भारतामध्ये Personal Loan घेण्याचा ट्रेंड वेगाने वाढत आहे. गरज नसतानाही मध्यमवर्गीय वर्ग कर्ज घेत असल्याने आर्थिक संकट निर्माण होऊ शकते, असा तज्ज्ञांचा इशारा. 2023 ते 2025 दरम्यान Personal Loan 3 लाख कोटींवर पोहोचले.
मध्यमवर्गीयांचा धोकादायक ट्रेंड: गरज नसतानाही घेतात Personal Loan, 3 लाख कोटींचं कर्ज वाढलं – तज्ज्ञांचा इशारा
भारतामध्ये Personal Loan घेण्याचा ट्रेंड झपाट्याने वाढत आहे. एका काळी कर्ज हे केवळ गरजेच्या प्रसंगी घेतले जाणारे साधन होते, पण आज कर्ज घेणे हे मध्यमवर्गीयांच्या जीवनशैलीचा अविभाज्य भाग बनले आहे. या सवयीमुळे अनेक लोक आर्थिक अडचणीत सापडत आहेत, तर काही लोकांचा क्रेडिट स्कोअरही घसरतो आहे.
भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) आकडेवारीनुसार, 2023 ते मे 2025 या काळात भारतीयांनी एकूण 3 लाख कोटी रुपयांहून अधिक Personal Loan घेतले आहेत. ही आकडेवारी स्वतःच सांगते की देशात क्रेडिटवरील अवलंबित्व किती वाढले आहे.
Related News
5 स्मार्ट ट्रिक्स ज्यामुळे तुमची जुन्या गुंतवणूक सुधारता येईल आणि फिनान्शियल गेम बदलेल
8th Pay Commission : 69 लाख पेन्शनर्सना धक्का! नवे वेतन आयोग त्यांना लाभ देणार नाही का? जाणून घ्या मोठे कारण
PPF Interest Rate 2025: छोटी गुंतवणूक, मोठा फायदा – कोटींचा हमी परतावा!
कमीत कमी वेळात Home Loan फेडायचे आहे? या 6 युक्त्या वापरा
कॅनरा Bank एफडी: 5 वर्षांत 1 लाखावर मिळवा 36,000 रुपयांचा नफा
Inauguration of 4 Vande Bharat Express Trains, देशभरात ‘वेग आणि गौरवाचा नवा अध्याय’
Adani Cement Profit Growth: अदानी समूहाची मोठी झेप! अंबुजा सिमेंटचा नफा 4 पटीने वाढून 1,766 कोटींवर
ट्रम्पच्या टॅरिफचा भारतावर किरकोळ परिणाम; निर्यातीत उलट वाढ, अमेरिका झाले हैराण
Liquor Multibagger Stocks : या दारू कंपन्यांनी गुंतवणूकदारांना मालामाल केले; 3 वर्षांत दिला 7 पट परतावा
8th Pay Commission : आठव्या वेतन आयोगात फिटमेंट फॅक्टर 2.46 पर्यंत राहण्याची शक्यता
Over Half of Indians Now Dreaming of “Early Retirement”! (IRIS 5.0) हा जबरदस्त बदल का घडतोय, वाचा अभ्यास अहवाल
Personal Loan: गरज की फॅशन?
आजच्या तरुण पिढीसाठी Personal Loan ही एक “सोय” नाही, तर “स्टेटस सिम्बॉल” बनली आहे. लोक फिरायला जाण्यासाठी, नवीन गॅजेट्स घेण्यासाठी किंवा सोशल मीडियावर लक्झरी दाखवण्यासाठी देखील कर्ज घेत आहेत.
चार्टर्ड अकाउंटंट नितिन कौशिक यांनी सोशल मीडियावर या ट्रेंडबद्दल इशारा दिला आहे. त्यांनी सांगितले की, भारतात कर्ज घेणे ही एक जीवनशैली (Lifestyle) बनली आहे. आज कोणत्याही शोरूममध्ये जा – मग ती कार असो, फोन असो किंवा फर्निचर – क्वचितच कोणी पूर्ण रक्कम देऊन खरेदी करताना दिसतो.
RBI आकडेवारीचा धक्कादायक खुलासा
2023 ते मे 2025: एकूण Personal Loan 3 लाख कोटी रुपयांहून अधिक
डीमॅट खाते: या काळात 19 कोटींच्या पुढे
प्रमुख कर्जदार: तरुण व नोकरी करणारे मध्यमवर्गीय
या आकडेवारीतून स्पष्ट होते की, Personal Loan फक्त तात्पुरती गरज भागविण्यासाठी नव्हे, तर “सवयीने” घेतले जात आहेत.
तज्ज्ञांचा इशारा: कर्जातून गुंतवणूक हा धोक्याचा खेळ
‘बिझनेस टुडे’नुसार, काही महिन्यांपूर्वी सोशल मीडियावर एक पोस्ट व्हायरल झाली होती. त्यात एका गुंतवणूकदाराने दावा केला होता की, त्याने Personal Loan घेऊन Small-Cap शेअर्समध्ये गुंतवणूक केली आणि 40% नफा मिळवला.
ही पोस्ट अनेकांना प्रेरणादायी वाटली, पण तज्ज्ञांच्या मते हा अत्यंत धोकादायक ट्रेंड आहे. कारण शेअर बाजारात नफा हमखास नसतो. उलट नुकसान झाले तर Personal Loan ची परतफेड करणे अधिक कठीण बनते.
नितिन कौशिक म्हणतात, “कर्ज घेतल्याने काहींनी संपत्ती निर्माण केली, पण बहुतेकांना ते आर्थिक तणावाच्या गर्तेत ढकलते. फरक कर्जामध्ये नसून त्यामागील उद्देश आणि जागरूकतेमध्ये आहे.”
