हिवाळ्यात सर्दी-खोकला: घरगुती उपायांनी मिळवा आराम आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवा
तुळशी, हळद, आले, ओवा, आवळा यांसारख्या नैसर्गिक घटकांनी सर्दी-खोकल्यावर नियंत्रण
हिवाळा सुरू होताच सर्दी, खोकला, ताप आणि इतर श्वसन संबंधी आजार सर्वसामान्य होतात. थंड हवामान, कमी सूर्यप्रकाश आणि अचानक तापमानातील बदल यामुळे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होते, ज्यामुळे संसर्गजन्य आजारांचा धोका वाढतो. या काळात शरीर थकलेले वाटते, घसा खवखवतो, नाक स्रवित राहतो आणि कफ निर्माण होतो. अनेकदा लोक सतत डॉक्टरांकडे जात असतात, पण या सर्दी-खोकल्यावर घरगुती उपायांचा आधार घेतल्यास नैसर्गिक आणि सुरक्षित मार्गाने आराम मिळू शकतो. तुळशीची पाने, हळद, आले, ओवा आणि आवळा यांसारख्या नैसर्गिक घटकांचा नियमित वापर केल्यास श्वसनसंस्था मजबूत राहते, रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि शरीर उबदार राहते. तसेच या उपायांमुळे औषधोपचार कमी वापरता येतात, आणि घरच्या वातावरणात आरामदायक परिस्थिती निर्माण होते. योग्य घरगुती उपाय आणि संतुलित आहारामुळे हिवाळ्यात सर्दी-खोकल्यावर नैसर्गिक नियंत्रण ठेवणे शक्य होते.
सर्दी आणि खोकल्याची कारणे
थंड हवामानामुळे श्वसनमार्ग संवेदनशील होतात.
वाफ, धूर, धूळ आणि प्रदूषण सर्दीची तीव्रता वाढवतात.
Related News
21 Novहिवाळ्यात पाळीव प्राण्यांची काळजी कशी घ्यावी?
हिवाळा सुरू होताच पाळीव प्राण्यांची काळजी कशी घ्यावी? थंडीपासून संरक्षणासाठी मार्गदर्शन हिवाळा सुरू झाला आहे, आणि थंडीची हवामान परिस्थिती केवळ आपल्यालाच नाही तर आपल्या 21 Novहिवाळ्यात Vitamin डीची कमतरता? तज्ज्ञांनी सांगितले हे सोपे उपाय
हिवाळ्यात Vitamin डीची कमतरता कशी भरून काढाल? तज्ज्ञांनी सांगितले ‘हे’ उपाय सुर्यप्रकाश, आहार आणि जीवनशैलीच्या बदलांनी हिवाळ्यात Vitamin डीची कमतरता दूर करता येऊ शकते हिवाळा सुरू... 19 NovCar Tricks : हिवाळ्यातील इंजिनसाठी 11 आवश्यक टिप्स – आपल्या कारचे आयुष्य वाढवा!
Car Tricks : हिवाळ्यातील इंजिनसाठी योग्य सिंथेटिक ऑईल, व्हिस्कोसिटी आणि देखभाल कशी करावी, हे जाणून घ्या आणि आपल्या कारचे आयुष्य वाढवा. Car Tricks :... 19 Novआवळा: सुपरफूड पण सर्वांसाठी नाही, जाणून घ्या कोणी टाळावे
आवळा – सुपरफूड परंतु सर्वांसाठी नाही, कोणाला टाळावे आवश्यक? आवळा (Indian Gooseberry) हा भारतातील एक सुप्रसिद्ध आणि पोषक फळ आहे, ज्याला ‘सुपरफूड’ म्हटले ज... 19 Nov2 रुपयांत मनी प्लांट निरोगी ठेवा, पिवळी पाने टाळा
मनी प्लांटची पाने पिवळी होणार नाहीत? हिवाळ्यात फॉलो करा या सोप्या टिप्स 18 Novदातदुखी आणि पायरियावर रामदेव बाबांचा घरगुती उपाय
दातांची काळजी घेण्यासाठी रामदेव बाबांनी सांगितलेला सोपा घरगुती उपाय अपामार्ग आजच्या जीवनशैलीमध्ये दातांची समस्या आणि पायरिया (Gingivitis) सारख्या रोग... 17 NovBenefits of Jaggery and Chickpeas in Winter : हिवाळ्यात गूळ अन् चणे खाल्ल्यास होणारे 5 आश्चर्यकारक फायदे !”
