भारतात वेश्याव्यवसाय हा विषय अनेक वर्षांपासून वादग्रस्त राहिला आहे. अनेकांना अजूनही प्रश्न पडतो की, वेश्याव्यवसाय देशात कायदेशीर आहे की बेकायदेशीर? याचं उत्तर थोडंसं गुंतागुंतीचं आहे, कारण भारतात वेश्याव्यवसाय पूर्णपणे कायदेशीरही नाही आणि पूर्णपणे बेकायदेशीरही नाही.
भारतातील मुख्य कायदा म्हणजे “अनैतिक व्यापार (प्रतिबंध) कायदा, 1956” (Immoral Traffic Prevention Act – ITPA). या कायद्यानुसार, एखादी व्यक्ती स्वतःच्या इच्छेने सेक्स वर्क म्हणजेच वेश्याव्यवसाय करत असेल, तर ते बेकायदेशीर नाही. परंतु या व्यवसायाशी संबंधित काही कृत्ये पूर्णपणे गुन्हा मानली जातात.
काय काय बेकायदेशीर आहे?
या कायद्यानुसार खालील गोष्टींना पूर्णपणे मनाई आहे –
Related News
High Court Alimony Order : हायकोर्टाचा घटस्फोटीत पतीला मोठा दणका; पोटगी 7 पट वाढली, दरमहा 3.5 लाख देण्याचे आदेश
Chennai Bomb Threat : चेन्नई हादरले! रजनीकांत आणि इतर नामवंतांच्या घरांना बॉम्ब धमकीचा धक्कादायक प्रकार
6 Pregnant Woman Viral Video बाईईई… काय हा प्रकार! 6 बायका एकाच वेळी झाल्या प्रेग्नंट; व्हिडीओ पाहून लोक म्हणाले – “रुको जरा, रुको…” |
Delhi Blast : दिल्ली हादरली! महिला डॉक्टरकडून धक्कादायक कबुली, जैशच्या इशाऱ्यावर तयार होतं 2 वर्षांपासून स्फोटाचं षडयंत्र
Delhi Blast 2025: पार्श्वभूमीवर फेक कॉलने माजवला गोंधळ, अजित कुमारच्या घरावर बॉम्ब धमकीचा फटका!
India vs Pakistan : ‘इस्लामाबाद स्फोटासाठी भारत जबाबदार’, शहबाज शरीफांच्या आरोपावर भारताचं सडेतोड उत्तर
Delhi Blast 2025 : Lady Commander Dr Shaheena Shahid — जैश-ए-मोहम्मदची भारतातील ‘लेडी कमांडर’ ठरली स्फोटाची मास्टरमाइंड!
Delhi लाल किल्ला बॉम्बस्फोट: 9 मृत, स्फोटापूर्वी सीसीटीव्ही फुटेजमध्ये काळा मास्क घालणारा संशयित दिसला
Polygamy Law Assam : 2025 दुसरे लग्न करणाऱ्यांना सात वर्षांची शिक्षा, सरकारनं घेतला ऐतिहासिक निर्णय
दीपिका पदुकोण(Deepika Padukone)चा ऑल-ब्लॅक लूक बनला 2025 चा टॉप ट्रेंड
Injured Woman’s Fight for Justice After Dog Attack : 20 लाखांच्या धक्कादायक दाव्याने हादरले दिल्ली!
शिल्पा शेट्टी आणि राज कुंद्रावर 60 कोटींच्या फसवणुकीचा आरोप
वेश्यागृह (Brothel) चालवणे, मालकी ठेवणे किंवा भाड्याने देणे
दलाली किंवा एजंट मार्फत वेश्याव्यवसाय चालवणे
वेश्याव्यवसायासाठी अल्पवयीन मुलींचा वापर किंवा खरेदी-विक्री
जबरदस्तीने किंवा फसवून कोणाला वेश्याव्यवसायात आणणे
सार्वजनिक ठिकाणी ग्राहकांना आकर्षित करणे किंवा लैंगिक कृत्ये करणे
या सर्व बाबी गुन्हा म्हणून गणल्या जातात आणि त्यासाठी कठोर शिक्षा देखील होऊ शकते.
सर्वोच्च न्यायालयाचा दृष्टिकोन
भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने अलीकडच्या निर्णयांमध्ये स्पष्ट केलं आहे की, सेक्स वर्कर म्हणून काम करणं स्वतःमध्ये गुन्हा नाही. त्यांच्या मानवी अधिकारांचं संरक्षण केलं जावं, त्यांना पोलिसांकडून किंवा समाजाकडून त्रास दिला जाऊ नये. न्यायालयाने हेही म्हटलं आहे की, प्रत्येक सेक्स वर्करला सन्मानाने जगण्याचा आणि सुरक्षिततेचा अधिकार आहे.
भारतातील परिस्थिती
एका अंदाजानुसार, भारतात सुमारे 12 लाखांहून अधिक लोक सेक्स वर्कमध्ये गुंतलेले आहेत. या महिलांना आणि पुरुषांना समाजाकडून होणारा तिरस्कार, हिंसाचार आणि पोलिसांचा छळ यांचा सामना करावा लागतो. अनेकजण या व्यवसायात स्वतःहून येतात, तर काहींना गरीबी, फसवणूक किंवा मानवी तस्करीमुळे यात ओढलं जातं.
कायदेशीर आणि सामाजिक दृष्टीने आव्हान
भारतामध्ये वेश्याव्यवसायाशी संबंधित कायदे स्पष्ट असले तरी समाजातील दृष्टीकोन अजूनही नकारात्मक आहे. सरकारकडून पुनर्वसन योजना, आरोग्य सेवा आणि कायदेशीर संरक्षण यांची अंमलबजावणी अधिक प्रभावीपणे होणं गरजेचं आहे.
थोडक्यात सांगायचं तर, भारतात वेश्याव्यवसाय स्वतःमध्ये बेकायदेशीर नाही, पण त्यासंबंधित अनेक कृत्ये – जसे की दलाली, वेश्यागृह चालवणे, जबरदस्ती आणि बालवेश्याव्यवसाय – हे पूर्णपणे गुन्हा आहेत.
त्यामुळे, सेक्स वर्करच्या सन्मान, सुरक्षितता आणि हक्कांचा विचार करतानाच, कायद्याने प्रतिबंधित कृत्यांवर कठोर कारवाई करणं हेच योग्य संतुलन आहे.
read also : https://ajinkyabharat.com/petrol-diesel-will-become-expensive/
