थ प्रणालीमध्ये दोष आहेत. त्यामुळे श्रीमंती-गरीबी वाढते, शोषणाचे नवे तंत्र निर्माण होते. आज कोणताही देश इतरांपासून आयसोलेशनमध्ये राहू शकत नाही. आपल्यासाठी स्वदेशी आणि स्वावलंबन ही एक अपरिहार्य आवश्यकता आहे. आंतरराष्ट्रीय जगाशी संबंध हे मजबुरीने नव्हे, तर आपल्या इच्छेने जोडले पाहिजेत,” असे ते म्हणाले. हिमालयाच्या सुरक्षेबाबत त्यांनी गंभीर इशारा दिला. “आज निसर्गाचा कोप वाढला आहे. हिमालय आपल्यासाठी फक्त भौगोलिक रचना नाही, तर सुरक्षा भिंत आहे. हिमालयाची अवस्था धोक्याची घंटा वाजवत आहे. आपण ज्या प्रकारे राजकीय आणि सामाजिक जीवन चालवत आहोत, त्यात गोंधळ वाढत आहे. हे गोंधळ केवळ आपल्या देशापुरतं मर्यादित नाही, तर आंतरराष्ट्रीय पातळीवरही परिणाम करणार आहे,” असे ते म्हणाले.
मोहन भागवत यांनी आंतरराष्ट्रीय संबंध, जागतिक व्यवस्था आणि पर्यावरणीय संकटांबाबतही भाष्य केले. “जागतिक व्यवस्थेत परिवर्तन आवश्यक आहे. विनाश टाळण्यासाठी योग्य बदल करणे गरजेचे आहे. आपण इतके पुढे गेले आहोत की, मागे वळल्यास परिस्थिती अत्यंत धोकादायक होऊ शकते. त्यामुळे हळूहळू पुढे जाऊन योग्य मार्ग पकडणे आवश्यक आहे. कोणतीही व्यवस्था बनवणारा समाज आहे, परंतु ही व्यवस्था टिकवण्यासाठी सतत सुधारणा आवश्यक आहे,” असे ते म्हणाले. सरसंघचालक मोहन भागवत यांनी विशेषतः Gen Z पिढीच्या आंदोलनांवर लक्ष वेधले. “आजची युवा पिढी जागरूक आहे, शिक्षित आहे आणि त्यांना त्यांच्या हक्कांबद्दल जागरूकता आहे. परंतु, हे आंदोलन हिंसक रूप धारण करू नये. प्रशासन आणि समाजाने योग्य मार्गदर्शन करून, युवा शक्तीला सकारात्मक दिशा देणे गरजेचे आहे. हिंसा न करता संवाद साधणे आणि लोकशाही मार्गाने बदल घडवणे हा एकमेव योग्य मार्ग आहे,” असे त्यांनी स्पष्ट केले.
मोहन भागवत यांनी नागरिकांना स्वावलंबन, स्वदेशी उत्पादन आणि नैसर्गिक संसाधनांचा संवर्धन यावर भर देण्याचे आवाहन केले. “आपल्याला निसर्गाशी सुसंगत राहणे आवश्यक आहे. जलसंधारण, जंगल संवर्धन आणि हिमालयीय परिसंस्थेचे संरक्षण यावर आपले लक्ष असावे. निसर्गाचा कोप वाढतोय, हिमालयाच्या सुरक्षेचा प्रश्न गंभीर आहे. त्यामुळे आपल्या जीवनशैलीत सुधारणा करणे आवश्यक आहे,” असे त्यांनी सांगितले. कार्यक्रमात उपस्थित स्वयंसेवकांनी मोहन भागवत यांचे भाषण अत्यंत लक्षपूर्वक ऐकले. या कार्यक्रमाला माजी राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद हे मुख्य अतिथी होते. त्यांच्या उपस्थितीत आयोजित या कार्यक्रमाला 21 हजारांहून अधिक स्वयंसेवक सहभागी झाले होते. मोहन भागवत यांनी त्यांच्या भाषणात सामाजिक संघटनांचा आणि स्वयंसेवक संस्थांचा महत्त्वाचा उल्लेख केला. “संघटनांची भूमिका केवळ सण वा कार्यक्रमांच्या मर्यादित नाही. ती समाजात जागरूकता निर्माण करण्यासाठी, युवा पिढीला योग्य मार्गदर्शन देण्यासाठी आणि संकट काळात समाजाला एकत्र आणण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे,” असे त्यांनी स्पष्ट केले. संपूर्ण भाषणातून एक स्पष्ट संदेश प्रकट झाला – हिंसा नको, संवाद आवश्यक आहे; स्वदेशी, स्वावलंबन आणि निसर्ग संवर्धन गरजेचे आहे; युवा पिढीला सकारात्मक दिशा देणे अत्यंत आवश्यक आहे. मोहन भागवत यांचे हे भाष्य केवळ भारतापुरते मर्यादित नाही, तर आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही चिंतनास प्रवृत्त करणारे आहे.
read also:https://ajinkyabharat.com/nightlifla-mali-navi-disha/
