सुप्रीम कोर्टाची मोठी दखल : पोलिस ठाण्यांमध्ये अजूनही सीसीटीव्ही नाहीत – 26 सप्टेंबरला निर्णयाची शक्यता
नवी दिल्ली – सर्वोच्च न्यायालयाने पोलीस ठाण्यांमध्ये कार्यरत सीसीटीव्ही नसल्याचा गंभीर मुद्दा स्वतःहून उचलला असून, यावर पुढील निर्णय 26 सप्टेंबर रोजी देण्याची शक्यता आहे. न्यायमूर्ती विक्रम नाथ आणि संदीप मेहता यांच्या खंडपीठाने या प्रकरणाची सुनावणी करताना यावर विशेष लक्ष केंद्रीत केले आहे.डिसेंबर 2020 मध्ये सर्वोच्च न्यायालयाने केंद्र सरकारला आणि राज्य सरकारांना आदेश दिला होता की, प्रत्येक पोलीस स्टेशनमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे आणि रेकॉर्डिंग उपकरणे बसवली पाहिजेत. या आदेशानुसार प्रत्येक पोलिस ठाण्यात प्रवेश व निर्गमन बिंदू, मुख्य गेट, लॉक-अप, कॉरिडॉर, लॉबी आणि रिसेप्शन तसेच लॉकअप रूमच्या बाहेरील भागात सीसीटीव्ही बसवले जावेत, जेणेकरून कोणतेही गैरप्रकार गोपनीय राहणार नाहीत.मात्र, 4 सप्टेंबर रोजी न्यायालयाने हिंदी वर्तमानपत्रातील वृत्ताची स्वतःहून दखल घेतली होती, ज्यामध्ये राजस्थानमध्ये गेल्या आठ महिन्यांत पोलिस कोठडीत 11 मृत्यू झाल्याचे नमूद केले गेले होते. या घटनांपैकी 7 प्रकरणे उदयपूर विभागात घडल्याचे सांगण्यात आले आहे.राजस्थानमध्ये झालेल्या या घटनांमुळे पोलीस प्रशासनाची गंभीर कामगिरी प्रश्नाखाली आली आहे. अनेक पोलीस ठाण्यांवरून प्राप्त झालेल्या अहवालानुसार कधीकधी सीसीटीव्ही कॅमेरे व हार्ड डिस्क खराब असल्याचे, स्टोरेज भरलेले असल्याचे, बॅकअप नसल्याचे आणि कधी गोपनीयतेचा भंग झाल्याचेही निदर्शनास आले आहे. यामुळे आरोपींवरील क्रूरता आणि पोलिस कोठडीत मृत्यूप्रकरणे निष्पक्षतेने उघड होण्याऐवजी गुपचूप राहतात.सुप्रीम कोर्टाने या संदर्भात सूचना दिल्या आहेत की, सीसीटीव्ही प्रणाली पूर्णपणे एआय-आधारित असावी आणि आयआयटींसह तंत्रज्ञानाची मदत घेऊन निगराणी करावी. तसेच, हे सॉफ्टवेअर असे असावे की, प्रत्येक सीसीटीव्ही फीडवर सातत्याने लक्ष ठेवले जावे.आता सर्वोच्च न्यायालयाचे खंडपीठ 26 सप्टेंबरला या महत्त्वपूर्ण प्रकरणी निर्णय देणार असून, हे आदेश लागू झाल्यास भारतात पोलीस प्रशासनात पारदर्शकता व जबाबदारी सुनिश्चित होण्याचा मार्ग सुकर होईल.हे निर्णय भारतीय नागरिकांसाठी न्याय आणि सुरक्षिततेची हमी ठरेल की, पोलिस कोठडीत व्यक्तींच्या हक्कांचे उल्लंघन होणार नाही याची खात्री न्यायालयाच्या मार्गदर्शनाखाली केली जाईल.
read also : https://ajinkyabharat.com/dhananjay-munde-yanchi-banjara-samajala-st-reservation/