दिल्लीतील नागरिकांसाठी शुद्ध हवा हा सततचा प्रश्न आहे. महागड्या एअर प्युरिफायरसाठी पैसे खर्च करणे प्रत्येकासाठी शक्य नसते. पण Reddit वर एका युजरने फक्त 2000 रुपयांत घरी एअर प्युरिफायर बनवला, ज्यामुळे दिल्लीकरांनी शुद्ध हवेचा अनुभव घेणे आता परवडणारे झाले आहे. या जुगाडाने सोशल मीडियावर धूम घालून दिली असून अनेकांनी त्याला ‘जुगाड सायंटिस्ट’ म्हणायला सुरुवात केली आहे.
दिल्लीतील हवेची समस्या : का गरज आहे स्वस्त उपायाची ?
दिल्लीतील हवेची गुणवत्ता गेल्या काही वर्षांत जागतिक स्तरावर चिंता निर्माण करणारी ठरली आहे. शहरी प्रदूषणामुळे AQI (Air Quality Index) सतत 300-400 च्या दरम्यान असते, जे गंभीर आरोग्य समस्यांना कारणीभूत ठरू शकते.
लोकांमध्ये हवेच्या शुद्धतेसाठी महागड्या ब्रँडेड एअर प्युरिफायरची मागणी वाढली आहे. मात्र 15,000 रुपयांपेक्षा कमी किंमतीत चांगल्या कार्यक्षमतेचे उपकरण मिळणे कठीण आहे.
या पार्श्वभूमीवर, Reddit वर shukrant25 या युजरने एक DIY (Do It Yourself) एअर प्युरिफायर बनवण्याची कल्पना शेअर केली, ज्याने लोकांच्या लक्ष वेधून घेतले.
Related News
Reddit युजरचा DIY एअर प्युरिफायर: केवळ 2000 रुपयांत
shukrant25 ने आपल्या पोस्टमध्ये सांगितले की, त्याने फक्त 2000 रुपयांत हा एअर प्युरिफायर बनवला. त्याने वापरलेले साहित्य आणि खर्चाचे तपशील खालीलप्रमाणे आहेत:
150 मिमी एक्झॉस्ट फॅन – ₹750
HEPA फिल्टर – ₹1000
कार्डबोर्ड + ग्लू गन – ₹150
स्विच, रेग्युलेटर व वायर – ₹65
यातून स्पष्ट होते की, जुगाड खूपच कमी खर्चात बनवता येते आणि हवेच्या गुणवत्तेसाठी प्रभावी ठरते.
DIY एअर प्युरिफायर कसा तयार केला?
shukrant25 ने आपल्या Reddit पोस्टमध्ये या यंत्राचे फोटोसह तपशील दिले आहेत. हा एअर प्युरिफायर दिसायला साधा, शालेय विज्ञान प्रकल्पासारखा आहे, पण परिणाम ब्रँडेड उपकरणांइतका प्रभावी आहे.
फॅन सेटअप: 150 मिमी एक्झॉस्ट फॅनचा वापर करून, हवा फिल्टरमध्ये ओतली जाते.
HEPA फिल्टर: घरच्या हवेत असलेले धूलकण, धूर आणि पॉल्लेन HEPA फिल्टरद्वारे अडकतात.
कार्डबोर्ड फ्रेम: फॅन व फिल्टर सुरक्षित ठेवण्यासाठी कार्डबोर्डचा वापर.
स्विच व वायरिंग: यंत्र चालवण्यासाठी सोपे ऑन/ऑफ स्विच जोडले गेले.
यामुळे 12×12 फूट खोलीत केवळ 15 मिनिटांत AQI 350 वरून 50 पर्यंत कमी झाला.
सोशल मीडियावर प्रतिक्रिया
Reddit पोस्ट प्रसिद्ध होताच शेकडो टिप्पण्या आणि हजारो अपव्होट्स मिळाले. लोकांनी अशी प्रतिक्रिया दिली:
“ब्रो, यावर ट्यूटोरियल व्हिडिओ बनवा!”