Benefits of Jaggery and Chickpeas in Winter : हिवाळ्यात गूळ अन् चणे खाल्ल्यास शरीराला मिळणारे 5 आश्चर्यकारक फायदे, ... 15 Novडासापासून बचावाची झाडे : फक्त 3 जादूई झाडं लावा आणि घरात डास शून्य — प्रभावी उपाय 2025
डासापासून बचावाची झाडे कोणती ? फक्त ही 3 झाडं घरात ठेवा आणि डास पूर्णपणे गायब! मोगरा, तुळस आणि पेपरमिंट या झाडांचे अप्रतिम फायदे जाणून घ्या. डासापास... 14 Nov7 अद्भुत पाणी पिण्याचे फायदे: शरीरासाठी हा महत्वाचा उपाय
शरीरातील ऊर्जा टिकवण्यासाठी आणि आरोग्य सुधारण्यासाठी पाणी पिण्याचे फायदे अत्यंत आवश्यक आहेत. केसगळती, डोकेदुखी, मूत्रमार्गातील संसर्ग टाळण्... 13 Novहिवाळ्यात लोणचं खाणं फायदेशीर की हानिकारक? आयुर्वेद तज्ज्ञांचं मार्गदर्शन
हिवाळ्यात शरीरासाठी लोणचं घातक आहे का? काय सांगतात आयुर्वेद तज्ज्ञ हिवाळ्याच्या काळात भारतीय जेवणामध्ये लोणचं हे अत्यंत लोकप्रिय घटक आहे. वरण–भात, भाकरी... 13 Novवेलचीची पाने: आरोग्यासाठी अद्भुत फायदे आणि उपयोग
वेलचीच्या पानांचे आश्चर्यकारक फायदे आणि उपयोगिता भारतीय स्वयंपाकामध्ये मसाल्यांचा वेलचीचा भरपूर वापर केला जातो. त्याच्यामुळे अन्नाची चव वाढते आणि शरीर... 13 Novहिवाळ्यात सावधान! न्यूमोनिया ठरू शकतो सांधेदुखीचे मोठे कारण
न्यूमोनियामुळे फुफ्फुसांचाच नाही तर सांधेदुखीचा त्रास सुद्धा होतो का? तज्ज्ञांचा इशारा हिवाळ्याचा हंगाम सुरू होताच सर्दी, खोकला, ताप न्यूमोनिया अश...रोगप्रतिकारक शक्ती कमी असलेल्या व्यक्तींमध्ये लक्षणे दीर्घकाळ टिकतात.
घरगुती उपाय
1. तुळशी
रोज सकाळी रिकाम्या पोटी 5 तुळशीची पाने खाल्ल्याने सर्दी आणि श्वसनाच्या समस्यांमध्ये मदत होते.
तुळशीमध्ये श्वसनमार्गाच्या पेशींना विषाणूंपासून रोखण्याचे घटक असतात.
आले आणि काळी मिरी घालून उकळविलेला तुळशीचा अर्क अधिक प्रभावी ठरतो.
कच्ची पाने थेट चावल्याने नैसर्गिक घटक शरीराला मिळतात.
2. हळद आणि दूध
हळदीच्या दुधातील करक्यूमिन शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतो.
नैसर्गिक दाहक-विरोधी गुणधर्म खोकला, घशातील जळजळ आणि सूज कमी करतात.
रात्री हळदीचे दूध प्यायल्याने घसा शांत होतो, झोप चांगली येते, आणि कफ सहज बाहेर पडतो.
तयार करण्यासाठी: एका ग्लास कोमट दुधात अर्धा चमचा हळद + चिमूटभर काळी मिरी मिसळा, थोडा मध घालून प्यावे.
3. आले आणि मध
आलेतील जिंजेरॉल घटक घसा खवखवत नाही.
मधाचे नैसर्गिक दाहक-विरोधी आणि प्रतिजैविक गुणधर्म जळजळ कमी करतात.