भारतामध्ये कर्ज घेणे – एक ‘नवीन सवय’
कौशिक यांच्या मते, भारतात सुमारे 70% आयफोन आणि 80% कार EMI वर खरेदी केल्या जातात. हे आकडे दाखवतात की लोक कर्जाशिवाय खरेदी करणे आता मागे पडले आहे.
कर्ज म्हणजे आता “संपत्ती निर्माण करणारे साधन” नव्हे, तर “तत्काळ समाधानाचा मार्ग” बनला आहे. सोशल मीडियावरील स्पर्धेमुळे, “दिसायला श्रीमंत” दिसण्याच्या प्रयत्नात लोक Personal Loan च्या जाळ्यात अडकत आहेत.
चांगले कर्ज आणि वाईट कर्ज – फरक समजून घ्या
कौशिक यांच्या मते, प्रत्येक कर्ज वाईट नसते. Good Debt आणि Bad Debt यात फरक समजणे गरजेचे आहे.
चांगले कर्ज (Good Debt):
जसे की शिक्षणासाठी घेतलेले कर्ज, आपल्या क्षमतेनुसार घर खरेदीसाठी घेतलेले होम लोन, किंवा चांगला कॅश फ्लो असलेल्या व्यवसायासाठी घेतलेले कर्ज.वाईट कर्ज (Bad Debt):
फक्त दिखाव्यासाठी, जीवनशैली टिकवण्यासाठी, किंवा शेअर बाजारात जुगाराच्या हेतूने घेतलेले कर्ज.
तज्ज्ञ सांगतात की Personal Loan ने संपत्ती निर्माण करायची असेल, तर त्यामागे नियोजन, शिस्त आणि आर्थिक उद्देश असावा लागतो. अन्यथा हे कर्ज “संपत्ती” नव्हे तर “जबाबदारी” बनते.
कर्जाचे मनोवैज्ञानिक परिणाम
Personal Loan चा अतिरेकी वापर केवळ आर्थिक नव्हे, तर मानसिकदृष्ट्याही हानिकारक ठरतो. सतत EMI, व्याजदर आणि देणी यांचा ताण व्यक्तीच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम करतो.
अनेक तरुण आज क्रेडिट कार्ड बिल, Personal Loan EMI, आणि ऑनलाइन कर्ज अ‍ॅप्स यामुळे नैराश्य व चिंता अनुभवत आहेत. कौशिक यांचे म्हणणे आहे की, “कर्ज घेण्यापूर्वी तुम्ही स्वतःला विचारले पाहिजे – हा खर्च माझ्या जीवनात आवश्यक आहे का?”
तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन
कर्ज घेण्याआधी 3 प्रश्न विचारा:
हे कर्ज माझ्या आर्थिक प्रगतीसाठी आहे का?
मी याची परतफेड सहज करू शकतो का?
यामुळे माझ्या भविष्यावर नकारात्मक परिणाम होईल का?
क्रेडिट स्कोअर टिकवा:
कर्ज वेळेवर फेडा. क्रेडिट स्कोअर 750 पेक्षा जास्त ठेवा.गुंतवणुकीसाठी कर्ज घेऊ नका:
शेअर बाजारात गुंतवणुकीसाठी Personal Loan घेणे हे धोक्याचे पाऊल आहे.इन्शुरन्स आणि आपत्कालीन फंड ठेवा:
आकस्मिक प्रसंगी कर्जावर अवलंबून राहण्याऐवजी आपला स्वतःचा आपत्कालीन फंड तयार ठेवा.
वाढती ग्राहक अर्थव्यवस्था की आर्थिक संकट?
भारतामध्ये ग्राहक खर्च वाढत असल्याने बाजारपेठा तेजीत आहेत. पण या तेजीत वैयक्तिक कर्ज चा ओघ वाढत असल्याने अर्थतज्ज्ञ चिंतित आहेत.
जर कर्ज फेडण्याची सवय कमी झाली, तर बँका आणि NBFC क्षेत्रावर ताण येऊ शकतो. 2024 मध्ये RBI ने आधीच unsecured loans संदर्भात सावधगिरीचा इशारा दिला आहे.
Personal Loan वर तज्ज्ञांचा अंतिम सल्ला
नितिन कौशिक यांच्या मते, वैयक्तिक कर्ज हे साधन चांगले आहे – जर ते विचारपूर्वक वापरले तर. पण सध्या भारतात “कर्ज म्हणजेच सुविधा” अशी चुकीची मानसिकता तयार झाली आहे.
त्यांनी शेवटी लिहिले –
“आपण घेतलेले कर्ज संपत्ती निर्माण करते की चिंता, हे ठरवण्याची जबाबदारी फक्त आपली आहे. ज्या दिवशी आपण गरज आणि दिखावा यातील फरक ओळखू, त्या दिवशी आपले आर्थिक स्वातंत्र्य सुरू होईल.”
वैयक्तिक कर्ज ने जीवन सुलभ होऊ शकते, पण अतिरेकी वापर जीवन अस्थिर करू शकतो. भारतातील मध्यमवर्गीय वर्गाने आता कर्जाकडे “सोय” म्हणून नव्हे, तर “जबाबदारी” म्हणून पाहण्याची वेळ आली आहे.
कर्ज घेणे चूक नाही, पण त्यामागचा हेतू योग्य असणे आवश्यक आहे. अन्यथा, आज घेतलेला वैयक्तिक कर्ज उद्याचा आर्थिक सापळा बनू शकतो.
read also : https://ajinkyabharat.com/7-amazing-reasons-why-vicky-katrina-wedding/