“एअर प्युरिफायर हे रॉकेट सायन्स नाही, फक्त योग्य फिल्टरसह हवा पास करा.”
“तुम्ही हे केले, बाकी सर्व फक्त बोलतात.”
काही युजर्सनी सुचवले की, shukrant25 ने यूट्यूब चॅनेल सुरू करावे किंवा दिल्लीमध्ये कार्यशाळा आयोजित करावी, जेणेकरून लोक स्वस्त मार्गाने शुद्ध हवेचा अनुभव घेऊ शकतील.
घरच्या घरी एअर प्युरिफायरचे फायदे
कमी खर्च: ₹2000 मध्ये बनवता येणारा एअर प्युरिफायर.
जलद परिणाम: 15 मिनिटांत AQI 350 → 50 कमी.
सुलभ देखभाल: HEPA फिल्टर बदलणे सोपे आणि स्वस्त.
पर्यावरणपूरक: विजेचा कमी वापर व प्लास्टिक घटकांची कमतरता.
बाजारातील महागड्या एअर प्युरिफायरशी तुलना
ब्रँडेड प्युरिफायरसाठी ₹15,000-20,000 खर्च करावा लागतो. मात्र shukrant25 च्या जुगाडामुळे समान परिणाम 1/10 किमतीत मिळू शकतो.
ब्रँडेड प्युरिफायर: महाग, जास्त खर्च, काही वेळा मर्यादित कार्यक्षमता.
DIY एअर प्युरिफायर: स्वस्त, जलद परिणाम, घरच्या हवेत अनुकूल.
पर्यावरणीय जुगाड सायंटिस्ट: लोकांचे कौतुक
Reddit वर लोकांनी त्याला ‘जुगाड सायंटिस्ट’ म्हणायला सुरुवात केली आहे. याचे मुख्य कारण म्हणजे लोकांच्या दैनंदिन आयुष्यातील समस्या सोडवण्यासाठी कमी खर्चात नाविन्यपूर्ण उपाय सुचवणे.या प्रकारचे DIY प्रकल्प घरच्या घरी हवेची गुणवत्ता सुधारण्यास आणि प्रदूषणाशी लढण्यासाठी लोकांना प्रेरणा देतात.
DIY एअर प्युरिफायरसाठी टिप्स
फॅनची क्षमता: खोलीच्या आकारानुसार फॅनची क्षमता ठरवा.
HEPA फिल्टर गुणवत्ता: चांगल्या दर्जाचा फिल्टर निवडा, जेणेकरून धूळ आणि प्रदूषण प्रभावीपणे अडकेल.
स्विच व वायरिंग: सुरक्षिततेसाठी योग्य वायरिंग करा.
साफसफाई: फिल्टर नियमितपणे स्वच्छ करा, जेणेकरून यंत्र दीर्घकाळ कार्यक्षम राहील.
दिल्लीकरासाठी शुद्ध हवा मिळवणे महागडे ठरते, परंतु Reddit वर shukrant25 ने दाखवलेले DIY एअर प्युरिफायर हे त्याचे समाधान आणते.
फक्त ₹2000 मध्ये बनवता येणारा हा उपाय, 15 मिनिटांत AQI 350 पासून 50 पर्यंत कमी करतो. यामुळे महागडे उपकरण घेणे आवश्यक नाही, घरच्या घरी जुगाड करून शुद्ध हवा मिळवता येते.
हे DIY प्रकल्प नव्या तंत्रज्ञानाची गरज नसतानाही, पर्यावरणीय जागरूकता आणि नाविन्यपूर्ण उपायांची क्षमता दर्शवतात.
read also : https://ajinkyabharat.com/5-shocking-things-about-ritvik-dhanjanis-casting-couch-experience/