किसलेले ताजे आले एक चमचा मधात मिसळून लगेच प्यावे.
4. ओवा (Steam Inhalation)
ओवाचा गरम पाण्यात वाफ घेतल्यास थायमॉल घटक बाहेर पडतो, जो अँटीसेप्टिक गुणधर्म असलेला आहे.
आठवड्यातून वाफ घेणे सायनस आणि श्लेष्माचे पडदे मजबूत करते, श्वसनसंस्था संसर्गापासून अधिक प्रतिरोधक बनते.
नियमित वाफ घेणे संपूर्ण हिवाळ्यात फायदेशीर ठरते.
5. आवळा
आवळ्यात व्हिटॅमिन C भरपूर असते, जे कफ कमी करते, नाकातील रक्तसंचय कमी करतो आणि घशातील जळजळ कमी करते.
आवळ्याचा रस, वाळलेला आवळा, कोमट पाण्यासोबत पावडर किंवा मुरंबा घेतल्यास शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते.
इतर उपयोगी टिपा
भरपूर पाणी प्या, जेणेकरून शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर पडतील.
हिवाळ्यात गरम पदार्थ जास्त खा, ज्यामुळे शरीर उबदार राहते.
झोप आणि विश्रांती पूर्ण करा, कारण थकवा रोगप्रतिकारक शक्ती कमी करतो.
घरातील वातावरण स्वच्छ ठेवा, धूळ आणि धूर टाळा.
लहान मुल आणि वृद्धांसाठी विशेष काळजी
मुलांना उन्हात खेळायला प्रोत्साहित करा, जेणेकरून रोगप्रतिकारक शक्ती वाढेल.
वृद्ध लोकांसाठी घरगुती उपायांचा प्रभाव हळू-हळू दिसतो, त्यामुळे नियमित सेवन महत्त्वाचे आहे.
औषधोपचारासोबत नैसर्गिक उपाय वापरणे सुरक्षित आणि परिणामकारक ठरते.
हिवाळ्यात सर्दी, खोकला आणि ताप यांसारख्या सामान्य आजारांवर घरगुती उपाय अत्यंत प्रभावी ठरतात. थंड हवामान आणि संसर्गजन्य आजारांच्या वाढीच्या काळात नैसर्गिक घटकांचा वापर करून शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवता येते. तुळशी, हळद, आले, ओवा आणि आवळा यांसारख्या घरगुती घटकांचा नियमित सेवन केल्यास श्वसनसंस्था मजबूत राहते, घसा आणि नाकाची जळजळ कमी होते आणि शरीर उबदार राहते.
तुळशीची पाने खाल्ल्याने सर्दी-खोकल्यावर नैसर्गिक नियंत्रण मिळते, हळदीच्या दुधामुळे कफ कमी होतो आणि झोप सुधारते, आले-मधाचे मिश्रण घसा शांत करते, ओवा वाफेमुळे श्लेष्माचे पडदे मजबूत होतात, तर आवळ्यामुळे व्हिटॅमिन C मिळते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. या उपायांचा वापर केल्यास औषधांवर अवलंबित्व कमी होते, आणि घरच्या वातावरणातही सुरक्षित आणि आरामदायक परिस्थिती निर्माण होते. योग्य घरगुती उपायांसह संतुलित आहार आणि विश्रांती घेतल्यास हिवाळ्यातील सर्दी-खोकल्यावर नैसर्गिक नियंत्रण सहज साधता येते.
हिवाळ्यात सर्दी, खोकला आणि ताप यांसारख्या आजारांवर घरगुती उपाय प्रभावी ठरतात. तुळशी, हळद, आले, ओवा आणि आवळा यांसारख्या नैसर्गिक घटकांचा नियमित वापर केल्यास रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि श्वसनसंस्था निरोगी राहते. तुळशीची पाने खाल्ल्याने सर्दी कमी होते, हळदीच्या दुधामुळे घसा शांत राहतो, आले-मधाचे मिश्रण खोकल्यावर आराम देते, ओवा वाफेमुळे श्लेष्म मजबूत होते, तर आवळ्यामुळे व्हिटॅमिन C मिळते. या उपायांनी औषधांवर अवलंबित्व कमी होते आणि घरात नैसर्गिक उपचार करून आराम मिळतो.
